Nhà tôi ở xóm chợ. Chợ Bến Tre quê tôi nằm bên dòng sông Hàm Luông, nơi giao thương hàng hóa lớn bằng đường bộ lẫn đường thủy của tỉnh. Là chợ lớn của tỉnh nên nơi đây được bày bán rất nhiều mặt hàng từ thực phẩm, công cụ đến hàng tiêu dùng. Nếu so với những nơi khác thì chợ Bến Tre không khác là bao, nhưng đến những ngày cận tết thì chợ lại mang một dáng vẻ khác hẳn, khiến những người con xa xứ như tôi phải luôn nhớ về.

Minh họa: HƯNG DŨNG

Chợ Bến Tre bắt đầu nhộn nhịp, đông đúc hơn bình thường từ ngày 20 tháng Chạp, khi ấy hàng hóa được bày bán nhiều hơn, đa dạng hơn, trong đó có những món hàng chỉ bán vào dịp tết. Những ngày này, gian hàng bánh mứt được chú ý hơn cả với đủ loại, xuất xứ từ trong nước đến nước ngoài, được đóng gói cẩn thận và đẹp mắt. Xen vào giữa những loại bánh mứt có vẻ ngoài hấp dẫn là một loại mứt đặc trưng của vùng đất ba dải cù lao này, đó là mứt dừa được làm từ cơm dừa ngào với đường, sữa tạo nên một hương vị rất riêng biệt. Dù ngày nay có nhiều loại bánh mứt thơm ngon thì mứt dừa vẫn có một vị trí riêng trong mâm cỗ ngày tết của người dân Bến Tre. Sau bánh mứt, hoa cũng được bày bán nhiều hơn. Cùng Đồng Tháp, Tiền Giang, Bến Tre được xem là kinh đô hoa kiểng của miền Tây Nam Bộ. Vào khoảng rằm tháng Chạp, hàng trăm chiếc ghe chở đầy những loài hoa của miền nhiệt đới tụ hội về bên bến chợ, để chuẩn bị cho chợ hoa xuân kéo dài từ 20 đến 30 tháng Chạp. Cả một con đường dài khoảng hơn cây số đầy ắp những loại hoa kiểng như: mai, cúc, vạn thọ, phát tài…, tạo nên một khung cảnh mừng xuân thật sự rộn ràng và tràn đầy hương sắc.

Mẹ tôi có quầy hàng khô ở chợ, chuyên bán hành khô, dưa hành, dưa kiệu… nên tuổi thơ và quãng đời học sinh của tôi gắn với cái chợ Bến Tre. Bao nhiêu năm, nhỏ thì lẽo đẽo theo cha mẹ, lớn hơn một chút thì phụ giúp việc mua bán, cơm nước sau giờ học. Cũng bấy nhiêu năm tôi cảm nhận được không khí đặc biệt của những buổi chợ tết. Chợ tết năm nào cũng vậy, có một bà cụ quảy gánh trái cây ngồi bán nơi góc nhỏ đầu chợ. Thúng hàng của bà không nhiều, chỉ là vài trái xoài, đu đủ, mãng cầu. Bà ngồi lặng lẽ nhìn dòng người qua lại, không mời chào, mỗi khi có người mua, bà lại cười móm mém. Bà bán hàng theo trái, không có cân. Hỏi thăm, tôi được biết đây là cây trái vườn nhà do chính tay bà chắt chiu chăm bón. Bà cụ với gánh trái cây không có gì đặc biệt nhưng với tôi đó là dấu hiệu đầu tiên báo hiệu tết sắp đến.

Vòng quay thời gian lặng lẽ đếm nhịp 365 ngày, tết sắp đến. Ngồi bên mẹ sau những hũ dưa kiệu, dưa hành ngắm mọi người qua lại, thi thoảng tôi nhìn ra góc chợ nơi bà cụ bán trái cây ngồi... Vẫn là chợ tết nhưng cảm giác trong tôi không bao giờ cũ.

ĐỖ NGUYÊN