Tết không rượu thịt, bánh chưng, bánh tét thì còn gì là Tết. Nhưng cái cảm giác sợ Tết và cả những bệnh bất thường của đường tiêu hóa cũng bắt đầu từ thịt mỡ dưa hành mà ra.

Nhiều người có cảm giác đầy bụng khó tiêu trong ngày Tết, khiến mỗi bữa ăn trở thành một cực hình. Một số người ói mửa, sốt sau khi ăn và cho rằng mình bị ngộ độc do thức ăn ôi thiu, hay rau quả có thuốc trừ sâu, chất bảo quản. Đó chỉ là một trong vô vàn lý do. Nhưng nguyên nhân cơ bản nhất vẫn là do cái dạ dày hoặc đường ruột quá tải trước hỗn hợp các kiểu "lẩu" của mứt với trà, của vang, bia với các kiểu thịt nấu, luộc, xào rán...

Ăn uống điều độ đảm bảo vệ sinh, giữ sức khỏe để ngày Tết được vui trọn vẹn với gia đình.

Thực phẩm "đánh" nhau mà nấu chung thường nhanh chóng lên men và phân hủy. Khi vào ruột, các chất này kết hợp cùng với men tiêu hóa sẽ gây độc cho cơ thể. Theo các nhà nghiên cứu thì 90% người ăn thực phẩm này bị sôi bụng, mất cảm giác ở miệng, táo bón... Điều này không phải bà nội trợ nào cũng biết.

Kinh nghiệm từ thực tế

Ăn uống khoa học chẳng phải là chuyện xa xỉ trong ngày Tết. Bởi thế, nhiều bà vợ đảm đã dày công lên cả một thực đơn riêng cho mỗi bữa, để chồng con không mất Tết chỉ vì chuyện ăn. Chị Thanh Hảo (26 tuổi, nhân viên Sasco Vietnam Airlines) tuyệt đối không trữ món lạp xưởng, món ăn ruột của người miền Nam trong ngày Tết. Lý do là vì lạp xưởng khó tiêu, cứng và khi chế biến thường phải rán với nhiều dầu mỡ.

Dạ dày tất sẽ phải gồng mình lên để tiêu hóa thực phẩm này mà ông xã chị thì mắc chứng đau bao tử do thức khuya nhiều quá. Với hai cậu con trai, chị kiêng hẳn các loại đồ biển, trứng và nhộng vì chúng hay bị dị ứng đồ ăn.

Xem thực đơn Tết của nhà chị mà thèm, lại không bao giờ thấy ngán. Nào là lẩu thịt bò với hơn năm loại rau xanh hấp dẫn khác nhau như cải ngồng, cải xanh, tần ô, rau muống và mồng tơi. Bữa chính có thịt kho trứng vịt chấm đậu bắp luộc, chân giò ngâm nước mắm cho khỏi ngán.

Kết thúc bữa ăn, chị luôn dành trái cây tươi tráng miệng. Vừa có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa thức ăn, lại vừa nhuận tràng. Những kinh nghiệm mà chị có trong nghề làm nội trợ ấy chẳng ở đâu xa mà chính từ thực tế, qua sách vở, tìm hiểu chuyện ăn uống của các thành viên trong gia đình mình mà ra.

Điều tiết theo khẩu vị

Ngán là cảm giác hết sức tự nhiên của bất cứ ai trước những bữa ăn ngồn ngộn sơn hào hải vị ngày Tết. Ấy là do não bị ảnh hưởng quá nhiều bởi chuyện ăn uống. Nhưng nếu tinh ý, bạn sẽ biết cơ địa của mình thích ứng với những món nào và nên ăn cái gì. Đông y có những quy tắc về cách điều tiết phối hợp trong ăn uống. Nếu bạn đã ăn cá chép (tính lạnh) thì không thể chén thêm món thịt chó khoái khẩu (tính nóng).

Người sành ăn thịt chó chẳng bao giờ kết hợp món này với tỏi. Trái cây có vị chua ngọt (tính hàn) thường chạy vào tỳ và gan có thể điều khí, tiêu đờm. Riêng với chuối tiêu, thứ quả thường có mặt trên bàn thờ tổ tiên trong ngày Tết có hàm lượng muối kali cao rất tốt cho cơ thể người bệnh tim mạch, nhưng nếu ăn nhiều và liên tục sẽ khiến tâm lực suy kiệt vì tính hàn của nó.

Trước sự no nê ngây ngất bởi thịt mỡ, và các món xào rán, thì rau xanh được xem là giải pháp cân bằng. Đó là lý do bạn nên dự trữ nhiều loại rau trong tủ lạnh ngày Tết.

Ăn vừa và đủ là bí quyết để giữ cho cái miệng không mất đi cảm giác ngon miệng dù Tết có kéo dài đến cả tuần. Tránh ăn quá nhiều hoặc quá ít, cơ thể sẽ mất cân bằng sinh học, dẫn đến tăng cân hoặc suy nhược, Tết mất vui mà hậu quả thì khó lường.

Bệnh gì kiêng nấy

Người tiểu đường: Tránh bánh mứt, kẹo chứa nhiều đường.

Cao huyết áp: Nên ăn cá luộc, không nên ăn cá chiên, nướng.

Bị viêm thận: Hạn chế tối đa thức ăn mặn và giàu protein như dưa nộm, dưa muối, nước mắm, thịt bò, thịt dê, trứng, chuối.

Viêm tuyến tụy và tuyến mật: Không ăn da gà, thịt vịt và đồ hộp.

Bệnh đường ruột: Kiêng thực phẩm tính lạnh như hoa quả lê, dưa hấu, nhãn, vải và rượu, mật ong.

Bệnh viêm gan cấp tính: Tránh hẳn bia, rượu, đồ ngọt, đồ béo.

Viêm loét dạ dày: Loại bỏ thức ăn sinh lạnh, khó tiêu, chua (mơ, chanh) và gia vị mạnh như ớt, tiêu, tỏi.

Suy nhược thần kinh: Không nên dùng trà, cà phê, rượu làm mất ngủ.

Tì vị kém: Nên ăn ít cá, có thể cho thêm thảo quả như sơn trà, hoài sơn vào món ăn. 

Trước sự no nê ngây ngất bởi thịt mỡ, và các món xào rán, thì rau xanh được xem là giải pháp cân bằng.

Những thực phẩm kỵ nhau

Sữa đậu nành và trứng gà: Sữa đậu nành có men protidaza kiềm chế các protein trong trứng gà, cản trở tiêu hóa, gây khó tiêu, đầy bụng.

Sữa bò và nước hoa quả: Nước hoa quả có tính acid, làm biến đổi tính chất của sữa bò gây khó tiêu.

Củ cải trắng và các loại lê, táo, nho: Ceton đồng có trong những loại trái cây này phản ứng với acid cianogen lưu huỳnh trong củ cải, khiến người ăn bị suy tuyến giáp trạng và bướu cổ.

Khoai lang và quả hồng: Tinh bột trong khoai lang kích thích dạ dày tiết ra acid, tác dụng với chất chát tanin trong quả hồng, gây viêm loét và chảy máu dạ dày.

Thịt dê, thịt chó và nước trà: Tanin trong nước trà tác dụng với protein trong thịt chó làm se niêm mạc ruột, giảm nhu động ruột. Lúc này, ruột tích tụ nhiều chất có hại dẫn đến táo bón, tiềm ẩn nguy cơ gây ra ung thư.

Vitamin C với các loại động vật có sống dưới nước (tôm, cua, ốc, hến...): Các loại động vật này chứa rất nhiều chất Asen hóa trị 5. Chất này không gây độc cho cơ thể nhưng khi kết hợp với các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin C như cam, chanh, cà chua, nho... sẽ chuyển thành Asen hóa trị 3 (hay thạch tín) có thể gây chết người.

Theo Netmode/Sanh dieu