Những tháng cuối năm 1964, cấp trên giao mật lệnh cho Chi bộ Hòa Xuân, Hòa Hiệp chuẩn bị kho tàng và nhân công. Một nhiệm vụ cực kỳ quan trọng sẽ được giao cho Chi bộ Đảng và quân dân Hòa Xuân: tham gia mở bến Vũng Rô tiếp nhận những con tàu Không số từ miền Bắc xã hội chủ nghĩa chi viện vũ khí cho chiến trường Nam Trung Bộ và tạo hành lang an toàn vượt qua các đồn bót địch để vận chuyển vũ khí ra tuyến sau chi viện cho chiến trường Phú Yên, Khánh Hòa và Đắk Lắk.
Từ giữa năm 1964, đồng chí Trần Suyền, Ủy viên thường trực Liên Tỉnh ủy 3 nắm một trung đội vũ trang về Hòa Xuân và Hòa Hiệp cùng với Tỉnh ủy Phú Yên, Huyện ủy Tuy Hòa và Chi bộ Hòa Xuân, Hòa Hiệp mở bến Vũng Rô, xây dựng kho tàng, căn cứ miền đông nằm trên địa bàn xã Hòa Xuân và chuẩn bị hành lang an toàn vượt qua quốc lộ 1 đường xe lửa và các đồn bót địch ở xã Hòa Xuân để vận chuyển vũ khí về tuyến sau chi viện cho chiến trường liên tỉnh.
Riêng xã Hòa Xuân thời điểm cuối năm 1964 có 5.430 dân, trong đó du kích xã có 27 đồng chí, du kích thôn 258 đồng chí, du kích mật 25 đồng chí, tổng số 310 du kích, bình quân 17,5 người dân có một du kích, chiếm tỉ lệ 5,7% dân số.
Lực lượng địch lúc này có bộ máy ngụy quyền. Về lực lượng quân sự địch có Đại đội bảo an 945 đóng ở Hòa Xuân, ban ngày làm nhiệm vụ bảo vệ đường quốc lộ 1, đường sắt từ Hảo Sơn đến đèo Cả, giải tỏa mở đường, bảo đảm an toàn cho các đợt vận chuyển quân, vận tải hàng quân sự bằng đường bộ, đường sắt,… Ban đêm đại đội này rút về cứ điểm phòng thủ. Địch còn bố trí một trung đội đóng chốt tại bót Pê-tí nằm sát quốc lộ 1 (đỉnh đèo Cả) làm nhiệm vụ quan sát, bảo vệ khống chế phía tây Vũng Rô.
Trước tình hình đó, Chi bộ Đảng xã Hòa Xuân chấp hành nghiêm lệnh của cấp trên, tổ chức khai hội, học tập tình hình quán triệt về tầm quan trọng đặc biệt của nhiệm vụ lịch sử được giao và vinh dự lớn lao của quân dân xã nhà được Đảng tin cậy giao cho trọng trách. Chi bộ quyết tâm rất cao hoàn thành mọi nhiệm vụ của Đảng giao. Mỗi đảng viên đều được phân công rà soát công tác nắm cơ sở, nhằm nâng cao ý thức cảnh giác cách mạng và tuyệt đối giữ gìn bí mật.
Sau khi quán triệt trong Đảng, chi bộ lãnh đạo và phân công trách nhiệm cho chi đoàn thanh niên nhân dân cách mạng, các đội du kích và các đoàn thể giải phóng thôn xã, mọi người hăng hái phấn khởi xung phong làm nhiệm vụ.
Trong gian nhà nhỏ của ông Ba Lang gần cuối thôn Lạc Long nhìn ra hạ lưu sông Bàn Thạch, đồng chí Trần Suyền cùng ban chỉ đạo bến làm việc với đại diện Huyện ủy và Bí thư chi bộ xã Hòa Xuân, Hòa Hiệp để kiểm điểm công tác chuẩn bị mở bến. Đồng chí Trần Suyền ra chỉ thị: “Chúng ta cần chuẩn bị lực lượng để nhận vũ khí. Trung ương chi viện, nhận như thế nào, ở đâu thì sẽ biết sau. Việc ai làm người ấy biết, làm đến đâu, biết đến đó không được tìm hiểu những việc không phải nhiệm vụ của mình. Các đồng chí Bí thư chi bộ xã Hòa Xuân, Hòa Hiệp phải trực tiếp tổ chức và nắm lực lượng. Mỗi xã phải chuẩn bị một đội thanh niên xung phong loại A từ 50 đến 100 người cả nam lẫn nữ. Những người này có ý thức chính trị tốt, sức khỏe tốt, tuổi từ 35 trở xuống. Trước hết phải chọn trong đảng viên, đoàn viên rồi đến du kích vững vàng. Ngoài ra còn chuẩn bị các đội dân công, mỗi xã từ 100 đến 200 người. Chi bộ hai xã Hòa Xuân và Hòa Hiệp chuẩn bị danh sách cần đến đâu huy động đến đó. Ngoài ra, phải tổ chức lực lượng tập trung, mỗi nơi rút một trung đội du kích mạnh để thành lập đơn vị bảo vệ bến”.
(Còn nữa)
PHAN THANH
