Thân hình còm cõi nhưng suốt gần mười năm qua ông Sáu Trọng (tên thật Võ Văn Trọng, SN 1955, ở thôn Phú Lương, xã An Phú, TP Tuy Hòa) một mình nuôi vợ bệnh và ba đứa con bị điên.
Bà Bích (vợ ông Trọng) đang bệnh nặng nên ông đón đứa con gái đầu (Võ Thị Liên) từ Lâm Đồng về thăm mẹ, nhưng Liên nhất định không chịu nhận bà Bích là mẹ - Ảnh: T.HƯƠNG
Bằng tuổi ông bây giờ người ta đã được con cháu phụng dưỡng, nhưng ông vẫn phải tất tả chạy lo từng bữa ăn cho cả gia đình. Công việc làm thuê cũng không yên ổn khi thằng út (Võ Văn Nhật, 21 tuổi) lên cơn điên bỏ nhà đi lang thang. Ông phải bỏ công việc bắt xe tất tả ngược xuôi, lúc thì lên huyện Sông Hinh, khi lại ra TX Sông Cầu… để tìm con.
GÁNH NẶNG OẰN LƯNG
Chỉ mới mấp mé bên kia con dốc của cuộc đời nhưng nhìn ông, người ta hay nhầm tưởng ông đã xấp xỉ cái tuổi “thất thập cổ lai hy”. Nước da tái nhợt, đôi bàn tay khô khốc, săn cón lộ rõ từng đường gân vì lao động nặng, gương mặt khắc khổ hằn lên nỗi đau bởi nhiều đêm mất ngủ lo lắng cho cuộc đời của mấy đứa con thơ. Đôi mắt ông đã khô đi vì chẳng còn đâu ra nước mắt để khóc vợ và các con.
30 năm trước, ông Sáu Trọng là một chàng trai khỏe mạnh, phục viên trở về sau 5 năm tham gia ở chiến trường K. Gia đình nghèo khó, ông cùng đám thanh niên trong làng rủ nhau tìm về các làng biển ở xã An Phú để đi bạn (đi biển) cho các thuyền đánh bắt cá. Tại đây ông đã gặp bà Võ Thị Bích, SN 1960, thôn Long Thủy, xã An Phú, TP Tuy Hòa, người sẵn sàng cùng ông đi hết đoạn đường đời còn lại để cùng nhau san sẻ những ngọt bùi trong cuộc sống. Sau ngày cưới, hai vợ chồng đưa nhau về ở thôn Phú Lương, xã An Phú để làm ăn, sinh sống. Hàng ngày hai vợ chồng ông chăm mấy sào lúa nước, rỗi công thì chồng đi chặt mía thuê, phụ hồ. Còn vợ đạp xe về nhà mẹ mua bán mắm, cá kiếm thêm đồng ra đồng vào trang trải cuộc sống. Tình yêu giản đơn, ngọt ngào của ông bà lần lượt cho ra đời bốn đứa con. Nhưng rồi tai ương ập xuống gia đình ông khi các con lần lượt bị bệnh điên. Ông Sáu Trọng kể: “Hồi nhỏ, tụi trẻ nhà tôi cũng khỏe mạnh, học giỏi chẳng kém lũ bạn trong xóm. Thằng lớn từng được tuyển thẳng vào lớp 10 đấy, con chị nó cũng vậy, còn thằng út cũng giỏi lắm. Nhưng không hiểu vì nguyên cớ gì, khi đến tuổi trưởng thành các con tôi bắt đầu có dấu hiệu thần kinh không ổn định. Con gái đầu Võ Thị Liên (SN 1983), lúc 23 tuổi lại đâm ra ngơ ngẩn, thường xuyên đi thơ thẩn một mình, đêm về lại ôm gối trò chuyện, nói những thứ mông lung không ai hiểu nổi. Đau dạ, xót con, hai vợ chồng vét hết của cải dành dụm bấy lâu và vay mượn thêm bà con chòm xóm đưa con đi điều trị khắp nơi, từ tây y đến đông y, nhưng bệnh tình vẫn không khỏi. Nỗi đau chưa vơi, ba năm sau đứa con thứ của ông bà là Võ Văn Lượng (SN 1989) vừa tròn 20 tuổi, sau một buổi chiều từ đồng về bỗng dưng gào thét, chạy ra quán mua nợ một can xăng, mang về nhà đổ ra xoong bắc lên bếp và bảo để cho nó nấu vàng. Rồi từ đó nó cứ đi lang thang khắp nơi, nói xàm, thi thoảng lại chạy đi đâu đó và mang về một can xăng đòi đốt... “Những lúc như vậy, nếu không có bà con chòm xóm thì ngôi nhà đã ra tro rồi”, ông Trọng thở dài.
Nỗi khổ tiếp tục đeo đẳng đời ông, cuối năm 2010, cậu con trai út Võ Văn Nhật (SN 1992) đang đi bạn cho các thuyền câu cá ngừ đại dương ở Long Thủy để kiếm tiền đỡ đần cho cha mẹ thì không hiểu vì sao lại lăn ra ốm, khi tỉnh lại thì không khác gì các anh chị. Nó cũng nói nhảm cả ngày, đêm lại không ngủ, thường xuyên bỏ nhà đi biệt. Có lúc nhập theo người ta lên tận huyện Sơn Hòa, Đồng Xuân… Khi hay được tin con đang ở đâu, ông Sáu Trọng lại tất tả chạy tìm dẫn về, nhưng rồi chỉ được vài ngày Nhật lại bỏ đi mất. Nói đến Út Nhật, ông Sáu Trọng ứa nước mắt giãi bày: “Vừa rồi tôi với cô ruột của nó lên tận Đồng Cam chở về, người Nhật đầy máu me, quần áo rách bươm, chắc lại té ngã ở đâu đó…”.
Những đêm dài không cầm được nước mắt vì thương các con còn nhỏ lại lâm bệnh, đau buồn, vợ ông cũng đâm ra ngơ ngẩn, tay chân dần yếu ớt không bưng nổi nồi cơm. Gia đình ông chỉ còn được cô con gái giữa Võ Thị Liễu là niềm an ủi cuối cùng. “Sau khi học hết lớp 12, cháu thi đậu vào cao đẳng nhưng vì không có tiền học tiếp nên đành bỏ ngang và hiện đang làm công nhân may công nghiệp ở TP Hồ Chí Minh để kiếm tiền giúp cha lo cho các anh, chị”, ông chia sẻ.
Trong cảnh túng bẫn, vợ ốm đau, các con lại thường xuyên lên cơn điên, một mình không kham nổi, ông đành gửi Liên ở cơ sở Bảo trợ xã hội Trọng Đức (tỉnh Lâm Đồng), còn Lượng thì gửi cho Bệnh viện Tâm thần Biên Hòa (tỉnh Đồng Nai) điều trị, chăm sóc giúp. Thỉnh thoảng nhớ con, ông lại tìm lên đưa chúng về nhà chơi, khi nào trở bệnh ông lại đưa đi gửi.
Ông Trọng chuẩn bị bữa cơm chiều với mớ rau hái ngoài đồng - Ảnh: T.HƯƠNG
CẦN SỰ SẺ CHIA
Thu nhập chính của gia đình ông Sáu Trọng dựa vào 3 sào lúa nước và số tiền ít ỏi kiếm được từ làm thuê cho bà con quanh vùng. Ông tâm sự: “Tuy có nghề thợ xây nhưng không theo người ta làm nghề được vì nếu đi làm thì vợ và con ở nhà chắc phải nhịn đói luôn, hoặc có việc gì bất trắc thì không kịp trở tay”. Hiện nay chỉ có mỗi vợ ông - bà Võ Thị Bích được Nhà nước hỗ trợ 170.000 đồng/tháng, góp vào số thu nhập ít ỏi của gia đình để trang trải cho cả nhà. Còn lại mấy đứa con bị bệnh tâm thần vẫn chưa nhận được sự trợ cấp nào của xã hội. Ông nói: “Tôi cũng đã nhiều lần làm đơn trình bày, gửi cả giấy chứng nhận tâm thần của thằng Lượng (Bệnh viện Tâm thần Biên Hòa chứng chận) cho địa phương, nhưng chờ mãi vẫn chưa thấy hỗ trợ gì. Tôi thì cũng chẳng đòi hỏi gì, nhưng khổ nỗi lỡ có chuyện gì xảy đến với tôi thì mấy đứa nhỏ bơ vơ không chỗ nương nhờ, tội lắm!”.
Hôm chúng tôi ghé nhà ông, căn nhà được địa phương hỗ trợ xây dựng lại từ năm 2004 theo chương trình xóa nhà tạm. Các vách tường còn in rõ những vệt cáu bẩn do lâu ngày không được lau chùi; góc nhà ngổn ngang những đồ vật không còn giá trị, chiếc quạt máy gãy cánh nằm chỏng chơ trong góc, nồi cơm điện đã hỏng, gỉ sét… Trên nền nhà, mâm cơm trưa với mấy con cá cơm khô kho và tô canh rau muống ăn dở còn để dành buổi chiều, bà Bích đang bệnh nằm một chỗ không thể ngồi dậy, Liên vừa mới được ông Sáu Trọng lên Đức Trọng dẫn về để thăm mẹ, còn thằng út thì hai bữa trước lại bỏ nhà đi đâu mất… Tiếp chúng tôi, ông Sáu Trọng thường xuyên bỏ dở câu chuyện chạy lên, chạy xuống để nhóm bếp lửa trông nồi cơm để có chiều bà Bích và Liên dùng… Khi biết có nhà báo đến thăm, bà con chòm xóm kéo đến ngồi chật cả nhà, mỗi người nói vào một câu, ai cũng mong chúng tôi cố gắng giúp đỡ gia đình họ vì theo mọi người “cả nhà chỉ nuôi một người bệnh tâm thần đã muốn chết, chứ đừng nói đến cảnh một người phải nuôi một người bệnh và ba đứa con điên như ông Trọng”.
Tiễn chúng tôi ra ngõ, ông Sáu Trọng lại bật lên những tràn ho khan khốc, tấm lưng gầy gộc đã cong đi nhiều, đôi mắt trũng sâu buồn gần như không còn gì có thể làm ông buồn thêm. Bước về để lại sau lưng những phận đời khốn khó, chúng tôi dậy lên một niềm thương cảm khó tả.
TUYẾT HƯƠNG - HOÀI NAM
