3. Châu bản ngày 22 tháng 11 năm Minh Mạng thứ 14 (1833)(1)
Xuất xứ: Nội các
Nơi lưu trữ: Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I
Ký hiệu: Tập 49, tờ 230
Dịch nghĩa:
Ngày 22 tháng 11 năm Minh Mạng thứ 14.
Nội các [tâu]:
Hoàng tử Vĩnh Tường dâng sớ xin đặt tên. Bề tôi Nội các vâng mệnh xem xét các mỹ tự thế hệ nhà vua, kính xin chỉ ban chữ 洪 (Hồng).
- Lại tập tâu của bộ Binh trình bày: Đội 3 cơ Bình Thuận đã chia làm 2 đội, nhưng bộ ấy vẫn đề nghị bổ chức Cai đội đội 3 của cơ ấy cho Phan Văn Bình. Nay xét thấy sai sót, xin đem viên chuyên biện ty Lại giao nghị xử phạt...
- Lại tờ phiến(2) của bộ ấy [bộ Binh] trình bày: trước đây căn cứ vào lời kê khai sai của viên được sai phái đi khảo sát Hoàng Sa là Phạm Văn Sênh, lái thuyền cùng thủy thủ của suất ấy là 19 người để đến nỗi bộ ấy đã làm tờ phiếu nghĩ(3) xin ban thưởng cho viên ấy tiền bạc 10 mai, các viên lái thuyền gồm 19 tên, mỗi tên tiền bạc 1 mai. Nay viên ấy nghĩ lại thấy thừa ra 1 tên, không giám làm đơn lĩnh số tiền bạc này. Bộ đó đã gửi tư cho Nội vụ chiếu phát theo thực số, còn viên quan bộ ấy không kiểm tra, phát hiện ra chỗ sai, [bộ ấy] đã gửi tờ trình đính kèm xin phạt tội [viên đó].
Kính xin ban (4) chỉ: Phạm Văn Sênh khai báo hàm hồ, bộ ấy cũng không kiểm tra lại cho rõ ràng, để sơ suất làm phiếu nghĩ, đến nỗi việc ban thưởng thừa ra một số, thực là không hợp. Nhưng xét nghĩ số tiền bạc này chưa lĩnh, mà lại quá ít, xin gia ân cho miễn xét tội, ngoài ra chuẩn theo tờ tấu. Hãy tuân mệnh(5).
Thần Nguyễn Đức Hoạt vâng mệnh soạn thảo.
Thần Trương Phúc Đề, thần Hà Tông Quyền vâng mệnh đọc duyệt.
Vâng mệnh đọc duyệt thần Thân Văn Quyền ký.
Đương trực đối chiếu Trương Đăng Quế ký.
4. Châu bản ngày 13 tháng 7 năm Minh Mạng thứ 16 (1835) (6)
Xuất xứ: Nội các
Nơi lưu trữ: Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I
Ký hiệu: Tập 54, tờ 94
Dịch nghĩa:
Ngày 13 tháng 7 năm Minh Mạng thứ 16.
Nội các [tâu]:
Bộ Hộ dâng một tập trình bày về sự thiệt hại lúa vụ hè và xét nghĩ bàn miễn giảm một phần cho 2 tỉnh Hải Dương, Thái Nguyên. Bộ thần vâng mệnh chiếu xét theo lệ là phù hợp. Kính xin chỉ ban cho chuẩn y lời tâu.
Lại 3 bản sách thẩm tra của Gia Định, Quảng Nam. Kính xin ban chỉ giao cho tam pháp ty cùng nhau xem xét, rồi tấu trình lại đầy đủ.
…
Lại hôm trước, Nội giám Nguyễn Ân chuyển truyền cật vấn bề tôi [Nội] các về việc lần này các viên binh tượng được sai phái đi Hoàng Sa trở về quá hạn. Viên cai đội Phạm Văn Nguyên cùng những người nào có hay không những tư tệ, cần phải nói thực. Nếu có tư tệ gì phải giao cho bộ Hình nghị tội, nếu không có tư tệ gì thì lập tức tha cho Phạm Văn Nguyên không phạt đòn 80 trượng và khôi phục lại chức cũ cho viên ấy. Viên Giám thành vẽ bản đồ không rõ ràng bị phạt đòn 80 trượng nhưng đều cho tha. Đích danh các viên dẫn đường mỗi viên được thưởng tiền bạc loại nhỏ 3 mai, binh đinh mỗi viên được thưởng tiền 1 quan. Dân phu [đi trong đợt này] nếu chưa được miễn trừ lệ thuế cũng được thưởng mỗi viên tiền 1 quan.
(Còn nữa)
-------------------
(1) Dẫn theo: Bộ Ngoại giao - Ủy ban Biên giới Quốc gia, Sách đã dẫn, Nxb Tri Thức, Hà Nội, 2013, tr. 84-89.
(2) Nguyên văn: 恭擬奉旨 (cung nghĩ phụng chỉ).
(3)Phiến: Một loại văn bản trong châu bản.
(4) Phiếu nghĩ: Một loại văn bản hành chính trong châu bản.
(5)Châu bản có 7 châu điểm của vua, chuẩn thuận những điều Nội các trình tấu.
(6) Dẫn theo: Bộ Ngoại giao - Ủy ban Biên giới Quốc gia, Sách đã dẫn, Nxb Tri Thức, Hà Nội, 2013, tr. 106-112.
