Ở châu Âu có nhiều thành phố xa hoa lộng lẫy, đáp ứng nhu cầu ăn chơi của những người giàu nên được mệnh danh là thành phố của tỉ phú. Geneva của Thụy Sĩ, Monte Carlo của Monaco, hay Cannes của Pháp thuộc loại này.
Trên đường đến Italia, xe chạy qua một vùng núi non chập chùng, với những cung đường uốn lượn ngoằn ngoèo, những tòa biệt thự thơ mộng ven sườn núi, còn bên dưới là bờ biển cát trắng mịn, san sát du thuyền.
Cậu hướng dẫn viên chỉ tay ra ngoài cửa xe: “Đây là vùng tiếp giáp giữa ba nước Pháp, Monaco và Italia”. Xe chúng tôi dừng lại trong tầng hầm một công trình xây dựng khổng lồ dưới một ngọn núi nhỏ nhô hẳn ra biển Địa Trung Hải. Chúng tôi vào thang máy, lên tầng cao nhất tham quan cung điện hoàng gia - cung điện Thân vương Monaco.
Công quốc Monaco (theo cách nói của người Việt, còn tiếng Pháp là Principauté de Monaco, tiếng Monaco là Principatu de Múnegu), là đất nước nhỏ thứ hai thế giới, sau Vatican, với tổng diện tích vỏn vẹn chỉ có 1,98km2, chiều dài trên 3km, còn chiều rộng không quá 300m, có ba mặt tiếp giáp với nước Pháp, mặt còn lại giáp biển Địa Trung Hải, gồm bốn khu đô thị: Monaco-Ville, Monte Carlo, Condamine và Fontvieille.
Sau những lần lấn biển gần đây, diện tích Monaco mới tăng lên 2,05km2. Một trong những nguồn thu nhập chính của Monaco là du lịch, mỗi năm thu hút hàng ngàn người nước ngoài đến các điểm danh thắng và các sòng bạc. Monaco là quốc gia có tuổi thọ cao nhất và có tỉ lệ thất nghiệp thấp nhất thế giới, cũng là nước có mật độ dân số cao nhất (dân số năm 2011 là 35.986 người) và GDP cũng cao nhất thế giới, thu nhập bình quân là 215.163 USD/người, cứ 3 người thì có 1 tỉ phú, nhưng người dân không phải đóng thuế thu nhập. Monaco còn là một trung tâm ngân hàng nắm giữ trên 100 tỉ USD giá trị quỹ.
Vì không có thời gian tham quan hết thành phố - đất nước Monaco, nên chúng tôi chỉ đến cung điện hoàng gia và nhà thờ Saint Nicholas ở Monte Carlo dưới chân núi. Cung điện hoàng gia là nơi ở chính thức của các Thân vương hoàng gia, được xây dựng từ năm 1191 trên một doi đất đá nhô hẳn ra Địa Trung Hải, với tên gọi là pháo đài Genoese. Bên trong cung điện có những bộ sưu tập nghệ thuật phong cách Ý và các bức bích họa từ thế kỷ XV, phòng chờ dát vàng của vua Louis XV và nhà nguyện Palatine có từ thế kỷ XVII.
Từ cuối thế kỷ XIII, cung điện trở thành nhà ở của dòng họ Grimaldi cho đến tận ngày nay. Năm 1997, hoàng gia đã tổ chức lễ kỷ niệm 700 năm sinh sống tại cung điện này. Hiện nay người đứng đầu đất nước là Hoàng thân Albert Alexandre Louis Pierre Grimaldi, con trai của hoàng tử Rainier và Grace Kelly. Cung điện hoàng gia mở cửa cho du khách tham quan từ tháng 6 đến tháng 10.
Ở sân cung điện, những khẩu thần công khổng lồ và những viên đạn sắt to như quả bóng xếp thành từng chồng như kim tự tháp, qua đó người xem có thể hình dung ngày xưa để bảo vệ ngai vàng, hoàng cung đã phải trang bị cho mình các loại hỏa lực mạnh như thế nào. Đứng ở đây, chúng tôi có thể bao quát toàn cảnh thành phố - đất nước nhỏ bé như một món đồ chơi xinh xắn, với dải bờ biển tuyệt đẹp, san sát du thuyền, mà mỗi chiếc có giá khoảng 1 triệu USD. Cung điện được xây dựng hơn 800 năm trước với những đường nét chạm khắc và cấu trúc vô cùng tinh xảo, nhưng vẫn được bảo quản hoàn hảo đến mức tưởng như vừa mới xây xong.
Sau khi thưởng lãm và chụp ảnh thỏa thích chốn ăn chơi sang trọng nhất Monaco, chúng tôi thả bộ xuống khu Monte Carlo dưới chân núi để tham quan nhà thờ Saint Nicholas. Monte Carlo là khu hành chính của Công quốc Monaco, dân số khoảng 3.500 người, nhưng khách vãng lai khoảng 15.000, chủ yếu là du khách và các con bạc. Monte Carlo là tổ hợp giải trí và đánh bạc nổi tiếng, gồm có sòng bạc, nhà hát lớn và sân khấu múa ba lê có từ hàng trăm năm trước.
Theo quy định, công dân của Monaco bị cấm đánh bạc, nên du khách phải mang theo hộ chiếu mới được vào chơi. Bên cạnh các hoạt động sòng bạc mang lại nguồn thu lớn, Monaco còn nổi tiếng với Giải đua xe Công thức 1 Monaco Grand Prix diễn ra vào tháng 5 hàng năm, làm cho vương quốc nhỏ bé này trở nên nhộn nhịp với hàng ngàn du khách từ khắp nơi trên thế giới và thu về một khoản ngoại tệ đáng kể cho ngân sách quốc gia.
Trong lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật, Liên hoan truyền hình Monte Carlo do hoàng tử Rainier khởi xướng từ năm 1961 đã trở thành tâm điểm chú ý của ngành giải trí, đặc biệt là các du khách nhiều tiền như diễn viên, đạo diễn và những người đam mê nghệ thuật thứ bảy. Mỗi lần liên hoan diễn ra là du khách lại ùn ùn đổ về đây bằng du thuyền và máy bay riêng.
Nhà thờ Saint Nicholas, còn có tên khác là Cathédrale Notre - Dame Immaculée, hay Monaco Cathedral, là một trong những nhà thờ Công giáo nổi tiếng ở Monaco, được xây dựng từ năm 1875 mãi đến năm 1903 mới hoàn thành và chính thức đưa vào sử dụng từ năm 1911. Ngôi nhà thờ bề thế, uy nghi với kiến trúc Roman đặc trưng, được xây bằng đá trắng chở từ vùng La Turbie của Pháp sang, tạo cho người xem cảm giác choáng ngợp trước sức mạnh vô hình của đấng tối cao.
Chính nhờ vẻ đẹp của mình, mà ngôi nhà thờ này là nơi tổ chức lễ cưới hoàng gia sang trọng giữa Hoàng thân Monaco - Rainier và nữ diễn viên điện ảnh người Mỹ - Grace Kelly vào năm 1956, và cũng là nơi an táng các thành viên hoàng gia, kể cả cặp uyên ương nói trên.
Mê mải ngắm nhìn quang cảnh Monaco, chúng tôi giật mình vì đã đến giờ tập trung, trong khi đó, từ sân cung điện hoàng gia xuống đến tầng ngầm để xe ô tô phải qua mấy tầng thang cuốn, mà dòng người thì đông như mắc cửi.
Đang lớ ngớ không biết đi đường nào và cũng không biết hỏi ai vì tiếng Anh không biết, tiếng Monaco lại càng không, chúng tôi bỗng nghe mấy câu tiếng Việt vang lên đâu đó. Lần theo âm thanh, chúng tôi phát hiện ra cặp trai gái tóc đen da vàng cùng đoàn. Mừng rỡ, chúng tôi chạy ùa đến, đôi kia cũng òa ra vui vẻ, nhưng chưa kịp định thần thì chúng tôi như bị dội một gáo nước lạnh khi nghe chàng trai hỏi: “Cô chú có biết đường xuống tầng hầm đỗ xe không?”. Thấy chúng tôi xịu mặt, chàng trai thông minh hiểu ra tình hình ngay. Cậu đề xuất nên quay lại nhà hàng chúng tôi vừa ăn trưa, với hy vọng hướng dẫn viên sẽ quay lại tìm. Nghĩ tới cảnh chỉ đứng chờ, tôi ngao ngán lắc đầu, bảo: “Không. Cô chú sẽ tìm đường đi xuống”. Vậy là hai cặp, hai ngả. Sau một hồi chạy ngược chạy xuôi, đoán già đoán non, cuối cùng chúng tôi cũng xuống đến tầng trệt và thấy đoàn của mình đang chờ bên cầu thang. Hướng dẫn viên hỏi ngay: Đôi kia đâu, tôi bảo: Ở nhà hàng. Chưa kịp nghe hết câu, hướng dẫn viên đã lao đi, cả đoàn nôn nóng đứng chờ.
Hơn chục phút sau hướng dẫn viên quay lại, nhưng chỉ lắc đầu, nhún vai: Không có ở đấy. Bắt đầu những giây phút chờ đợi căng thẳng, rất tổn hại đến hệ thần kinh. Không thể chờ hơn được nữa, hướng dẫn viên đưa đoàn xuống tầng hầm, có thể đôi bạn kia đã xuống chỗ đỗ xe. Tầng hầm không có, cậu hướng dẫn viên lại chạy đi, lại những phút giây chờ đợi khốn khổ. Rồi bỗng nhiên, không biết từ đâu, đôi trai gái kia bỗng lao vụt qua, chúng tôi la toáng lên, họ khựng lại nhìn chúng tôi sững sờ, rồi cô gái ngồi bệt xuống đất, thở dốc. Vừa leo lên xe tôi vừa thầm nghĩ, chắc ngày xưa trong cung điện này đã diễn ra nhiều chuyện thâm cung bí sử éo le, nên bây giờ những kẻ hậu thế như chúng tôi phải hứng chịu.
----------------------------
Kỳ cuối: Ghế ba chân và những đỉnh cao
Bút ký của ĐÀO MINH HIỆP
