Tốt nghiệp 2 đại học, kinh doanh có hiệu quả ở TP Hồ Chí Minh, nhưng Đào Hiền Nhân quyết định về quê để gắn bó với… nông nghiệp. Anh vừa sáng chế thành công một chiếc máy vừa phun thuốc, vừa bón phân tận... rễ cho các loại cây trồng.

Ù Đào Hiền Nhân bên chiếc máy “3 trong 1” của anh   – Ảnh: HÙNG PHIÊN

BỎ KINH DOANH ĐỂ LÀM NÔNG

Sinh năm 1972, lớn lên ở vùng quê Hòa Thắng (Phú Hòa), Đào Hiền Nhân là cậu trai chăm học và mê cây cỏ, ruộng vườn. Nhân tốt nghiệp Đại học Nông nghiệp 2-Huế năm 1993, học tiếp Quản trị kinh doanh, sau đó anh vào làm ở Điện lực TP Hồ Chí Minh và kinh doanh thêm để nuôi các em ăn học vì mẹ mất sớm.

Năm 2003, Nhân quyết định nghỉ làm việc Nhà nước để mở công ty riêng. Anh làm ăn khá “trúng”, nhưng vì người cha đau yếu quanh năm nên chàng trai giàu ý chí đã bỏ mọi thứ để trở lại quê nhà vào cuối 2004. 6 ha tiêu của gia đình là cả một gia tài nhưng hầu hết đều còi cọc, cần phải nhổ bỏ, trồng lại. Cây tiêu giá trị cao là thế nhưng chăm sóc chúng không hề đơn giản khi loại cây này luôn bị hàng loạt sâu bệnh tấn công. Đặc biệt, các loại rệp sáp, nấm, sâu đục thân… làm cho nhiều người trồng tiêu kỳ cựu ở Hòa Thắng phải nhổ bỏ cây tiêu sau khi đã nỗ lực chạy “đủ thầy, đủ thuốc”.

Nhưng Đào Hiền Nhân không bó tay. Với số vốn dành dụm được, anh đổ cả vào nâng cấp trại tiêu. Cùng với việc tổ chức quy hoạch lại trang trại, Nhân biết rằng phải tìm một hướng đầu tư mới cho vùng tiêu này để nâng cao chất lượng nhưng phải giảm thiểu chi phí. Nhất là phải làm thế nào để trị sâu bệnh hiệu quả và tiết kiệm tối đa phân bón, thuốc trừ sâu – hai thứ chi phí lớn của các trang trại cây công nghiệp. Suy nghĩ, rồi cải tiến liên tục từng khâu sản xuất, sau hai năm, Nhân đã “trẻ hóa”, phục hồi thành công vườn tiêu của gia đình. Song bài toán tiết kiệm và kinh doanh vẫn chưa tìm được lời giải hữu hiệu. Nhân “search” (tìm kiếm) trên internet, lục lọi các loại sách chuyên ngành để tìm cách trị bệnh thối rễ, nhưng vẫn không thấy ưng ý. “Mỗi mùa tiêu phải bón phân nhiều đợt và mỗi đợt như vậy, gia đình mình đều “bay” trên 100 triệu đồng. Nhưng nhiều bụi tiêu đã bị rệp sáp phá thối bộ rễ, đổ bao nhiêu phân cũng chẳng thấm tháp qua tầng đất dày! Chi phí đầu vào quá… chóng mặt!” – Nhân ôn lại “chuyện xưa”.

SÁNG CHẾ CHIẾC MÁY “3 TRONG 1”

Sau bao ngày trăn trở, trong đầu Nhân nảy ra ý tưởng: Tại sao không chữa bệnh thối rễ tiêu ngay từ… rễ? Sao không đưa phân, thuốc xuống tận rễ mà phải phun tưới thẩm thấu qua đất, qua thân và lá, vừa ít hiệu quả, vừa lãng phí?

Giữa năm 2007, dù chưa học cơ khí ngày nào, Nhân vẫn bắt tay mày mò thiết kế máy đưa thuốc trực tiếp xuống rễ để trị bệnh tiêu. Đầu tiên, anh dùng các ống kim loại vát nhọn để xuyên xuống đất, rồi dùng bình bơm tay “tiêm” thuốc cho rễ tiêu. Nhưng ngặt nỗi “kim tiêm” lại bị nghẽn do đất nhét vào. “Xóa bàn làm lại”, Nhân vắt óc suy nghĩ và thay đổi hàng loạt cách thức, tốn kém bộn tiền để mua vật liệu thử nghiệm nhiều lần; cuối cùng thì phương án dùng các ống kim loại nhỏ để đệm trong “mũi tiêm” tỏ ra hoàn hảo hơn cả! Và hình thức “tiêm rễ” này còn được Nhân áp dụng luôn cho việc bón phân thẳng cho rễ, tiết kiệm đến hơn một nửa lượng phân bón gốc. Cách bón phân cho gốc tiêu lâu nay là dùng cuốc đào hào quanh rễ, bỏ phân, lấp đất lại. Cách này thường làm đứt rễ, dễ bị sâu bệnh xâm nhập và lãng phí một lượng lớn phân bón cho… cỏ ăn. Sau khi bón một thời gian, đào lên xem thử thì phân vẫn còn nguyên hạt! Đúc kết “xương máu” của Nhân là phải ngâm loãng phân trong các thùng kín nhiều ngày để phân “lên men dễ tiêu” cho cây và phun-chích thuốc trị bệnh đúng lúc, đúng liều. Thành công này đã giúp vườn tiêu của Nhân nhanh chóng “dứt điểm” bệnh thối rễ và rệp sáp, tiết kiệm đến 70% lượng thuốc trị bệnh và phân bón mỗi vụ!

Phun thuốc cho tiêu bằng máy đa năng - Ảnh: HÙNG PHIÊN

 

Thế nhưng, thành công bước đầu đó vẫn chưa làm Nhân bằng lòng! Hết bình thuốc rồi đến bình phân đeo vai, nhân công của trang trại cứ nghe đến “phân, thuốc” là… bỏ chạy, bởi vai và lưng ai nấy đều bỏng, bong từng mảng lớn sau mỗi đợt “phân, thuốc”! Kế nữa, dùng bơm tay “đút” phân thuốc cho mấy ha tiêu cùng lúc lại là chuyện quá… oải! Hơn thế, tiền thuê nhân công những năm này đã tăng vọt và lắm lúc có tiền cũng thuê không ra người, nhất là vào mùa cao điểm! Nhân tiếp tục lao vào nghiên cứu, “độ” lắp các bình, ống phun thuốc-phân có phễu định hướng cho thân lá, ống “tiêm” phân-thuốc trực tiếp cho rễ… vào hệ thống áp lực của máy nổ, có bộ phận điều khiển cầm tay; tất cả đặt lên một chiếc xe gắn động cơ nhỏ để lái chạy “tung tăng” giữa bạt ngàn các dãy cọc tiêu… Những người làm công ở trại tiêu của Nhân lúc này tỏ ra rất phấn khích với việc chăm sóc tiêu: vừa lái xe vừa phun vừa “chích” phân, thấy bụi tiêu nào bị bệnh thì bật ống thuốc, làm liền! Nhân lý giải: “Phải bám sát từng giai đoạn của cây tiêu, từng loại bệnh mà cho “ăn” phân-thuốc đúng lúc, vừa đủ liều lượng thì cây mới cho năng suất, chất lượng sản phẩm cao nhất! Cho “ăn” thiếu hay thừa cũng đều… mất ăn! Chiếc máy này hỗ trợ tối ưu cho chuyện đó…”.

Máy chăm sóc cây đa năng được Nhân hoàn chỉnh vào cuối năm 2007. Rất nhiều nông dân và chuyên gia nông nghiệp đã tìm đến Sơn Thành Tây để tận mắt xem chiếc máy này hoạt động và đều tỏ ra vô cùng tâm đắc. Thấy chiếc máy này vận hành, ông Nguyễn Văn Thành (61 tuổi), một người trồng tiêu thâm niên ở Sơn Thành Tây (Tây Hòa), nhận xét: “Thằng Nhân làm cái máy “vừa phun vừa chích” này “đã” quá! Không chỉ với cây tiêu mà còn có thể áp dụng rộng rãi cho việc trồng cà phê, cao su… hay cà chua, đu đủ, sắn, bắp, cây cảnh… đều hiệu quả tất! Làm nông nghiệp giai đoạn “đầu vào” thứ gì cũng “lên” mà tiết kiệm được trên 90% vật tư, nhân công như vầy thì… hết ý! Tui kính nể cái gan kiên trì sáng kiến của nó!”

Còn Nhân thì vui vẻ cho biết đang tiến hành đăng ký sở hữu trí tuệ đối với Máy chăm sóc cây đa năng và rất muốn chia sẻ sáng chế này với những ai quan tâm. Nếu muốn tận mắt chứng kiến và vận hành thử chiếc máy đa năng của Đào Hiền Nhân, tại sao bạn không gọi vào di động của Nhân: 0913823252?

HÙNG PHIÊN