Hòa chung không khí tưng bừng của Ngày hội Văn hóa - Thể thao và Du lịch các dân tộc (ngày hội) tỉnh Phú Yên lần thứ IX-2016, các trò chơi dân gian được các đoàn tái hiện một cách sinh động với nhiều trò chơi hấp dẫn, thu hút đông đảo người dân tham gia và cổ vũ.

Trò chơi của tuổi thơ

Dọc theo bờ hồ Trung tâm thị trấn Hai Riêng xinh đẹp, các trò chơi dân gian của nhiều dân tộc được trình diễn một cách tự nhiên, thuần thục, sinh động và hấp dẫn, được đông đảo người dân hưởng ứng, nhiệt tình tham gia như: đánh cù, kéo co, cướp cờ, bịt mắt bắt dê, đẩy gậy..., những trò chơi mà ai một thời tuổi thơ cũng trải qua rất hồn nhiên, say mê.

Ở một góc trại huyện Đông Hòa, người xem ra sức reo hò, cổ vũ cho các đội tham gia trò chơi cướp cờ. Trò chơi chia làm hai đội, có số lượng bằng nhau. Mỗi đội có từ 5-6 người, được sắp xếp đứng thành một hàng ngang ở vạch xuất phát của đội mình và ứng theo số thứ tự 1, 2, 3... Hai bên dành mọi sự chú ý của mình về phía vòng tròn trung tâm, chờ khẩu lệnh của quản trò gọi tới số nào thì số đó của hai đội nhanh chóng chạy đến vòng tròn và cướp cờ chạy thật nhanh về đội mình mà không để đối phương chạm được vào người, nếu không sẽ bị thua cuộc.

Chị Nguyễn Thị Như Quỳnh (20 tuổi) ở thị trấn Hòa Vinh, thành viên của đội tham gia trò chơi cướp cờ, hồ hởi nói: “Trò chơi cướp cờ không chỉ gắn liền với tuổi thơ của riêng tôi mà còn là hình ảnh quen thuộc với nhiều người Việt. Mỗi lần tham gia trò chơi này tôi cảm thấy như trút bỏ hết những gánh nặng, âu lo, muộn phiền để quay về một thời vô tư con trẻ”.

Khu vực trình diễn trò chơi kéo co lại đem đến một không khí khác cho ngày hội. Luật chơi kéo co ở mỗi nơi có những lối chơi khác nhau, nhưng bao giờ số người chơi cũng chia làm hai phe, mỗi phe cùng dùng sức mạnh để kéo cho được bên kia ngã về phía mình. Nổi bật trong nhóm các trò chơi dân gian thu hút nhiều người xem và hào hứng tham gia cuộc chơi là trò đánh cù (một số nơi trẻ con gọi là chơi đánh dụ) của đoàn huyện Sông Hinh. Cù được đẽo bằng gỗ, có hình dáng giống quả ổi. Khi đánh cù, người chơi quấn sợi dây quanh con cù và bổ con cù xuống đất, rút dây ra là con cù quay tít, gần như đứng yên một chỗ. Hễ con cù nào ngừng quay trước thì thua, ngược lại, cù của ai quay đến cuối cùng sẽ thắng. Anh Y Hiên ở buôn Lê Diêm (thị trấn Hai Riêng), vui vẻ nói: “Đánh cù là một trò chơi dân gian truyền thống của người đồng bào dân tộc Ê Đê. Vì vậy, các già làng luôn khuyến khích bọn trẻ trong buôn gìn giữ những nét đẹp văn hóa truyền thống của cha ông ta để lại”.

Nhìn chung, những trò chơi được các đoàn tham gia lựa chọn trình diễn chủ yếu mang tính tập thể, góp phần giáo dục tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái của các dân tộc anh em trong cộng đồng người Việt. Vì vậy, mỗi trò chơi không phân biệt đâu là vận động viên, đâu là người chơi, đâu là khán giả, tất cả đều hòa mình vào những trò chơi thú vị. Mỗi trò chơi dân gian đều mang trong mình những ngụ ý mà người dân muốn gửi gắm.

Góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa

Buổi trình diễn các trò chơi dân gian đã thực sự mang đến cho người dân, du khách, đặc biệt là giới trẻ có cơ hội khám phá, tìm hiểu những nét văn hóa truyền thống dân gian của đồng bào các dân tộc trên địa bàn tỉnh. Chị Đoàn Phương Thảo ở phường 7 (TP Tuy Hòa), chia sẻ: “Đây là lần đầu tiên tôi được xem nhiều trò chơi dân gian của các dân tộc như vậy. Mỗi một trò chơi giúp tôi hiểu thêm bản sắc văn hóa đa dạng, phong phú của các anh em đồng bào dân tộc; hiểu những ý nghĩa, nguyện vọng của người xưa gửi gắm qua trò chơi”.

Có thể thấy, mỗi lễ hội đều có các trò chơi dân gian mang đậm dấu ấn vùng miền. Thông qua các trò chơi dân gian đó, mọi người hiểu hơn về cuộc sống, tập quán sinh hoạt đặc sắc của địa phương mình cũng như của địa phương khác. Chính vì vậy, các trò chơi dân gian nằm trong phần hội của các hoạt động lễ hội truyền thống góp phần gìn giữ và bảo tồn những nét đẹp văn hóa dân gian xưa cho thế hệ sau.

Nói về ý nghĩa của các trò chơi dân gian được tổ chức tại ngày hội, ông Nguyễn Đình Thu, Phó Giám đốc Sở VH-TT-DL Phú Yên, cho hay: “Các trò chơi dân gian mang ý nghĩa truyền thống lâu đời của ông cha ta để lại. Vì vậy, việc tổ chức trình diễn các trò chơi dân gian trong ngày hội này là rất cần thiết, nhằm giúp người dân rèn luyện sức khỏe, đồng thời gìn giữ các truyền thống văn hóa cho con cháu mai sau. Qua mỗi trò chơi, thế hệ trẻ hiểu biết được phần nào những nét văn hóa của cha ông ngày trước, để từ đó giữ gìn, phát huy và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”.

THIÊN LÝ