Bài 2: “Thất thoát” đảng viên

Được tôi luyện trong môi trường quân đội, đảng viên quân nhân xuất ngũ (QNXN) là hạt nhân ở các đơn vị dự bị động viên, lực lượng dân quân tự vệ, làm nòng cốt trong các phong trào thi đua yêu nước, giữ gìn an ninh trật tự, góp phần quan trọng xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng, quân sự trong tình hình mới.  

Tuy nhiên bên cạnh những đảng viên tiếp tục phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu, một số đảng viên là QNXN đã rời khỏi hàng ngũ của Đảng.

Trường hợp điển hình

3 năm trước, trong chuyến công tác ra thăm quần đảo Trường Sa, khi đến với đảo Sơn Ca, tôi được ban chỉ huy đảo bố trí để gặp và trò chuyện với một chiến sĩ ưu tú của đơn vị là người Phú Yên. Đó là binh nhất Phạm Thanh Liêm, pháo thủ của Phân đội 37.

Qua trò chuyện, Liêm cho biết quê ở làng biển Đa Ngư, Hòa Hiệp Nam, Đông Hòa. Năm 2015, sau khi tốt nghiệp chuyên ngành Xây dựng của Trường đại học Mở (TP Hồ Chí Minh) về lại quê nhà, Liêm viết đơn tình nguyện nhập ngũ và trở thành chiến sĩ Lữ đoàn 146 (Vùng 4 Hải quân) từ tháng 2/2016.

Những ngày đầu nhập ngũ không tránh khỏi bỡ ngỡ, nhớ nhà… nhưng với quyết tâm “chưa hoàn thành nghĩa vụ chưa trở về quê hương”, Liêm luôn nỗ lực phấn đấu học tập, rèn luyện, nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị và nhanh chóng hòa nhập với môi trường mới. Khát khao được trở thành người lính đảo thực thụ nên Liêm viết đơn tình nguyện phục vụ có thời hạn ở Trường Sa. Cuối năm 2016, nguyện vọng của chàng trai làng biển Đa Ngư sinh năm 1994 này được cấp trên chấp thuận.

Là pháo thủ của Phân đội 37 thuộc Đảo bộ Sơn Ca, Liêm luôn thực hiện tốt nghĩa vụ, trách nhiệm của người chiến sĩ nơi tuyến đầu của Tổ quốc, đạt danh hiệu chiến sĩ tiên tiến, đoàn viên ưu tú và được học lớp tìm hiểu về Đảng. Trong diễn tập mang mật danh “VTH-17”, Liêm đã góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chung của đơn vị và cuộc diễn tập, được Bộ Tư lệnh Vùng 4 công nhận là chiến sĩ tiêu biểu và biểu dương tại trận địa. Liêm vinh dự được Đảng ủy Lữ đoàn 146 kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam trước khi được xuất ngũ trở về địa phương.

Thế nhưng, trong danh sách 334 đảng viên của Đảng bộ phường Hòa Hiệp Nam hiện nay không có tên Phạm Thanh Liêm. Phó Bí thư thường trực Đảng ủy phường Hòa Hiệp Nam Phạm Thị Tuyết Hoa cho biết: “Sau khi xuất ngũ trở về với gia đình và địa phương năm 2018, Phạm Thanh Liêm tham gia sinh hoạt đảng ở Chi bộ khu phố Đa Ngư, sau đó xin tạm miễn sinh hoạt vì đi làm ăn xa. Từ tháng 1-8/2019, Liêm không tham gia sinh hoạt đảng nên chi bộ đã đề nghị xóa tên”.

Gặp Liêm khi đang ở nhà phòng chống COVID-19, Liêm cho biết sau khi về quê, do không có công việc làm phù hợp để đảm bảo cuộc sống cho gia đình trong khi bản thân là lao động chính nên nhờ thầy cô và bạn học ở Trường đại học Mở xin vào làm việc cho một doanh nghiệp tư nhân tại TP Hồ Chí Minh.

“Được đứng vào hàng ngũ của Đảng là vinh dự lớn của tôi và gia đình. Do đó, khi đi làm ăn xa, tôi vẫn cố gắng về địa phương tham gia sinh hoạt chi bộ. Tuy nhiên mỗi lần thực hiện trách nhiệm đảng viên như vậy, không chỉ mất nhiều thời gian, mà còn tốn kém về tài chính, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả làm công ăn lương. Vì tôi không đảm bảo sinh hoạt đảng thường xuyên và tạm miễn sinh hoạt mãi nên chi bộ đã đề nghị xóa tên...”, Liêm tâm sự.

Thực trạng cần quan tâm

Phạm Thanh Liêm chỉ là một trong nhiều trường hợp bị xóa tên khỏi danh sách đảng viên hoặc viết đơn xin ra khỏi Đảng. “Nhiệm kỳ 2015-2020 và 2020-2025, Đông Hòa có 135 đảng viên là QNXN đăng ký sinh hoạt tại địa phương, trong đó có 24 người bị xóa tên và 5 người viết đơn xin ra khỏi Đảng”, ông Nguyễn Phi Hổ, Phó Bí thư thường trực Đảng ủy TX Đông Hòa cho biết. Còn Phó Bí thư Đảng ủy phường Hòa Hiệp Trung Nguyễn Thị Ngọc Son cho hay: Năm 2020 có 2 đảng viên là QNXN thuộc Chi bộ Phú Thọ 3 và Phú Hiệp 3 bị xóa tên.

Hay ở Đảng bộ huyện Tây Hòa, theo ông Nguyễn Hữu Thuận, Trưởng Ban Tổ chức Huyện ủy, từ năm 2015 đến nay, trong tổng số 189 đảng viên là QNXN trở về địa phương có 16 người bỏ sinh hoạt, vi phạm Điều lệ Đảng.

Tương tự, Đảng bộ TX Sông Cầu từ năm 2016 đến nay có 29 trường hợp bị xóa tên và 7 trường hợp xin ra khỏi Đảng; Đảng bộ TP Tuy Hòa có 23 trường hợp bị khai trừ hoặc xóa tên trong danh sách đảng viên… Đây là thực trạng đáng lo ngại về công tác quản lý đảng viên QNXN.

Theo điểm 1.2, phần IV, Hướng dẫn nghiệp vụ công tác đảng viên 09-HD/BTCTW do Ban Tổ chức Trung ương ban hành ngày 5/6/2017, đảng viên là QNXN nếu đi làm ăn xa có thể làm đơn xin miễn sinh hoạt đảng. Tuy nhiên sau thời gian tạm miễn sinh hoạt, đảng viên rất dễ “quên” và dẫn đến bỏ sinh hoạt đảng, như trường hợp của Trương Minh Vương ở khu phố Phú Thọ 3 và Nguyễn Hữu Thức ở khu phố Phú Hiệp 3 (phường Hòa Hiệp Trung, TX Đông Hòa).

Hay đảng viên có biểu hiện bỏ sinh hoạt đảng như Nguyễn Hữu Công ở khu phố Phú Hiệp 3. Công được kết nạp vào Đảng tại Đảng bộ Đồn Biên phòng Hòa Hiệp Nam và xuất ngũ trở về địa phương từ đầu năm nay. Tuy nhiên suốt 9 tháng qua, đảng viên dự bị này chưa tham gia sinh hoạt đảng ở chi bộ mới lần nào. “Sau khi xuất ngũ, tôi xin miễn sinh hoạt đảng để đi học nghề công nghệ ô tô ở Trường cao đẳng Công Thương Miền Trung, sau đó đi tìm việc làm rồi bị giãn cách do dịch COVID-19 cho đến nay”, Công cho biết.

Điều đáng quan ngại của việc đảng viên là QNXN bỏ sinh hoạt đảng không chỉ hiện hữu ở những “con số” mà hiện rõ ở xu thế có chiều hướng tăng dần. Đơn cử, nhiệm kỳ 2015-2020, Đảng bộ TP Tuy Hòa có 15 đảng viên là QNXN bị khai trừ hoặc xóa tên trong danh sách đảng viên thì từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025 đến nay, đã có đến 8 trường hợp. Tương tự, nhiệm kỳ 2015-2020, Sông Cầu có 27 trường hợp bị xóa tên, 5 trường hợp xin ra khỏi Đảng, thì nhiệm kỳ 2020-2025 có 2 trường hợp bị xóa tên, 2 trường hợp xin ra khỏi Đảng.

Thực trạng nhiều đảng viên QNXN “đàn anh” không thể thực hiện trọn vẹn trách nhiệm và nghĩa vụ của người đảng viên đã ảnh hưởng gián tiếp đến công tác tạo nguồn phát triển Đảng và lựa chọn đảng viên nhập ngũ cho những năm sau.

Mặt khác, việc cấp ủy đảng phải dành nhiều thời gian, công sức vận động, gặp gỡ đảng viên “ở lại” với tổ chức, ảnh hưởng không nhỏ đến khả năng tập trung sức lãnh đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị - xã hội địa phương.

Theo nhiều đảng viên lớn tuổi, tình trạng đảng viên QNXN bị xóa tên hoặc xin ra khỏi Đảng ảnh hưởng đến uy tín và công tác xây dựng Đảng. Đây là vấn đề mà các cấp ủy đảng và cả hệ thống chính trị cần đặc biệt quan tâm. Từ khi thành lập Đảng đến nay đã hơn 90 năm. Thời kỳ trước Cách mạng Tháng Tám hay trong những năm tháng chiến tranh giữa vô vàn hiểm nguy, dù khó khăn gian khổ đến mấy, dẫu phải hy sinh đến tính mạng nhưng những đảng viên cộng sản vẫn luôn kiên trung, một lòng gắn bó với tổ chức, nguyện sống chết đi theo lý tưởng của Đảng. Vậy mà, trong mà thời bình, chỉ vì mưu sinh, kinh tế gia đình mà nhiều người phải từ bỏ lý tưởng của mình. 

Bài cuối: “Bài toán” quản lý đảng viên xuất ngũ  

XUÂN HIẾU - TẤN NGHĨA