Hoạt động tác chiến của bộ đội Trường Sơn là sự phối hợp tác chiến hợp đồng quân binh chủng hợp thành, được tổ chức, chỉ huy chặt chẽ, hiệu quả và đầy sáng tạo. Bộ đội Trường Sơn đã đối phó thắng lợi một cách thông minh sáng tạo trước mọi thủ đoạn, mọi phương tiện và vũ khí tối tân, hiện đại nhất của đế quốc Mỹ. Bộ đội Trường Sơn đã góp phần vào sự sáng tạo nghệ thuật quân sự mới, độc đáo của quân đội ta trong cuộc chiến tranh giải phóng.

Trường Sơn xẻ dọc rọc ngang/Xẻng tay mà viết nên trang sử hồng (thơ Tố Hữu) - Ảnh: T.LIỆU

Chiến trường Trường Sơn luôn gắn chặt và là nơi tham gia trực tiếp thực hiện những quyết sách của Đảng trên chiến trường: chiến dịch giải phóng Khe Sanh - Quảng Trị; Tổng tấn công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968; Chiến dịch giải phóng Quảng Trị năm 1972; Chiến dịch giải phóng Trị - Thiên - Huế; Chiến dịch Tây Nguyên; Chiến dịch giải phóng Buôn Ma Thuột và cuộc Tổng tấn công mùa xuân năm 1975, kết thúc với Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất đất nước.

Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh là biểu tượng sinh động, thể hiện hiệu quả của sự đoàn kết chiến đấu anh em giữa Đảng, Quân đội và nhân dân 3 nước Đông Dương trong sự nghiệp đấu tranh chống kẻ thù chung là đế quốc Mỹ. Đường Hồ Chí Minh là căn cứ địa vững chắc, là điểm tựa, là bàn đạp để cách mạng của mỗi nước Đông Dương phát triển, đi tới thắng lợi.

Thời gian dần lùi xa, nhưng với hàng chục vạn cán bộ, chiến sĩ và TNXP, dân công hỏa tuyến của Trường Sơn năm xưa thì Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh gian khổ, ác liệt nhất song cũng đầy vinh quang và tự hào luôn hằn sâu trong ký ức. Trường Sơn vẫn vẹn nguyên, khắc khoải và nóng bỏng trong từng hơi thở, trong mỗi con tim của các cựu chiến binh Trường Sơn… Đầu năm 1989, Ban liên lạc bộ đội Trường Sơn khu vực Hà Nội ra đời làm trung tâm của các ban liên lạc và đơn vị truyền thống, đáp ứng tình cảm của các cựu chiến binh (CCB) Trường Sơn. Lần lượt nhiều ban liên lạc bộ đội Trường Sơn các địa phương và Phú Yên đã ra đời, hoạt động đều đặn, có hiệu quả. Các ban liên lạc không chỉ tập hợp cán bộ, chiến sĩ của đơn vị, tổ chức viết lịch sử đơn vị, tổ chức họp mặt ôn lại truyền thống tự hào mà còn động viên, giúp đỡ nhau cả về tinh thần và vật chất, vượt qua khó khăn để tiếp tục phát huy truyền thống của Trường Sơn anh hùng trong cuộc sống mới; sống vui, sống khỏe, sống có ích cùng con cháu…

Để hoạt động của các ban liên lạc Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh nề nếp, hiệu quả, đáp ứng nguyện vọng chính đáng của các CCB Trường Sơn, Hội nghị toàn quốc Ban liên lạc Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh lần thứ 2 ngày 17/5/2009 đã thống nhất thành lập Ban vận động thành lập Hội truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh Việt Nam.

Ngày 13/5/2011, Bộ trưởng Bộ Nội vụ đã ra Quyết định số 1032/QĐ-BNV cho phép thành lập Hội Truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh Việt Nam.

Ngày 4 và 5/7/2011, tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, Đại hội lần thứ nhất Hội Truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh Việt Nam đã được tổ chức trọng thể. Đại hội đã thông qua điều lệ, chương trình hoạt động 2011-2016, bầu ban chấp hành hội khóa I với 84 ủy viên (trong đó có Phú Yên) bầu Ban Thường vụ hội với 19 ủy viên. Đại hội đã suy tôn đồng chí Đồng Sĩ Nguyên, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Phó chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, nguyên Tư lệnh bộ đội Trường Sơn làm Chủ tịch danh dự cùng 19 đồng chí lãnh đạo và nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nguyên lãnh đạo các bộ ngành, các tướng lĩnh, Anh hùng LLVT, Anh hùng Lao động… làm Ủy viên BCH danh dự của hội. BCH hội họp phiên thứ nhất đã bầu thiếu tướng Võ Sở làm Chủ tịch hội và 5 đồng chí làm Phó chủ tịch hội.

Có thể nói, đây là một dấu ấn lịch sử, một mốc son ghi nhận sự đánh giá của Đảng, Nhà nước đối với lịch sử Đường Hồ Chí Minh huyền thoại. Đây là cơ hội đề hàng chục vạn cán bộ, chiến sĩ và TNXP năm xưa và cán bộ, chiến sĩ Binh đoàn 12 hôm nay tiếp tục phát huy truyền thống của Trường Sơn anh hùng trong cuộc sống mới. Hội Truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh Việt Nam ra đời còn là cơ hội để các CCB Trường Sơn có điều kiện mới trong việc tập hợp, giáo dục cho thế hệ trẻ hôm nay có trách nhiệm với truyền thống lịch sử hào hùng của lớp lớp cha ông làm nên Trường Sơn huyền thoại, làm nên sự nghiệp chống Mỹ cứu nước vĩ đại của dân tộc trong thời đại mới.

Gần 3 năm thành lập, Hội Truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh Việt Nam đã vượt lên mọi khó khăn để xây dựng và phát triển nhanh về tổ chức và hoạt động một cách hiệu quả. Đến nay, hội có 130 đầu mối tổ chức hội và Ban liên lạc của 45 tỉnh và thành phố cả nước; 83 đơn vị truyền thống. 27 tỉnh, thành phố đã tiến hành Đại hội thành lập hội, 81/183 huyện, 352/1.603 xã phường và 10 đơn vị truyền thống thành lập tổ chức hội. Nhiều địa phương cơ bản hoàn thành tổ chức hội ở 3 cấp và hoạt động có hiệu quả. Hội đã tập hợp được gần 30 vạn hội viên sinh hoạt tại tổ chức hội các cấp trong cả nước (trong đó có Phú Yên) thực hiện 2 nhiệm vụ giáo dục truyền thống và hoạt động tình nghĩa có hiệu quả.

Lực lượng cựu chiến binh, thanh niên xung phong ở Phú Yên cũng đã hình thành Ban liên lạc từ năm 1999. 3 đồng chí trong Ban chấp hành và 17 hội viên, hầu hết là những đồng chí tham gia mở đường đầu tiên và tham gia 2 cuộc kháng chiến nên không còn trẻ nữa. Tuy vậy, sau khi thành lập, hội hoạt động rất năng nổ và nhờ sự giúp đỡ nhiệt tình của Hội Cựu chiến binh tỉnh, sự quan tâm đặc biệt của Tỉnh ủy và UBND tỉnh hỗ trợ về mọi mặt nên đến năm 2009 kỷ niệm 50 năm ngày truyền thống thì số hội viên có gần 100. Những CCB này sau khi hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ ở chiến trường về lại quê nhà đời sống rất khó khăn, bản thân lại mang nhiều di chứng bệnh tật do chiến tranh để lại, không chống chọi nổi nên phải mang ba lô cùng gia đình vượt hàng ngàn cây số vào mảnh đất Phú Yên anh hùng, giàu lòng nhân ái để sinh sống.

“Đất lành chim đậu”, khi về quê hương mới, các cựu chiến binh Trường Sơn đã phát huy bản chất tốt đẹp của anh Bộ đội Cụ Hồ, sớm hòa nhập vào cuộc sống cùng với các dân tộc anh em, được sự quan tâm của Đảng, chính quyền các cấp, được cộng đồng dân cư yêu mến và đùm bọc nên cuộc sống nhanh chóng ổn định. Bản chất cần cù, vượt mọi khó khăn dũng mãnh trong chiến đấu năm xưa lại được nhiều CCB phát huy để ổn định cuộc sống. Nhiều đồng chí hòa nhập với cộng đồng tích cực tham gia xây dựng Đảng như bí thư, phó bí thư xã, bí thư chi bộ được nhân dân tín nhiệm bầu làm thôn trưởng, khu phố trưởng và tích cực tham gia các đoàn thể chính trị xã hội nơi mình cư trú.

Ngày 13/6/2012, Chủ tịch UBND tỉnh ký Quyết định số 813 cho phép thành lập Hội Truyền thống Trường Sơn Đường Hồ Chí Minh tỉnh Phú Yên. Ngày 17/3/2013, Hội Truyền thống Trường Sơn Đường Hồ Chí Minh tỉnh tổ chức đại hội lần thứ nhất nhiệm kỳ 2012-2017 tại hội trường Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh. Trong đại hội này đã bầu ra 9 ủy viên BCH - đồng chí Phó bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Đình Cự được đại hội suy tôn là Chủ tịch danh dự của Hội Truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh tỉnh Phú Yên.

Từ khi kỷ niệm 50 năm thành lập đơn vị, được sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo tỉnh, hội tổ chức cho anh chị em về chiến trường xưa (2 lần). Sau khi đại hội, 16 hội viên được về viếng Lăng Bác Hồ kính yêu. Sau đại hội, UBND tỉnh quan tâm kêu gọi các cơ quan, đoàn thể, các nhà hảo tâm giúp đỡ CCB, TNXP Trường Sơn xóa 6 nhà tạm. Đó là nguồn động viên rất lớn đối với CCB Trường Sơn. Cấp trên đã tặng 3 giải thưởng Vừ A Dính cho con em của CCB học giỏi.

Nhiệm vụ chính trị trước mắt và lâu dài của Hội Truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh Phú Yên rất vẻ vang, đòi hỏi bản lĩnh vượt khó vươn lên của những chiến sĩ Trường Sơn năm xưa. Trong hoạt động nghĩa tình, chúng ta phải có trách nhiệm giáo dục truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh cho thế hệ hôm nay và mai sau tự hào về Trường Sơn, về đường huyền thoại Hồ Chí Minh là một mệnh lệnh thiêng liêng của các thế hệ.

Kỷ niệm 55 năm Ngày mở đường Trường Sơn là sự kiện vô cùng ý nghĩa chẳng những đối với hội viên Trường Sơn mà còn có ý nghĩa đối với các thế hệ hôm nay và mai sau. Chúng ta đón nhận quyết định công nhận di tích lịch sử quốc gia đặc biệt lại càng tự hào về con đường mang tên Bác Hồ vĩ đại, mỗi hội viên Trường Sơn càng thấy trọng trách to lớn trong việc phát huy các giá trị mà lớp lớp các chiến sĩ Trường Sơn năm xưa đã dùng máu xương, hy sinh tuổi thanh xuân vì sự nghiệp giải phóng đất nước trên tuyến đường Trường Sơn máu lửa.

Các hội viên Trường Sơn tiếp tục sống và cống hiến những năm tháng cuối đời cho đất nước. Trường Sơn, Trường Sơn sẽ mãi mãi trường tồn trong tâm trí của các thế hệ hôm nay và mai sau của đất nước

Là những chiến sĩ gan vàng dạ ngọc, chân đồng vai sắt, tận tình với đồng chí, tận nghĩa với chiến trường, là những người từng coi dây như ruột, coi cột như xương năm xưa thì giờ đây phải sống sao cho xứng đáng với Trường Sơn hôm qua, hôm nay và mãi mãi mai sau.

Trong niềm tự hào, chúng ta trân trọng ghi nhớ công lao trời biển của Đảng ta, Bác Hồ kính yêu và người anh cả của các lực lượng vũ trang nhân dân Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã khai sinh đường Trường Sơn huyền thoại, đã dành cho Trường Sơn tình cảm và sự quan tâm vô giá. Chúng ta nhớ thương những đồng đội thân yêu đã mãi mãi nằm lại trên chiến trường Trường Sơn vĩ đại.

Máu xương của họ đã viết nên bản hùng ca bất diệt của Trường Sơn trong sự nghiệp chống Mỹ cứu nước vĩ đại của dân tộc vì sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.

TRẦN THÀNH CHÍNH

Chủ tịch Hội Truyền thống Trường Trường Sơn đường Hồ Chí Minh tỉnh Phú Yên