Cụ Huỳnh Trúc - bậc lão thành cách mạng, một trong những chứng nhân lịch sử thế kỷ XX của tỉnh Phú Yên vừa giã biệt tất cả chúng ta. Thế hệ vàng của cách mạng Phú Yên đã lần lượt ra đi theo lẽ tử sinh của quy luật muôn đời, để lại sự trống vắng và tiếc thương ngậm ngùi trong lòng các thế hệ hậu sinh.

Đồng chí Huỳnh Trúc (giữa) cùng đồng đội ở chiến trường Khu 5 trong kháng chiến chống Mỹ.

Các bậc tiền bối cách mạng đều có phẩm chất cách mạng trong sáng, thủy chung; là tấm gương trong về đạo đức, lối sống cho các thế hệ kế tiếp học tập, noi theo. Và mỗi người, đều có cá tính riêng mạnh mẽ, để lại dấu ấn sâu sắc về tính cách, cá tính, tạo nên hồn cốt riêng về phong cách trong suốt cuộc đời hoạt động của mình. Thế hệ hậu sinh có may mắn được tiếp xúc với bậc lão thành cách mạng Huỳnh Trúc trong thời bình nhưng cũng nhận thức đầy đủ Ông là một người Cộng sản viết hoa bởi những phẩm chất trung thực, thẳng thắn, tận tụy, sẵn sàng xả thân cho sự nghiệp chung. 32 năm trước, lần đầu tiên gặp Ông trên cương vị Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Khánh, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Phú Khánh, Ông giáo dục thế hệ trẻ rằng, hãy tự hào về Đảng Cộng sản Việt Nam, phấn đấu vào Đảng Cộng sản Việt Nam, yêu Đảng Cộng sản bởi Đảng là kết tinh trí tuệ, tinh hoa của dân tộc; Đảng là hiện thân của cách mạng, khoa học và nhân bản... Bài học vỡ lòng về Đảng mà Ông truyền dạy giản dị mà sâu sắc. Ông là một trong những người lãnh đạo tự tay soạn thảo các văn bản, các nghị quyết, các bài báo, tự mình chuẩn bị các bài phát biểu chỉ đạo với một ngôn ngữ giản dị, rành mạch, khúc chiết, mỗi câu thể hiện một ý rõ ràng.

Ông luôn quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ kế tiếp, góp phần bồi dưỡng nhiều hạt giống đỏ trưởng thành, thành danh và thành nhân trên con đường lớn của cách mạng thời đổi mới và hội nhập.

Ông đặc biệt yêu quý giới trí thức và văn nghệ sĩ và dễ dàng vui vẻ chấp nhận những cá tính của họ. Thời gian sắp tái lập tỉnh, Ông về Tuy Hòa cùng các địa phương chuẩn bị các điều kiện hoạt động của tỉnh Phú Yên tái lập. Giữa vô vàn các công việc trọng đại, Ông đặc biệt quan tâm đến giới văn nghệ, báo chí và chỉ đạo trực tiếp, cụ thể để các cơ quan này hoạt động có hiệu quả từ ngày 1/7/1989. Ông đã bàn với anh Hai Trúc (Nguyễn Văn Trúc) - Bí thư Thị ủy Tuy Hòa (thời điểm tái lập tỉnh) mời các nhạc sĩ về sáng tác các bài ca về quê hương Phú Yên. Tấm lòng của các vị lãnh đạo tỉnh đã đơm hoa kết trái với “Bài ca Phú Yên” (nhạc sĩ Văn Chừng); “Phú Yên ơi yêu lắm quê mình”, “Hạt gạo Tuy Hòa”, “Chiều Ô Loan”... của nhạc sĩ Vĩnh An; “Đợi chờ” của nhạc sĩ Hoàng Thơ Huy và nhiều sáng tác khác. Giữa bộn bề công việc, Ông vẫn cùng hai bậc đại thụ của cách mạng Phú Yên (Nguyễn Phụng Minh, Trần Suyền) ngồi nghe các bài hát do các nhạc sĩ trình bày và quyết định chọn “Bài ca Phú Yên” của nhạc sĩ Văn Chừng làm nhạc hiệu của Đài tiếng nói nhân dân Phú Yên, mà sự lan tỏa của bài hát này qua 25 năm đã trở thành “Tỉnh ca” của tỉnh Phú Yên.

Ông rất cương trực, thẳng tính và nóng tính nhưng rất ôn tồn với thế hệ trẻ. Đối với giới văn nghệ, báo chí, chưa thấy Ông dùng mệnh lệnh bao giờ. Có gì chưa ưng ý, Ông nhẹ nhàng thuyết phục và sự thuyết phục ấy thật sự lôi cuốn, làm cho người nghe “tâm phục, khẩu phục”, răm rắp chấp hành.

Ông đặc biệt coi trọng đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, năm nào cũng trở về vùng căn cứ kháng chiến cũ của tỉnh Phú Yên và Khu 5, để bày tỏ tình cảm thủy chung của cách mạng đối với những người dân đã cưu mang, giúp đỡ trong hai cuộc kháng chiến.

Những gì đã trải qua trong cuộc đời hoạt động, Ông nhớ vanh vách từng con người, sự kiện, thời gian. Ông là một trong những chứng nhân lịch sử, một trong những bộ sử sống của tỉnh Phú Yên và Khu 5 về một giai đoạn lịch sử chống ngoại xâm hào hùng của thế kỷ XX.

Trước lúc ra đi, Ông để lại cho hậu thế tập sách “Những ngày ở lại”. Đó là những bài ký sinh động, hấp dẫn về những năm tháng bi hùng mà Ông đã từng trải đời, trải đạn. Trân trọng được trích đăng một đoạn về những ngày gian khổ nhất (sau Hiệp định Giơnevơ) như một nén nhang lòng của hậu thế biết ơn Ông.

PHAN THANH