Bao mong đợi rồi cũng đến, mùa xuân này thủy điện Sông Ba Hạ sẽ bừng sáng. Từ đây, dòng sáng cuối nguồn con sông dài nhất miền Trung được hòa vào lưới điện quốc gia, ghi tên vào bản đồ điện lực nước nhà.

Lắp đặt tổ máy số 1 Nhà máy Thủy điện Sông Ba Hạ - Ảnh: N.TRƯỜNG

Chúng tôi bước từng bậc thang dẫn vào lòng đất, đến nơi đặt “trái tim” của nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ. Ở độ sâu âm 25m hiện ra tuốc-bin nguyên khối nặng 60 tấn nằm giữa gian phòng đáy nhà máy. “Dưới tác động của dòng nước có độ cao hơn 60m với lưu lượng 150 m3/giờ sẽ làm quay tuốc-bin tạo lực truyền dẫn theo trục bin thẳng đứng sẽ chuyển động rotor 370 tấn đặt trong stator 220 tấn, từ đó phát ra dòng điện với công suất 110MW”- một cán bộ kỹ thuật của Ban quản lý dự án thủy điện Sông Ba Hạ giải thích.

Lúc này, toàn bộ tổ hợp thiết bị của tổ máy số 1 đã được lắp đặt vào vị trí hố móng nhà máy, những công nhân áo xanh của Công ty cổ phần lắp máy LILAMA 45-4 trở nên nhỏ bé trước những thiết bị đồ sộ. Toàn bộ thiết bị của nhà máy thủy điện lớn này do Tập đoàn Dongfang Electric Corporation (DEC) –Trung Quốc cung cấp, hướng dẫn lắp đặt, thí nghiệm, vận hành.

Kỹ sư Phan Doãn Trần, cán bộ kỹ thuật của LILAMA 45-4, người từng lăn lộn với nhiều công trình thủy điện lớn của đất nước, cho biết: “Từ nửa năm qua, chúng tôi chia nhau làm việc liên tục ba ca mỗi ngày, kể cả ngày nghỉ, ngày lễ để bảo đảm mục tiêu phát điện vào xuân mới này. Do vậy, dịp Tết Nguyên đán sắp đến, sẽ có nhiều công nhân tiếp tục xa gia đình, người thân, cùng đón Tết cổ truyền dân tộc tại công trường. Trong số gần 20 chuyên gia Trung Quốc có mặt tại công trường trong những ngày chuẩn bị mừng xuân mới, ông Zhang Lei, Phó giám đốc chỉ huy hiện trường, nói: “Cán bộ của Ban quản lý dự án, các nhà thầu đều có trình độ, giàu kinh nghiệm; còn lực lượng công nhân đều trẻ trung làm việc năng nổ nên không vì giao tiếp khó khăn mà ảnh hưởng đến hợp tác trong công việc”.

Tầm vóc của một công trình bề thế dần hiện ra giữa màu xanh ngút ngàn của núi rừng. Nào đập dâng dài 808m vắt qua sông Ba, cao 110m so mặt nước biển; nào hệ thống tràn xả lũ 12 khoang, điều khiển đóng mở cửa van bằng xi lanh thủy lực; nào kênh dẫn dòng lượn theo sườn núi dài hơn 3.900m; nào cửa nhận nước bằng bê tông cốt thép với hai cửa van có kích thước 7,5x 7,5m; nào đường hầm áp lực đôi xuyên qua núi đá dài hơn 990m, có đường kính trong 7,5m; nào nhà máy thủy điện bằng bê tông cốt thép như được chui lên từ lòng đất, cao 47m; nào trạm phân phối điện ngoài trời nối với đường dây 220 kV Tuy Hòa- Quy Nhơn- Nha Trang... Trong hơn 20.000 ngày “bạt núi, ngăn sông”, cả chục ngàn lao động đã đào đắp 14,8 triệu m3 đất đá, xây lát gần 37.800 m3 đá, đổ hơn 500.000 m3 bê tông, bê tông cốt thép, lắp đặt hơn 5.800 tấn thiết bị. Cũng trong thời gian ấy, bao lớp cán bộ, công nhân đến công trường không ngại đối mặt với thời thiết khí hậu khắc nghiệt của núi rừng như cái nắng mùa hè đổ lửa, cái gió tây nam hừng hực hun người, cái mưa dai dẳng, cả những trận chạy lũ bất ngờ ập đến gây tổn thất không ít cho nhà thầu, làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công. Trong số họ đã có người vĩnh viễn nằm xuống vì dòng điện ngày mai của Tổ quốc.

Kỹ sư Đào Đức Hoàn, Trưởng ban chỉ huy công trường của tổng thầu, thuộc lớp người đầu tiên có mặt công trường, nói: “Chúng tôi từng tham gia xây dựng nhiều công trình, nhưng chưa thấy ở đâu có sự quan tâm của cán bộ, nhân dân như ở đây. Chính quyền các cấp từ xã Suối Trai, đến huyện Sơn Hòa, Sông Hinh, đến Tỉnh ủy, UBND tỉnh Phú Yên đều luôn nhiệt tình, giúp đớ, động viên thăm hỏi chúng tôi. Ấn tượng nhất là công tác giải phóng mặt bằng nhanh chóng, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà thầu có mặt thi công lý tưởng. Tình cảm, quan hệ tốt đẹp sẽ theo mãi chúng tôi…”.

Kỹ sư Võ Văn Tri, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ, nói: “Cái đích đang ở rất gần, khối lượng công việc còn lại chưa đến 2% nhưng vẫn còn bộn bề lắm. Mặc dù trọng tâm chính lúc này là việc lắp máy nhưng để phát điện được tổ máy số 1 yêu cầu các công việc khác từ đập đầu mối, kênh dẫn, cửa lấy nước, đường hầm áp lực đến trạm phân phối điện ngoài trời đều phải hoàn thành đồng bộ. Đến thời điểm này, tổ hợp thiết bị tổ máy số 1 đã lắp đặt hoàn chỉnh, thí nghiệm quay, chạy không tải ổn định là tin vui mừng xuân đối với chúng tôi. Còn đối với tổ máy số 2 việc lắp đặt sẽ nhanh hơn, rút ngắn khoảng một nửa thời gian vì có kinh nghiệm từ việc lắp tổ máy số 1. Như vậy toàn bộ công trình sẽ hoàn thành vào quý II/2009”.

NGUYÊN TRƯỜNG