Ông viết rất nhiều ca khúc, nhạc múa, khí nhạc, là tác giả của Miền xa thẳm sang trọng và da diết, của Ngược dòng Hương giang buồn mênh mang, của Mưa xuân tươi tắn, trẻ trung... Đặc biệt, ông đã viết hai ca khúc về Phú Yên là Dấu tích thời mở cõi và Gió Tuy Hòa, trước khi giáp mặt với gió nơi này và nhìn thấy Thạch Bi Sơn ẩn hiện trong mây.
Hát múa “Mặt trời lên” do nhạc sĩ Đức Trịnh hòa âm phối khí, đoàn Sao Biển thể hiện – Ảnh: MINH NGUYỆT
Lịch lãm trong bộ comple đen, nhạc sĩ Đức Trịnh rất khác với những gì tôi vẫn hình dung về một ông đại tá đạo mạo, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật quân đội.
* Điều gì giúp người con của Bắc Giang viết nên một ca khúc đậm chất Huế như Ngược dòng Hương giang, thưa ông?
- Lần đầu tiên tôi đến Huế là vào những năm đầu thập kỷ 90. Huế quả thật rất đẹp, rất thơ mộng. Đứng trước dòng sông Hương, tôi chợt nhớ đến mấy câu thơ của Tố Hữu nói về thân phận những cô gái trên sông Hương. Trong tôi chợt nảy sinh cảm xúc để viết Ngược dòng Hương giang. Bài hát nói về những cô gái chèo thuyền ngược dòng sông Hương, cuộc đời họ lênh đênh như con thuyền với nhiều trắc trở. Bên cạnh đó, ca khúc cũng nói đến vẻ đẹp và những thắng cảnh của Huế. Ca khúc đó được ca sĩ Minh Huyền thể hiện đầu tiên, sau đó được Hương Mơ, Vân Khánh, Thu Hiền, Quang Linh… hát. Đặc biệt, khi Trần Mạnh Tuấn độc tấu saxophone bài này, rất nhiều người thích. Những cung quãng rất Huế, riêng phần điệp khúc tôi đưa hơi thở đương đại vào để người nghe dễ cảm nhận hơn.
Tôi đã viết về Phú Yên trước khi đến nơi này. Vừa rồi tôi viết Gió Tuy Hòa, còn cách đây bốn năm, tôi viết Dấu tích thời mở cõi nói về núi Đá Bia, cho đoàn nghệ thuật của tỉnh tham gia hội diễn. Bài này được Mỹ Như chọn hát trong đêm chung kết xếp hạng giải Sao Mai. Hy vọng các bạn đón nhận bài hát đó và những tình cảm của tôi đối với Phú Yên.
* Từ cảm xúc nào mà ông viết một ca khúc có “sức nặng” về Phú Yên như Dấu tích thời mở cõi, trong khi chưa từng đến Phú Yên?
- Tôi chơi rất thân với một nghệ sĩ, biên đạo múa rất xuất sắc là Hữu Từ. Tôi với Hữu Từ đã kết hợp thực hiện nhiều tác phẩm múa. Hữu Từ cũng là một học sinh từ trường tôi ra. Hữu Từ có nói: Anh phải viết cho Phú Yên một bài. Chưa có dịp đến Phú Yên, tôi bảo Hữu Từ gởi các tư liệu về Phú Yên ra. Tôi thấy Phú Yên có núi Đá Bia rất lạ, rất hay, là dấu tích thời mở cõi. Tôi xem, tưởng tượng rồi viết ra. Không ngờ sau khi viết xong thì được đoàn nghệ thuật của tỉnh chấp nhận ngay, biểu diễn và được đón nhận trong phạm vi hội diễn. Bây giờ, khi vào Phú Yên, tôi thấy mảnh đất này đúng như những gì mình tưởng tượng. Phú Yên rất đẹp và rất thơ mộng.
* Không dễ được công chúng biết đến như các ca khúc, những bản nhạc múa có một đời sống rất thầm lặng. Vì sao ông lại hào hứng với những tác phẩm thầm lặng như thế?
- Tôi yêu múa và là người gián tiếp, cùng biên đạo múa, làm nên một tác phẩm. Vì như người ta nói, nhạc là linh hồn của múa. Tôi yêu điều đó và đã viết nhiều nhạc múa cho Hữu Từ, như Xe thồ Điện Biên, một tác phẩm rất lạ, đoạt huy chương vàng toàn quốc, như Lửa tình cao nguyên, viết cho Nhà hát ca múa nhạc nhẹ Trung ương, được huy chương vàng tại liên hoan nghệ thuật các nước Đông Nam Á và nhiều tác phẩm khác. Gần đây nhất, tôi viết nhạc múa Lập trình cho Nhà hát ca múa nhạc nhẹ Trung ương tham gia hội diễn, Hữu Từ làm biên đạo. Tác phẩm rất hiện đại, được trao huy chương vàng. Trong hai hội diễn toàn quốc năm 2005 và 2009, tôi đều được trao giải Nhạc sĩ xuất sắc, đóng góp nhiều cho hội diễn bằng nhạc múa chứ không phải bằng ca khúc. Tôi yêu thích công việc đó, dù tác phẩm hầu như chỉ có giới chuyên môn biết chứ không đến với rộng rãi công chúng.
Nhạc sĩ Đức Trịnh (bên trái) - Ảnh: MINH NGUYỆT
* Còn ca khúc của ông thì sao?
- Chỉ có một vài ca khúc của tôi được công chúng biết đến, dù tôi viết nhiều. Ca khúc của tôi ít người hát, có lẽ mọi người nghe thì thấy thích nhưng hát thì hơi khó, việc tập luyện cũng rất mất thời gian. Nó hợp với những lúc... đi thi, vì khó thể hiện nên thí sinh mới bộc lộ khả năng của họ.
* Người ta nói nghệ sĩ có tâm hồn phong phú nhưng cuộc sống vì thế mà cũng chông chênh. Riêng ông thì sao?
- Tôi cho rằng ai cũng có tâm hồn như thế, song nghệ sĩ có điều kiện thể hiện hơn. Những người được công chúng quan tâm thì “nhất cử nhất động” mọi người đều biết, và có thể bị hiểu lầm trong một số việc.
* Đã bao giờ ông bị hiểu lầm?
- Nhiều rồi. Khi tôi mới quen những người bạn, vợ hoặc bạn gái của họ hay nhìn tôi bằng ánh mắt không được thiện cảm, nghi nghờ. Họ nghĩ chồng hay bạn trai mình chơi với tôi chắc sẽ… giống tôi về phương diện tình cảm. Nhưng khi chơi một thời gian, họ nhận ra rằng tôi không phải như thế, và rất quý mến.
* Xin cảm ơn ông!
LÂM VY (thực hiện)
