“…Trên con đường viền trắng mép đồi xanh,
Người các ấp tưng bừng ra chợ tết”.
(Chợ tết - Đoàn Văn Cừ)
Theo các cụ cao niên, chợ Thạnh Lâm có từ khi thành lập làng mới năm 1962 và tồn tại mãi đến bây giờ. Nay quê tôi đã “lên phố, lên phường” nhưng tên chợ làng Thạnh Lâm (nay là chợ Thạnh Phú, khu phố 3, phường Phú Thạnh, TP Tuy Hòa) vẫn còn đó. Và chợ làng Thạnh Lâm trong những ngày cuối tháng Chạp cũng trở nên náo nhiệt hơn bao giờ hết.
Những ngày thường, chợ Thạnh Lâm vẫn hiện diện vài ba sạp thịt heo, hai hàng rau củ quả. Một hai người bán cá, một vài sạp bán đồ gia vị, hai gánh hàng ăn sáng bánh bèo bánh hỏi của thím hai và mợ năm…
Vậy mà mấy ngày cuối năm áp tết, tôi có cảm nhận như không gian chợ Thạnh Lâm rộng hơn, to hơn, nhất là từ sau lễ đưa ông Công, ông Táo 23 tháng Chạp. Chợ bắt đầu hoạt động từ 3 giờ sáng kéo dài đến xế chiều, xuất hiện thêm nhiều sạp hàng hóa, rối rít kẻ bán người mua làm không khí tết quê tôi thêm rộn ràng sôi động. Cho đến chiều 30 tết, ngày cuối của năm, không khí chợ tết làng Thạnh Lâm vẫn còn xôn xao náo nhiệt.
Chợ Thạnh Lâm quê tôi những ngày cận tết đã khoác lên mình một chiếc áo mới từ những sạp hàng, quầy hàng, gánh hàng với những hàng hóa trăm sắc ngàn màu trông thật bắt mắt. Nhiều đặc sản từ Hòa Hiệp Bắc, Hòa Vinh, Hòa Thành… được người dân đem đến, kể cả những “nàng lay ơn” ở làng hoa Ngọc Lãng, những chậu hoa kiểng, vạn thọ ở làng hoa Phước Hậu (TP Tuy Hòa) cũng theo chân nhà vườn đi qua 21 nhịp cầu Đà Rằng để có mặt ở chợ Thạnh Lâm.
Nhiều hàng hóa ngày thường ít thấy ở chợ, giờ cũng được bày bán cơi ra lấn chiếm cả lề đường và đây cũng là dịp các anh công an cùng dân quân của phường một phen vất vả lo đảm bảo trật tự giao thông. Nào là bánh mứt, quần áo, mũ dép từ muôn nơi đem về, những bó lá chuối để gói bánh tét xanh tươi; những nén hương trầm thơm ngát đến những sọt khóm ở Đồng Din (huyện Phú Hòa), những giỏ thanh long đỏ mọng ở Ninh Thuận, những quả cam Vinh chín vàng, những buồng chuối xanh từ huyện Sông Hinh, Sơn Hòa chở xuống. Và có những quả hồng xiêm đỏ từ Đà Lạt, bưởi Năm Roi từ miền Nam ửng vàng, buồng dừa xiêm Ninh Hòa trái hãy còn non hay quả đu đủ mới chín ẩn vàng... Tiếng gà, vịt kêu làm huyên náo cả khu chợ. Một góc phía cuối chợ ngày thường dành cho những người bán rau muống nay lại rực lên sạp bán hoa nhựa, hoa vải, hoa giấy các loại và chiếu hoa của làng nghề chiếu cói An Cư (huyện Tuy An) đã góp thêm sắc màu cho bức tranh chợ Thạnh Lâm những ngày cuối năm thêm rực rỡ. Những ngày này, đến chợ nghe rộn lên những câu chào, lời hỏi “Mấy cháu ở Sài Gòn có về ăn tết không?”, “Chu cha, chị hai năm nay ăn tết to hé”… Có một, hai cụ bà thời trẻ buôn bán ở chợ Thạnh Lâm, nay tuổi cao nhưng nhớ cảnh mua bán của chợ vào những ngày cuối năm nên cũng đến và bày bán ít vôi, trầu cau theo quan niệm “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”.
Có lẽ vì là chợ tết nên dường như người bán không nói thách, cân sai và chẳng hề có chuyện chèo kéo khách hàng hay bon chen, toan tính thiệt hơn, ngược lại người mua cũng không cò kè “bớt một thêm hai” và chê bai như thường lệ. Bởi họ mong muốn có một năm mới tốt đẹp, may mắn và hạnh phúc hơn thông qua những vật phẩm mà họ mua sắm để dâng lên ông bà tổ tiên.
Những ngày cuối năm lại về và chợ Thạnh Lâm lại rộn ràng. Người người, nhà nhà tất bật đi chợ sắm sửa để chuẩn bị đón Tết Đinh Dậu với hy vọng cuộc sống ấm no hơn, đủ đầy hơn.
HOÀNG HÀ THẾ
