Ra đi từ làng quê Phụng Tường, người sĩ quan tình báo ấy đã cùng đồng đội lập nhiều chiến công xuất sắc với những trận đánh không tiếng súng. Sau khi hòa bình lập lại, tên ông gắn liền với chuyên án Cao nguyên F101 nổi tiếng, làm tê liệt Fulro ở Nam Tây Nguyên, góp phần đập tan tổ chức phản động này. Ông là đại tá Vũ Linh, một người con ưu tú của Phú Yên, nguyên Giám đốc Công an tỉnh Lâm Đồng.

Kỳ 1: Tây Nguyên không bình yên

Sau ngày đất nước thống nhất, Fulro kéo đám mây đen che phủ cuộc sống còn nhiều khó khăn của đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên. Hành động tấn công, khủng bố của tổ chức phản động này gieo rắc nỗi ám ảnh kinh hoàng. Bài toán đặt ra là làm sao đập tan đầu não Fulro và làm tan rã toàn bộ lực lượng của chúng.

Ông Nahria Ya Duck, đại biểu Quốc hội, Phó Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam tỉnh Lâm Đồng đến nhà ở Phụng Tường thăm đại tá Vũ Linh - Ảnh: P.TRÀ

KHI CỰU THÙ TRỞ THÀNH… ANH EM KẾT NGHĨA

Chiều nhạt nắng, một người đàn ông cao lớn, rắn rỏi đặt những bước chân hồi hộp lên bậc thềm ngôi nhà giản dị ở thôn Phụng Tường (xã Hòa Trị, huyện Phú Hòa). Đến cửa phòng khách, bước chân khựng lại khi người đàn ông nhìn thấy một cụ già đang ngồi trên chiếc giường nhỏ. Màu thời gian xối trắng mái tóc cụ, hiện rõ trên dáng vẻ mong manh trước tuổi già. Riêng đôi mắt dường như không thay đổi. Đó là đôi mắt của một con người thông minh, chính trực và nhân hậu. Vị khách vội bước nhanh đến, ôm chầm ông cụ, giọng nghèn nghẹn: “Cụ ơi!”.

Cụ già đó chính là đại tá Vũ Linh - tên thật là Nguyễn Trọng Cảnh - nguyên Giám đốc Công an tỉnh Lâm Đồng, Phó ban thường trực Ban chuyên án Cao nguyên F101. Còn người khách vừa đến thăm là Nahria Ya Duck, đại biểu Quốc hội khóa XII, XIII, Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Dân tộc, Ủy viên Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Lâm Đồng. 35 năm trước, Ya Duck là đại tá, Phó Thủ tướng thứ nhất Fulro - Đềga.

Hai người chỉ huy từng đối đầu nhau ở hai chiến tuyến, sau đó trở thành anh em kết nghĩa. Tình bạn đặc biệt của hai cựu thù này tưởng như chỉ có trong tiểu thuyết, trên phim ảnh. Vậy mà lạ lùng làm sao, tình bạn đó vẫn xuất hiện đẹp đẽ trong đời thực!

Những người đa nghi có thể cho rằng đây là “kỹ xảo” của một sĩ quan tình báo kỳ cựu. Tuy nhiên 35 năm trôi qua, rất nhiều thứ đã thay đổi cùng với thời gian song tình bạn, tình anh em của hai cựu thù vẫn bền chặt. Và mỗi khi nhắc đến đại tá Vũ Linh - người sĩ quan tình báo ra đi từ làng quê Phụng Tường, ông Ya Duck cảm kích: “Đó là người anh, người thầy, là ân nhân của tôi”.

Câu nói này của người em - cựu thù nổi tiếng cho thấy tầm vóc của một sĩ quan tình báo không chỉ mưu trí, táo bạo mà đặc biệt còn rất coi trọng tình người, tình đồng bào.

Đại tá Vũ Linh (bên trái) và trung úy Nguyễn Văn Độ - người cận kề trong chuyên án Cao nguyên F101 - Ảnh: T.LIỆU

“ĐÁM MÂY ĐEN” FULRO

Ai từng sống ở Tây Nguyên sau ngày giải phóng hẳn không bao giờ quên những ngày tháng ám ảnh bởi hai tiếng Fulro. Ra đời vào tháng 9/1964 tại Campuchia với tên gọi Mặt trận Thống nhất Đấu tranh của các Sắc tộc bị áp bức (tiếng Pháp: Front Unifiée de la Lutte des Races Opprimées, xin viết là Fulro), sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, được các thế lực thù địch hậu thuẫn, Fulro liên tục chống phá chính quyền cách mạng. Theo các tài liệu, Fulro chia lực lượng thành 4 vùng chiến thuật, trong đó Vùng 1 (tức Quân khu 1) gồm miền tây Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên; Vùng 2 gồm Gia Lai, Kon Tum; Vùng 3 có Đắk Lắk, Quảng Đức (một tỉnh cũ nằm trên cao nguyên Mơ Nông thuộc Tây Nguyên); Vùng 4 gồm hai tỉnh: Lâm Đồng và Ninh Thuận. Với số vũ khí, quân trang gom nhặt được từ tàn quân của chế độ cũ, Fulro không chỉ rải truyền đơn, lôi kéo, ép buộc hàng ngàn thanh niên dân tộc thiểu số gia nhập lực lượng mà còn tấn công vào các đơn vị bộ đội, các tổ công tác, đốt phá trụ sở, giết hại và làm bị thương hàng trăm người… Sự tàn bạo đó gieo rắc nỗi kinh hoàng vào cuộc sống còn rất nhiều khó khăn của đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên trong những năm đầu sau giải phóng. Vùng 4 là nơi Fulro hoạt động mạnh nhất, trong đó địa bàn “nóng” nhất là tỉnh Lâm Đồng.

Đứng đầu tổ chức phản động này là Y Djao Niê - viên trung tá dưới chế độ cũ, tự phong Thủ tướng Fulro. Do mâu thuẫn nội bộ và tranh chấp quyền lực, Y Djao Niê bị giết vào tháng 10/1978 tại Ðức Trọng, Y Ghok Niê Krieng lên làm Thủ tướng vào đầu năm 1979. Trong khi Phó Thủ tướng thứ hai Paul Yưh người Ê Đê bị mất uy tín, người có uy thế nhất là Nahria Ya Duck, Phó Thủ tướng thứ nhất kiêm Tư lệnh Vùng 4 Fulro. Ya Duck là người K’ho, sinh trưởng trong một gia đình giàu có ở xã Ka Đô (huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng), có bằng tú tài Pháp, được đào tạo bài bản tại Học viện Quốc gia hành chánh ở Sài Gòn, từng giữ chức Trưởng ty Kinh tế Tài chính Vũng Tàu, Trưởng ty Sắc tộc Tuyên Đức - Dalat dưới chế độ cũ trước khi gia nhập Fulro và được phong hàm đại tá.

CHUYÊN ÁN CAO NGUYÊN F101

Thực hiện Chỉ thị 04 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về đẩy mạnh việc giải quyết vấn đề Fulro, ngành Công an các tỉnh Tây Nguyên phối hợp với các đơn vị quân đội cùng một số địa phương triển khai các chuyên án nhằm triệt phá tổ chức phản động này. Các đặc tình được cài vào nội tuyến của Trung ương Fulro, tiếp cận với một số viên chỉ huy cấp cao, dần dần được chúng tin cậy nên nắm bắt những tin tức quan trọng và tài liệu có giá trị.

Bài toán đặt ra là làm sao đập tan đầu não Fulro và làm tan rã toàn bộ lực lượng của chúng. “Nút thắt” cần tháo gỡ chính là Ya Duck - người mang biệt danh “Hùm xám Tây Nguyên”. Chuyên án Cao nguyên F101 ra đời.

Tháng 7/1980, sau khi trở về từ hội nghị chuyên đề giải quyết Fulro do đồng chí Phạm Hùng, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng chủ trì tại Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa), trước Bí thư Tỉnh ủy Đỗ Quang Thắng, thượng tá Vũ Linh, Phó Trưởng ty Công an Lâm Đồng hạ quyết tâm triệt phá Trung ương Fulro trên địa bàn Lâm Đồng. Thời cơ đã đến khi đại úy Nguyễn Văn Độ, Phó phòng Bảo vệ chính trị (sau này là đại tá, Giám đốc Công an tỉnh Lâm Đồng) báo cáo với thượng tá Vũ Linh tin khẩn từ đặc tình mà ta cài vào nội tuyến địch: Mâu thuẫn giữa Paul Yưh - Phó Thủ tướng phụ trách an ninh quốc phòng với Ya Duck - Phó Thủ tướng phụ trách chính trị, ngoại giao đã lên đến đỉnh điểm. Ya Duck cùng một số viên chỉ huy Fulro người K’ho, Churu dưới quyền đang bí mật tìm đường thoát ra nước ngoài mà không cho Trung ương Fulro hay biết.

Cải trang, mai phục tại một số nơi ở Đà Lạt, các trinh sát phát hiện, bắt được thiếu tá Ya Theng - Tham mưu trưởng Vùng 4 và đại úy Ha Poh - sĩ quan an ninh của Ya Duck. Viên thiếu tá và tay đại úy Fulro khai rằng thông qua mục sư Lâm (thật ra là một kẻ mạo danh, trên thực tế ông mục sư này đã ra nước ngoài), nhóm của Ya Duck muốn “kết nối” với Caritas - một tổ chức từ thiện, nhờ họ giúp đỡ Fulro ra nước ngoài tìm nguồn tài trợ về tài chính và vũ khí để quay trở về hoạt động. Nhóm của Ya Duck đang chờ kết quả liên lạc của Ya Theng, Ha Poh và đặt hy vọng vào “con đường” Caritas.

Là một sĩ quan tình báo nhạy bén và mưu lược, thượng tá Vũ Linh - nguyên Tổ trưởng Tổ điệp báo A2 trong kháng chiến chống Mỹ - nghĩ ngay đến việc tương kế tựu kế, dụ “hùm xám” rời “hang”. Ông Vũ Linh nhớ lại: Từ những tin tức có được, ta lên kế hoạch câu nhử Ya Duck - đối tượng chính của chuyên án F101.

Kỳ 2: Tình người trên hành trình trở về của “Hùm xám Tây Nguyên”

PHƯƠNG TRÀ