Giấc mơ đã trở thành hiện thực
(Đại hội tỉnh Đảng bộ lần thứ nhất trong thời kỳ chống Mỹ để triển khai Nghị quyết 15 của Trung ương)
Nghị quyết 15 là kim chỉ nam của mọi hành động, tùy theo tài nghệ và trí sáng tạo của từng địa phương mà vận dụng. Nơi nào thực hiện tốt thì thời cơ sẽ tới sớm, nơi nào chần chừ do dự hoặc nôn nóng sẽ ngược lại, thậm chí dậm chân tại chỗ không có đất dung thân.
Nhớ lại mấy năm trước đây đi đường không dám bẻ lá cây, cột võng không được để dấu lằn trên vỏ cây... Con đường hy vọng lúc đầu tưởng chừng như không biết đâu là thực là hư, tự ta phải suy nghĩ tìm ra, cách đánh và thắng địch, từ bàn chân ta phải bước đi, cứ đi... đi mãi mà thành đường.
Bây giờ con đường hy vọng đã bén rễ ra nhiều nhánh đường ngang dọc. Nực cười cho bọn “tâm lý chiến” của Mỹ - Diệm trong những năm 1956-1957, chúng tuyên truyền “Hai ba anh Việt cộng níu một cành đu đủ cũng không gãy”. Đến bây giờ thì Việt cộng có tài “thiên biến vạn hóa” đang làm rung chuyển cả chế độ cộng hòa kiểu Mỹ ở miền
Nghị quyết 15 của Trung ương Đảng là tiếng kèn xung trận, ngòi nổ, xuất phát từ miền Tây của tỉnh. Con đường hôm nay không phải là con đường bí mật năm xưa, mà là con đường cách mạng sinh sôi nảy nở với phong trào quần chúng nhân dân đã nuôi sống và che chở nó. Con đường là phong trào khắp mọi nơi, mọi chốn. Chúng ta chịu ơn các dân tộc Ê Đê, Chăm, Ba Na, không có các mẹ, các chị, các em, không có đồng bào làm sao chúng ta có mặt hôm nay để đánh thắng Mỹ, thắng ngụy. Ngày hôm qua nó lên đây bằng đôi chân, bây giờ nó muốn lên đây không phải bằng hai chân mà nó phải đi bằng máy bay, chúng phải ngồi nép trong những chiếc quan tài thép. Nó không dám xuống đất vì chúng sợ anh giải phóng và du kích đánh tan xác nó. Nó sợ cả núi chông và cánh rừng đầy cạm bẫy đang giăng hàng đợi nó. Núi rừng nổi gió. Núi rừng đang cuốn phăng từng mảng mây đen.
Đêm 27/7/1960, đội vũ trang công tác xã Phước Tân do anh Tô Trác chỉ huy giết hai tên ác ôn. Đêm 19/8/1960, đội vũ trang huyện Sơn Hòa do anh Ma Cao chỉ huy diệt gọn tổng đoàn dân vệ xã Sơn Hội, diệt ác ôn thôn Nghĩa Phú (xã Suối Trai) và buôn Xà Năm (xã Kơ Rông Pa).
Ở các huyện đồng bằng một số tổ vũ trang và đội công tác hoạt động dưới hình thức vũ trang tuyên truyền. Lúc 10 giờ, ngày 23/10/1960, đơn vị vũ trang huyện Tuy Hòa do đồng chí Soạn và đồng chí Mười Đẹt chỉ huy đột nhập xã Hòa Mỹ, giết tên Y Chi. Đêm 31/10/1960, đột nhập xã Sơn Định, đêm 14/11 đột nhập xã Xuân Lộc (Sông Cầu); đêm 25/11 đột nhập xuống thôn Vĩnh Xuân xã An Lĩnh (quận Tuy An). Phong trào quần chúng nổi dậy đều khắp, nhiều người đi tìm bắt liên lạc với cách mạng. Các huyện phân công cán bộ bám xã thôn, phát triển cơ sở, rút thanh niên ra căn cứ.
Để có bộ tư lệnh sáng suốt và hoàn chỉnh, quyết đoán, đưa phong trào cách mạng tỉnh nhà tiến lên làm tròn sứ mệnh lịch sử. Tỉnh ủy quyết định tổ chức Đại hội đại biểu tỉnh Đảng bộ lần thứ nhất ngày 9/9/1960 tại buôn Ma Hàm xã Thồ Lồ; được phân công tổ chức, bảo đảm các khâu: nơi ăn, chốn ở, canh gác tuần tra bảo vệ đồng thời xoi đường đưa đón đại biểu...
*
Đại hội được tổ chức trong hoàn cảnh hết sức đặc biệt. Vùng giải phóng chưa có, địch bao vây bốn phía, tiền gạo không có để đảm bảo 100 miệng ăn trong thời gian 10 ngày. Tỉnh chỉ giao chi bộ Thồ Lồ 20.000 đồng tiền ngụy Sài Gòn mua gạo cũng chưa đủ nói gì đến chuyện thịt cá... Chi bộ không có một xu dính túi đào bới đâu ra?
Mặt khác cũng phải thấy rằng nếu có tiền chưa chắc mua được thứ gì? Hoặc giả mua được làm cách nào để gùi lên? Chỉ còn cách là vận động dân đóng góp và sử dụng lúa mấy cái rẫy tự túc của trạm giao liên chứ không có cách gì khác.
Chi bộ giao trách nhiệm cho Ma Tư, Phó Bí thư chi bộ đảm nhận trách nhiệm này, các khâu, các việc chuẩn bị xong xuôi, ba ngày nữa là đại biểu có mặt tại địa điểm. Được tin ba cánh quân địch hợp đồng kéo lên càn quét. Một đại đội bảo an từ An Khê kéo xuống, một đại đội từ quận Vân Canh kéo vào, một đại đội từ quận La Hai kéo lên.
Tình thế thật khó xử, nếu dời địa điểm thì dời đi đâu? Cứ bàn đi tán lại mãi, cuối cùng xin ý kiến Thường trực Tỉnh ủy cương quyết không dời đi đâu cả. Ở đâu cũng có địch, ở đâu cũng khó khăn. Chi bộ giao trách nhiệm cho anh Dung trưởng trạm giao liên Ma Dú tìm cách xoi đường dẫn đại biểu về đúng thời gian quy định. Các đội du kích thôn, du kích tập trung xã và Trung đội giải phóng quân tỉnh điều qua cùng thanh niên nam nữ bố phòng, canh gác bảo đảm đại hội họp thành công. Địch có tai vẫn như điếc, có mắt vẫn như mờ. Mấy tên lính địch láo nháo mò vào rừng dậm phải chông và đụng phải bẫy đá mất hồn, xúm nhau ở một chỗ đợi hết thời gian rồi khiêng nhau chuồn mà không dám lùng sâu vào rừng nữa.
Về dự đại hội có 68 đại biểu các huyện và các ngành của tỉnh. Có đồng chí ở lại từ năm 1954, có đồng chí mới trưởng thành từ cơ sở lên, có đồng chí đi tập kết về.
Đại hội bế mạc, tỉnh quyết định rút Ma Pốp Bí thư chi bộ Thồ Lồ về tỉnh phụ trách kinh tế miền Tây và bổ sung vào Đảng ủy miền Tây. Sau khi giải phóng hoàn toàn miền Tây, Ma Pốp về phụ trách khối kinh tài của tỉnh phục vụ chiến trường.
Nghị quyết 15 như ánh sao trời
Trong đêm tối thấy mùa xuân tới
Triệu triệu quả tim bừng sáng chói...
Hồi ký VĂN CÔNG
