Các buôn làng ở xã Krông Pa (Sơn Hòa) hoặc gia đình nào mỗi khi có lễ cúng quan trọng đều mời ông Ma Nghin đến tổ chức nghi lễ theo tập tục của bà con dân tộc Ê đê.
Ma Nghin thực hiện nghi lễ cúng mừng lúa mới - Ảnh: T.L.KHA
Ma Nghin năm nay gần 60 tuổi, ở buôn Lé A, xã Krông Pa là người am tường về các tập tục của người Ê đê như cưới xin, mừng tuổi, mừng nhà mới, mừng lúa mới, cúng bến nước, bỏ mả… Ông kể: Hồi còn nhỏ tôi thường theo cha là Ma H’Lú đi cúng, tham gia các lễ hội ở buôn làng nên học được, nhớ được nhiều thứ. Cha tôi nay không còn nữa, bà con thấy tôi cũng biết được những lễ nghi của đồng bào dân tộc nên thường mời đến giúp. Đây là phong tục tập quán tồn tại qua hàng trăm mùa lúa rẫy của dân tộc chúng tôi, nó mang ý nghĩa cầu mong cho mọi người được sự an lành, cầu mong cho mưa thuận gió hòa để được mùa lúa, bắp…”
Trưởng buôn Lé A Ma Thân cho biết: Ma Nghin thường giúp cho buôn làng việc cúng bến nước vào dịp cuối năm, chuẩn bị mừng năm mới. Khi gia đình nào có tổ chức lễ mừng tuổi cho con cháu trưởng thành hay lễ bỏ mả… là mời ông đến. Ông giúp rất nhiệt tình, lại không tính toán hơn thiệt chuyện tiền nong. Ma Hố, người dân trong buôn, nói: “Bà con chúng tôi rất coi trọng việc cúng mừng lúa mới hoặc cúng đổ đầu, có nghĩa là chuẩn bị đón mừng mùa vụ mới. Nhưng phải có người biết nghi lễ, do đó, chúng tôi thường nhờ Ma Nghin đứng ra lo liệu các việc. Lễ vật gồm thịt, rượu ché, cơm, thường thì cúng một con gà, hai ché rượu. Nhà nào khấm khá thì cúng năm, bảy ché rượu, vài con gà hay một con heo”.
Anh Y P Le, cán bộ Văn hóa - Thông tin xã Krông Pa, cho biết: Ma Nghin vừa đi dự Ngày hội Văn hóa, thể thao và du lịch của tỉnh về đấy. Ông là người biết gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc Ê đê, am hiểu việc tổ chức các lễ hội. Đây là vấn đề hết sức có ý nghĩa trong đời sống tinh thần cho bà con các buôn làng. Ông cúng lễ nhưng không lợi dụng tập tục để làm chuyện mê tín dị đoan, đi ngược lại truyền thống của người xưa đâu. Vì vậy, xã rất ủng hộ. Còn Ma Nghin bộc bạch: “Tôi chỉ biết làm theo những gì mà cha truyền dạy khi cúng lễ để bà con, buôn làng ngày càng đoàn kết lo làm ăn, lo xây dựng quê hương sao cho tốt hơn. Trong các tập tục, cái gì đẹp thì giữ lại, cái gì rườm rà không hợp thời thì bỏ đi, vậy thôi”.
TRẦN LÊ KHA
