Trong suy nghĩ của một phóng viên thể thao mới vào nghề như tôi, có lẽ điều may mắn nhất đó là được gặp những HLV nổi tiếng, lãnh đạo các CLB bóng đá hàng đầu Việt
Đội bóng Công nhân Phú Khánh (1976-1978), trong đó có 9 cầu thủ là người Phú Yên. - Ảnh: T.LIỆU
Khi tìm đến căn nhà nhỏ nép mình giữa vườn cây lao xao ở đường Mậu Thân (phường 9, TP Tuy Hòa) của ông Cao Văn Thử, Phó Giám đốc Sở Thể dục thể thao Phú Khánh giai đoạn 1976-1989, Giám đốc Sở Thể dục thể thao Phú Yên giai đoạn 1989-1998, tôi đồ rằng vị “quan” thể thao đã gắn bó với các thế hệ cầu thủ của bóng đá Phú Khánh (cũ) và Phú Yên bây giờ chắc không mặn mà lắm khi nói đến chuyện thời cuộc của môn thể thao vua tại Phú Yên. Nhưng tôi đã nhầm, bởi trong ông vẫn còn vẹn nguyên những hoài bão và ký ức một thời của bóng đá Phú Yên.
Tôi hỏi: “Hôm nay bác có bận bịu gì không ạ?”. Có lẽ thấu hiểu được một phóng viên thể thao trẻ như tôi đang cần gì, ông trả lời gọn lỏn: “Nói về bóng đá hả? Bác rất sẵn lòng!”. Cuộc trò chuyện giữa chúng tôi diễn ra một cách hào hứng, khi mà người kể và người chấp bút gần như bị thôi miên bởi những “đoạn phim tư liệu” giàu hình ảnh mang tên bóng đá Phú Yên.
Những ngày mới giải phóng, bóng đá ở các huyện như Sông Cầu, Tuy An, TX Tuy Hòa (cũ) phát triển mạnh đến mức đi đâu người ta cũng dễ dàng bắt gặp hình ảnh 22 cầu thủ tranh nhau một quả bóng. Và đó là tiền đề để phong trào bóng đá ở khu vực phía bắc tỉnh Phú Khánh (Phú Yên) sản sinh những thế hệ cầu thủ tài năng như Phạm Thiên Thọ, Hoàng Esso, Đoàn Hòa Tân, Bùi Quang Thô, Bùi Quang Thuần, Nguyễn Ngọc Thống, Phạm Ngọc Hùng, Phan Bá Diệp… Với những con người ấy, những đôi chân ấy và niềm đam mê cuồng nhiệt ấy, bóng đá Tuy Hòa đã làm cho người hâm mộ nhiều lần nở mày nở mặt, khi vượt qua đội bóng với nhiều hảo thủ của TP Nha Trang. Mỗi lần được tin đội bóng vô Nha Trang thi đấu, những người mê bóng đá - nhóm thì đi xe lam, tàu hỏa…, nhóm thì đi xe máy vượt đèo Cả vào phố biển để cổ vũ cho đội bóng con cưng của mình.
Ông Thử nhớ lại: “Thời đó, những cuộc đối đầu giữa hai đội bóng đá của TX Tuy Hòa và TP Nha Trang thường diễn ra rất hấp dẫn, kịch tính và sân vận động lúc nào cũng chật kín khán giả. Tuy không thể sánh về mức độ đầu tư, cơ sở vật chất, nhưng bóng đá TX Tuy Hòa luôn tự hào vì sở hữu nhiều cầu thủ có lối chơi lắt léo và có thể thay đổi cục diện trong tích tắc. Có thể kể qua như Đoàn Hòa Tân, Phan Bá Diệp…, nhưng người để lại ấn tượng sâu đậm nhất với tôi là tiền đạo Phạm Ngọc Hùng. Vào thời kỳ đỉnh cao phong độ, Hùng có thể đặt bóng trong vòng cấm và đá chính xác vào bất kỳ vị trí nào trong khung thành mà không cần phải canh chỉnh”.
Với 9 cầu thủ Phú Yên trong đội hình và những cầu thủ ở khu vực phía nam Phú Khánh như Nha Trang, Diên Khánh, Cam Ranh, đội bóng Công nhân Phú Khánh đã tạo được dấu ấn sâu đậm tại giải bóng đá Trường Sơn (dành cho các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên), sau đó là giải bóng đá Thống Nhất. Và vượt qua những đội bóng có bề dày truyền thống như Quân khu Thủ đô hay Tổng cục Đường sắt… là chuyện vẫn thường xảy ra. Tiếng lành đồn xa, sân vận động Tuy Hòa ngày ấy thường xuyên là điểm đến lý tưởng của những trận đấu giao hữu giữa các tuyển thủ của đội Công nhân Phú Khánh và các đội bóng có tiềm lực ở khu vực phía nam như Cảng Sài Gòn, Công an TP Hồ Chí Minh, An Giang… Đó đều là những bữa tiệc bóng đá đối với người hâm mộ TX Tuy Hòa.
Năm 1978, với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, chính quyền tỉnh Phú Khánh cấp kinh phí để xây dựng sân vận động Tuy Hòa trở thành một trong những sân bóng hiện đại của cả nước. Để thưởng thức những pha đi bóng đậm chất nghệ sĩ của Phan Bá Diệp, những pha cứu bóng không tưởng của Phạm Thiên Thọ (hoặc Trần Hải sau này) hay những pha ghi bàn đẳng cấp của Phạm Ngọc Hùng, nhiều người từ các huyện đã lặn lội đến sân vận động Tuy Hòa từ khá sớm, đội nắng tìm cho mình một chỗ ngồi ưng ý. Hình ảnh đông đảo người hâm mộ chen chúc trước cổng sân vận động Tuy Hòa với cờ hoa, biểu ngữ và những ổ bánh mì, chai nước trên tay luôn là nguồn cổ vũ rất lớn đối với các cầu thủ đội Công nhân Phú Khánh khi thi đấu trên sân nhà. Và đó có thể xem là thời kỳ cực thịnh của bóng đá Phú Yên với không khí “ăn bóng đá, ngủ bóng đá”.
Hơn một thập niên có mặt tại giải bóng đá danh giá nhất nước, mùa bóng 1988 có thể xem là mùa bóng thành công nhất của bóng đá Phú Khánh, khi tập thể này vượt qua những tên tuổi lớn để trở thành một trong bốn đội bóng mạnh nhất nước. Hai cá nhân đóng góp nhiều nhất cho đội trong giai đoạn này là tiền đạo Phạm Ngọc Hùng (vua phá lưới năm 1988) và thủ môn Trần Hải (đôi tay vàng toàn quốc năm 1987). Và đây cũng là hai “viên gạch” đầu tiên trong cuộc tái thiết bóng đá Phú Yên giai đoạn sau khi tái lập tỉnh năm 1989. Giữa bộn bề khó khăn, bóng đá Phú Yên vẫn có mặt tại hạng A1 (tương đương giải hạng nhất bây giờ) một cách thuyết phục. Mùa bóng 1995, sau khi vượt qua Công an Hải Phòng và chỉ cần hòa Quân Khu 7 trong trận đấu cuối, bóng đá Phú Yên đã có mặt tại giải bóng đá các đội mạnh của bóng đá Việt Nam (tương đương V-League hiện nay), nhưng giấc mơ ấy đã không thành khi đội bóng của quê hương sông Đà núi Nhạn thất thủ với tỉ số 1-2. Và đó có thể xem là dấu hiệu khép lại những thế hệ cầu thủ như Phan Ngọc Anh, Huỳnh Chí Tâm, Võ Văn Hạnh… trước khi bóng đá Phú Yên bước vào thời kỳ thoái trào dài đằng đẵng.
Tôi hỏi ông Thử: “Bác có quan tâm đến tình hình của bóng đá Phú Yên hiện nay?”. Ông nhấp một ngụm trà rồi chậm rãi trả lời: “Chuyện đó không riêng gì bác mà nhiều người hâm mộ đang rất quan tâm”.
Từ những câu chuyện của quá khứ, chúng tôi - một già một trẻ - có được cái nhìn tổng quan về hiện tại và cùng hy vọng ở tương lai. Năm 2010, bóng đá Phú Yên đã thăng được hạng nhì sau một thập niên chờ đợi và mùa giải sau đó trụ hạng thành công. Đó là tín hiệu tích cực, nhưng chỉ từng ấy thôi thì rõ ràng chưa tương xứng với truyền thống đáng tự hào của bóng đá đất Phú. Thực hiện công tác xã hội hóa thể thao, UBND tỉnh Phú Yên đang xây dựng kế hoạch hợp tác, phát triển bóng đá với Tập đoàn Trí Tuệ Việt (Hà Nội) và nhiều người hâm mộ hy vọng bóng đá Phú Yên nhanh chóng trở lại thời kỳ hoàng kim. Khi ấy sân vận động Tuy Hòa sẽ lại đầy ắp khán giả và người dân lại được sống trong không khí bóng đá vô cùng hào hứng như ngày nào. “Xét về tiềm lực con người, Phú Yên không thiếu những nhân tài cho môn thể thao vua. Vấn đề là sách lược và sự quan tâm của lãnh đạo tỉnh cùng với các cơ quan chức năng sẽ quyết định sự thành bại của bóng đá Phú Yên trong thời gian tới”, ông Cao Văn Thử nhấn mạnh.
Một bài viết ngắn tất nhiên không thể khái quát hết một chặng đường dài của bóng đá Phú Khánh (cũ) và Phú Yên, nhưng điều đó cũng phần nào gợi cho thế hệ trẻ của bóng đá Phú Yên soi rọi và vững tin bước tiếp đến tương lai. Hãy tin và hy vọng rằng một ngày nào đó, bóng đá Phú Yên sẽ chiếm một vị trí trang trọng trên bản đồ bóng đá Việt
NHẬT HUY
