1. Châu bản ngày 27 tháng 6 năm Minh Mạng thứ 11 (1830)(1)
Xuất xứ: Nguyễn Văn Ngữ, chức Thủ ngự Đà Nẵng
Nơi lưu trữ: Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I
Ký hiệu: Tập 43, tờ 58
 |
Dịch nghĩa:
Thần là Nguyễn Văn Ngữ chức Thủ ngự (2) cửa biển Đà Nẵng chắp tay dập đầu trăm lạy kính cẩn tâu việc:
Giờ Dần ngày 20 tháng này, chủ thuyền buôn Phú Lãng Sa(3) là Đô-ô-chi-ly cùng Tài phó Y-đóa và bọn phái viên Lê Quang Quỳnh đi thuyền qua Lữ Tống(4) buôn bán, việc đã tâu báo. Giờ Dần ngày 27 chợt thấy Tài phó Y-đóa và 11 thủy thủ đi một chiếc thuyền nhẹ vào cửa tấn(5), nói canh hai ngày 21 tháng này, thuyền qua phía tây Hoàng Sa bị mắc cạn, nước ngập vào thuyền hơn 8 thước. Thương thuyền đã bàn bạc dọn gấp 2 hòm tiền bạc công cùng một số dụng cụ, lương ăn, chia nhau lên 2 chiếc thuyền nhỏ theo gió trở về bờ. Nhưng thuyền của Đô-ô-chi-ly cùng phái viên, tiền bạc đi sau chưa thấy về. Thần lập tức sức cho thuyền tuần tiễu ở tấn mang nước ngọt ra biển tìm kiếm. Nay xin tâu báo là đến giờ Ngọ thì gặp Đô-ô-chi-ly cùng phái viên, thủy thủ 15 người, hiện đã đưa về tấn, người và tiền bạc đều an toàn. Còn các phái viên là bọn Lê Quang Quỳnh đều nói bị mệt, kiệt sức, xin nghỉ ngơi vài hôm, sau khi bình phục sẽ lập tức về kinh để thi hành công vụ. Thần xin soạn tập tâu, kính cẩn tâu trình đầy đủ. Thần khôn xiết run sợ. Kính tâu.
Thần Nguyễn Văn Ngữ ký.
Ngày 27 tháng 6 năm Minh Mạng thứ 11(6).
[Châu phê]: Đã xem(7).
2. Châu bản ngày 27 tháng 6 năm Minh Mạng thứ 11 (1830)(8)
Xuất xứ: Nguyễn Văn Ngữ, Thủ ngự cửa biển Đà Nẵng
Nơi lưu trữ: Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I
Ký hiệu: Tập 43, tờ 59
Dịch nghĩa:
Thần Nguyễn Văn Ngữ chức Thủ ngự cửa biển Đà Nẵng chắp tay dập đầu trăm lạy kính cẩn tâu việc:
Ngày 27 tháng này tiếp nhận được viên Tài phó người nước Pháp và 11 viên phái viên, thủy thủ, lái thuyền cùng đi trên một chiếc thuyền ván nhỏ vào đậu tại bản tấn mà viên Tài phó thưa rằng nguyên thuyền [của họ] ngày 20 tháng này rời cảng này ra biển, đến giờ Tuất ngày 21 tháng này mới đến được các xứ sở Hoàng [Sa], thì bị sóng cát, thuyền đắm, nước xô vào, viên thuyền trưởng Đô-ô-chi-ly cùng bọn phái viên đem 2 hòm bạc công cùng 15 viên thủy thủ, lái thuyền xuống chiếc thuyền đó đi sau, hiện nay chưa thấy về, vả lại nước ngọt trên chiếc thuyền đó đã hết.
Thần lập tức điều động và sức cho thuyền tuần tiễu ở tấn mang nước ngọt ra biển tìm kiếm bọn phái viên, bảo vệ và đưa họ về tấn, còn bọn Tài phó cho ở lại tấn. Thần xin soạn tập tâu đầy đủ, kính cẩn tâu trình. Thần khôn xiết run sợ. Kính tâu.
Ngày 27 tháng 6 năm Minh Mạng thứ 11(9).
[Châu phê]: Đã xem(10)
(Còn nữa)
---------------------
(1): Dẫn theo: Bộ Ngoại giao - Ủy ban Biên giới Quốc gia, Tuyển tập các châu bản triều Nguyễn về thực thi chủ quyền của Việt Nam trên hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa - Collection of Official Documents of the Nguyen Dynasty on the Exercise of sovereignity of Vietnam in over Hoang Sa (Paracels) & Truong Sa (Spratlys) Archipenlagoes - Collection des documents officiels de la dynastie des Nguyen prouvant la souveraineté du Vietnam surles archipels de Hoang Sa (Paracels) et de Truong Sa (Spratleys) - 关于越南对黃沙群島和长沙群島行駛主权的硃本选集, Nxb Tri Thức, Hà Nội, 2013, tr. 52-55.
(2): Thủ ngự: Quan trấn thủ cửa biển.
(3) Tức nước Pháp.
(4): Tức nước Philippines.
(5): Thuật ngữ chỉ cửa biển.
(6): Gần cuối dòng lạc khoản này có đóng dấu Đà Nẵng hải khẩu Thủ ngự kiềm ký (Ấn của quan Thủ ngự Đà Nẵng).
(7): [Châu phê]: 覽 (lãm) bằng mực đỏ ở cuối châu bản, phía dưới châu phê có đóng dấu Ngự tiền chi bửu.
(8): Dẫn theo: Bộ Ngoại giao - Ủy ban Biên giới Quốc gia, Sách đã dẫn, Nxb Tri Thức, Hà Nội, 2013, tr. 68-71.
(9): Gần cuối dòng lạc khoản này có đóng dấu Đà Nẵng hải khẩu Thủ ngự kiềm ký.
(10): [Châu phê]: 覽 (lãm) bằng mực đỏ ở cuối châu bản, phía dưới châu phê có đóng dấu Ngự tiền chi bửu.
