Nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò của lực lượng dân quân tự vệ (DQTV), những năm qua, cơ quan quân sự các cấp đã chủ động tham mưu cấp ủy đảng, chính quyền và phối hợp chặt chẽ với ban, ngành, đoàn thể địa phương lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai xây dựng, củng cố lực lượng “sao vuông” này rộng khắp. Lực lượng này được tổ chức hợp lý, nâng chất, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Tinh gọn, rộng khắp...
Bám sát chỉ tiêu, mệnh lệnh, chỉ lệnh của Bộ Tư lệnh Quân khu 5, thời gian qua, cơ quan quân sự các cấp trong tỉnh đã chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng DQTV theo hướng tinh gọn, bảo đảm có bộ binh, binh chủng, lực lượng cơ động và rộng rãi, phù hợp với đặc điểm khu dân cư, đơn vị hành chính và doanh nghiệp trên địa bàn.
Thiếu tá Đặng Thế Phong, Trợ lý Ban Dân quân, Bộ CHQS tỉnh, cho biết: Đến nay, toàn tỉnh xây dựng 314 cơ sở DQTV, quân số chiếm 1,38% so với dân số; trong đó đảng viên 26,06%, đoàn viên 68,86%. Hàng năm, công tác huấn luyện, diễn tập thực hiện theo đúng phân cấp; quân số huấn luyện đạt 85-95%. Trong huấn luyện, các địa phương, đơn vị bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, chất lượng”, bảo đảm nội dung huấn luyện sát nhiệm vụ tác chiến bảo vệ an ninh ở cơ sở và phù hợp với đặc điểm địa bàn. Kết quả kiểm tra huấn luyện hàng năm là 100% nội dung, khoa mục đạt yêu cầu; tỉ lệ khá, giỏi luôn đạt từ 75% trở lên. Riêng 6 tháng đầu năm 2017, huấn luyện DQTV đạt 63,35% tổng số DQTV.
Đặc biệt, là tỉnh duyên hải miền Trung với chiều dài 189km bờ biển, có 4 huyện, thị xã, thành phố với 26 xã, phường, thị trấn ven biển, những năm gần đây, tỉnh chú trọng xây dựng lực lượng DQTV biển. Theo đại tá Hoàng Phi Long, Phó Chính ủy Bộ CHQS tỉnh, công dân nam trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ tham gia DQTV chiếm gần 70% trong tổng số hơn 30.560 lao động tham gia đánh bắt hải sản trên biển. Trên cơ sở này, tỉnh đã xây dựng lực lượng DQTV biển đạt hơn 1% so với tổng lao động. Hàng năm, Ban CHQS các huyện, thị xã, thành phố ven biển chủ động phối hợp với Vùng 4 Hải quân, các đồn biên phòng tổ chức huấn luyện, diễn tập trên bờ, trên biển cho DQTV biển theo đúng kế hoạch, nội dung, chương trình; quân số, phương tiện huy động tham gia huấn luyện, diễn tập bảo đảm an toàn tuyệt đối.
Phát huy vai trò “sao vuông” biển
TP Tuy Hòa là một trong những địa phương làm tốt công tác xây dựng lực lượng DQTV, nhất là dân quân biển (DQB) thường trực. Thượng tá Lương Kế Điềm, Chỉ huy trưởng Ban CHQS TP Tuy Hòa, cho biết: Lực lượng DQTV của thành phố hiện chiếm 1,62% so với dân số với cơ cấu hợp lý, đầy đủ các thành phần, binh chủng theo quy định. Chất lượng độ tin cậy của DQTV ngày càng được nâng lên, trong đó tỉ lệ đảng viên đạt 27,26%, so với năm 2016 tăng 0,04%. 16/16 chi bộ quân sự phường, xã đều có cấp ủy. 100% chỉ huy trưởng Ban CHQS phường, xã là cấp ủy viên và là thành viên UBND cùng cấp. Thành phố đã thành lập và ban hành Quy chế hoạt động của tiểu đội dân quân thường trực trong trung đội dân quân cơ động của phường, xã đúng hướng dẫn của trên.
Đội ngũ cán bộ Ban CHQS phường, xã thường xuyên được củng cố, kiện toàn và đào tạo trung cấp chuyên nghiệp ngành Quân sự cơ sở đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương ở cơ sở trong tình hình mới. “Đại đa số cán bộ, đội viên DQTV có bản lĩnh chính trị vững vàng, khả năng hoàn thành nhiệm vụ cao, phát huy tốt vai trò gương mẫu chấp hành, vận động gia đình, người thân, nhân dân chấp hành đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương.
Đây là lực lượng nòng cốt trong thực hiện các cuộc vận động, các phong trào cách mạng ở địa phương, góp phần ổn định và nâng cao đời sống nhân dân, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp phần đấu tranh phòng, chống âm mưu “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch ở cơ sở”, thượng tá Lương Kế Điềm khẳng định.
Phường 6 (TP Tuy Hòa) - “thủ phủ” của nghề câu cá ngừ đại dương ở nước ta, nơi có hơn 70% dân số sống bằng nghề cá và dịch vụ nghề cá với 361 tàu hoạt động trên biển; trong đó có 181 tàu đánh bắt xa bờ, là một trong hai địa phương thành lập Trung đội DQB thường trực. Theo Ban CHQS TP Tuy Hòa, việc thành lập lực lượng DQB thường trực có ý nghĩa không chỉ bảo đảm nhu cầu đánh bắt hải sản, phát triển kinh tế của bà con ngư dân và địa phương mà còn có ý nghĩa lâu dài về quốc phòng - an ninh biển; đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo và tham gia phòng, chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn trên biển…
Hàng năm vào tháng 10, trung đội tập trung huấn luyện theo đúng nội dung, kế hoạch, bảo đảm chất lượng. Lực lượng DQB thường trực thường xuyên phối hợp với các đơn vị nắm chắc tình hình an ninh trên biển, trên bờ; tham gia xử lý có hiệu quả các tình huống xảy ra.
Bí thư Đảng ủy phường 6 Bùi Thanh Lịch cho biết: Từ khi trung đội “sao vuông” này được thành lập, các cơ quan chức năng của tỉnh nói chung, TP Tuy Hòa và phường 6 nói riêng có thêm một kênh thông tin hữu ích. Trong quá trình hoạt động đánh bắt hải sản trên biển, lực lượng này đã nắm và cung cấp cho lực lượng chức năng nhiều nguồn tin có giá trị; kịp thời báo cáo và có những đề xuất với cấp ủy, chính quyền có biện pháp xử lý phù hợp. Mặt khác, nhờ có sự hiện diện thường xuyên của lực lượng “sao vuông” trên biển, tình trạng người dân vi phạm các quy định trong đánh bắt thủy hải sản đã được hạn chế.
LẠC HỒNG
