Phú Yên được biết đến như cái nôi của nghề câu cá ngừ đại dương của nước ta. Lúc mới có nghề, phương thức làm ăn còn giản đơn. Giờ đây, khi phương tiện có phần hiện đại, nhưng chưa bao giờ nghề câu cá ngừ đại dương lại dễ dàng. Nghề này mang lại sự giàu có nhưng cũng không ít hiểm nguy, tai nạn rình rập. Dẫu vậy với người làm nghề: “Dù có phải thế nào cũng bám biển. Điều ấy không chỉ vì cuộc sống mà còn là niềm tự hào, trách nhiệm của mỗi người dân đối với Tổ quốc mình”.

Đang tháng 7, cuối chiều, trời bất chợt đổ mưa giữ chân mấy anh em tiếc việc còn ở lại tòa soạn. Trong lúc tán chuyện chờ mưa tạnh, chủ đề được nhiều người quan tâm nhất là hạn chót cuộc thi viết “Phú Yên - Ký ức và ước vọng” đã gần kề nhưng vẫn còn một số phóng viên chưa có bài tham gia. Chúng tôi cũng chia sẻ với mọi người, vì bài viết về ngôi trường thân yêu đang viết dở. Nhìn màn mưa trắng xóa, bao nhiêu kỷ niệm thời học sinh chợt ùa về…

Trải qua bao thăng trầm dâu bể kể từ khi tiền nhân mở cõi, khát vọng về một vùng đất giàu đẹp và bình yên sẽ không còn xa vời với người dân Phú Yên khi giao thông phát triển, du lịch khởi sắc. Mảnh đất hai mùa mưa nắng này ngày càng được bạn bè trong và ngoài nước biết đến, lưu luyến mỗi khi dừng chân.

Nắng chiều chầm chậm tắt. Tôi men theo con đường mới phẳng lặng lượn quanh hồ thủy điện Sông Ba Hạ và đứng trên ngọn đồi lộng gió để ngắm cảnh hùng vĩ của một công trình thủy điện lớn ở miền Trung. Tôi lục lại trong ký ức của mình những gì có được sau mỗi lần về miền sơn cước.

Gần 35 năm, đủ để một đứa trẻ như tôi sinh ra tại Hà Nội, trưởng thành trên quê hương đất Phú hoài niệm về quá khứ. Từ một tỉnh nghèo, Phú Yên đang chuyển mình vươn lên trở thành một tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại.

Ngoài vai trò là nhà giáo thời kỳ trước 1945, Lê Cụ còn tham gia hoạt động cách mạng trong những ngày tiền khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám. Tháng 5/1944, ông tham gia tổ chức yêu nước “Thanh niên Phan Anh” rồi được giác ngộ cách mạng, cảm tình Đảng. Khi tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám bùng nổ, ông tham gia khởi nghĩa cướp chính quyền tại TP Tuy Hòa, được bầu vào Ủy ban Việt Minh.

Xã Ea Ly (huyện Sông Hinh) quy tụ 12 dân tộc anh em cùng sinh sống. Trong những năm qua, với sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, trong dân, Ea Ly đã khai thác có hiệu quả tiềm năng lợi thế sẵn có, trở thành một xã có tốc độ phát triển kinh tế đứng hàng đầu của huyện.

Địa danh Làng Cát (bao gồm các xã Hòa Hiệp Bắc, Hòa Hiệp Trung, Hòa Hiệp Nam, huyện Đông Hòa) đã nhẹ nhàng đi vào văn học, điện ảnh như một vùng đất thép anh hùng. Tôi may mắn được sinh ra khi đất nước hòa bình. Thế hệ chúng tôi rất tự hào về những người anh hùng và những chiến tích oanh liệt ở Làng Cát, góp phần vào thắng lợi to lớn của dân tộc.

Quê cha Quảng Nam, quê mẹ Bình Định, sinh ra ở Đà Nẵng, sống tuổi ấu thơ ở Đồng Xuân, trưởng thành và lập gia đình ở Tuy Hòa nên từ lâu, tôi đã xem Phú Yên là quê hương của mình. Đất Phú đã cho tôi những gì tươi đẹp nhất và cũng gợi cho tôi nhiều ước mơ, kỳ vọng về một tương lai rộng mở…

Ghi nhận công lao và vai trò của Trần Hào đối với phong trào cách mạng ở Phú Yên, sau Cách mạng Tháng Tám 1945, xã Hòa Quang được chính quyền lúc bấy giờ đặt tên là xã Trần Hào. Và hiện nay, một trường trung học cơ sở xã Hòa Quang được vinh dự mang tên Trần Hào - một cán bộ xuất sắc của Đảng, người con ưu tú của nhân dân Phú Yên.

Đất Sông Cầu bạt ngàn màu xanh: xanh dừa, xanh biển, xanh núi, xanh thẳm hàng dương… Tất cả tạo nên một vẻ rất riêng, khiến ai một lần đến đây cũng lưu luyến khó quên. Sông Cầu còn là một vùng đất được thiên nhiên ưu ái với phong cảnh hữu tình, tài nguyên phong phú. Những người con của Sông Cầu khi đi xa luôn tự hào về mảnh đất xinh đẹp quê hương mình.

Gần 5 năm trở thành phường thuộc TP Tuy Hòa, Phú Thạnh đã từng bước xây dựng và phát triển. Đường sá đi lại được mở rộng, trải nhựa khang trang; nhiều công trình trường học được đầu tư; nhà ở, xưởng sản xuất mở rộng...

Gia nhập quân ngũ dưới triều Gia Long năm Bính Dần (1806), đến năm 1816 ông được đề bạt chức vụ Đội trưởng. Con đường binh nghiệp của Dương Văn Khoa thăng tiến dần theo sự nỗ lực của bản thân ông qua từng nhiệm vụ được giao.

Phú Yên có nhiều điệu lý, câu hát ru, dân ca, hò vè và đa dạng các loại hình nghệ thuật truyền thống… Nhưng theo thời gian, những vốn cổ quý hiếm này đang mai một dần.

Rượu có mặt trong mâm cỗ của người Việt từ lâu và trở thành thức uống không thể thiếu vào dịp lễ lạt hoặc cưới hỏi. Do nhu cầu tiêu dùng thường xuyên nên rượu được nấu, bày bán khắp nơi và nhiều làng nghề nấu rượu cũng ra đời.

Đến đầu những năm 1960, cùng với sự xâm nhập nhiều loại vải, tơ lụa của các nước Âu - Mỹ, nghề dệt lụa, lãnh ở các làng nghề Đông Bình, Đông Phước, Cẩm Thạch tàn lụi dần vì không cạnh tranh nổi hàng vải của phương Tây.

Tôi trở về An Xuân (huyện Tuy An) trong những ngày hè tháng 7, nắng lụa vàng giăng khắp ngõ xóm. Nhớ nôn nao cái cảm giác của hai năm trước, khi còn là sinh viên tình nguyện, cũng vào thời điểm này, lần đầu tiên tôi đặt chân đến vùng đất này. Nắng, gió của cao nguyên Vân Hòa cứ mơn man tưới mát tâm hồn của mỗi chiến sĩ áo xanh chúng tôi. Tuy quen biết với An Xuân chưa lâu, nhưng tôi đã trót nặng nợ và xem đây như quê hương tươi đẹp thứ hai của mình.

Thi thoảng, bỏ lại sau lưng những ồn ào tất bật của thành phố, tôi trở về quê. Về với cái xóm nhỏ tựa lưng vào núi ở vùng 6 xã An Định (huyện Tuy An), chỉ để ngồi trên bậc thềm căn nhà cũ, ngắm cánh đồng phía trước mặt, những dãy núi quấn quýt chung quanh và hình dung nụ cười của người dân quê giữa đất trời xanh ngát.