Hai nghệ nhân sinh vật cảnh ở thị trấn Hai Riêng (huyện Sông Hinh) đã đổ nhiều công, của để sưu tầm, chế tác những tác phẩm nghệ thuật gỗ lũa, đá cảnh hướng về đại lễ 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội.
Đó là những tác phẩm nghệ thuật có những “yếu tố” của vùng đất Thăng Long – Hà Nội ngàn năm văn vật như: hình tượng vua, rồng, rùa, bản đồ non sông gấm vóc Việt
QUẦN THỂ TÁC PHẨM LŨA KHỔNG LỒ
Anh Nguyễn Đình Vượng, một người gốc Hà Tây (nay thuộc Hà Nội), hiện định cư tại thị trấn Hai Riêng, huyện Sông Hinh đã dành cả năm 2009 đến nay để sưu tầm, chế tác các tác phẩm gỗ lũa và đá cảnh khá độc đáo mà anh tạm gọi là một “quần thể lũa – đá mừng 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội”.
Nghệ nhân Nguyễn Đình Vượng bên tác phẩm gỗ lũa “Lý Công Uẩn” - Ảnh: Q.KHƯƠNG
Nổi bật trong “quần thể” này là cụm tác phẩm gỗ lũa hoành tráng “Vua Lý Công Uẩn”. Hình tượng vua Lý Công Uẩn được chế tác thành từ một gốc cây gáo nước cổ thụ khổng lồ, nặng hơn 1,5 tấn, cao 3,6m, nơi rộng nhất 1,1m. Tác phẩm có hình dáng của một người có dáng vóc uy nghi, đầu đội vương miện, ngự trên một con rùa lớn nặng hơn 1 tấn được chế tác chính từ gốc gáo này. “Tôi chọn hình tượng vua Lý Công Uẩn để làm điểm nhấn cho quần thể tác phẩm này bởi ông là vị vua đã làm chiếu dời đô từ Hoa Lư – Ninh Bình ra Thăng Long”. Theo anh Vượng, trong “Chiếu dời đô”, vua Lý Công Uẩn có viết: “Ta thấy nơi đây là thế đất rồng cuộn, hổ ngồi”, cộng thêm thuật phong thủy “Tả thanh long, hữu bạch hổ, tiền chu tước, hậu huyền vũ”, khiến anh quyết tâm tìm kiếm nguyên liệu và chế tác những tác phẩm bên cạnh để tạo nên sức hoành tráng cho tác phẩm. Bên trái “Vua Lý Công Uẩn” là “Thanh long” - một con rồng dài 3,5m bằng gỗ trắc dây, nặng 1 tấn; bên phải là “Bạch hổ” - hình tượng một con hổ hóa long bằng gỗ lũa hương đá, nặng khoảng 1 tấn, dài 2,8m; trước mặt là tác phẩm “Chu tước” với hình tượng một con đại bàng soãi cánh, được chế tác từ gỗ muồng đen, nặng khoảng 1 tấn và sau lưng “cụ” là “Huyền vũ” - một con rùa khổng lồ bằng gỗ gáo.
Nguyễn Đình Vượng cũng đang thực hiện tác phẩm khổng lồ bằng gỗ lũa tên là “Thăng Long”. Đó là một gốc gỗ hương dài 7m, nặng hơn 2 tấn được anh tìm thấy ở khu vực rừng núi thuộc dốc buôn Nhum. Tự thân của gốc hương với rễ chính lớn có thể làm thân rồng, chùm rễ phụ và gốc cây tạo thành hình dáng rất giống đầu rồng. Anh Vượng cho biết: “Chỉ cần chắp thêm bờm, răng và khắc vảy là vẻ đẹp của tác phẩm gỗ lũa này hoàn thiện”.
BỘ SƯU TẬP ĐÁ – LŨA “HỒN THIÊNG ĐẤT VIỆT”
Lê Cao Trọng Đức, 38 tuổi, là người gốc kinh thành Huế, vào Sông Hinh lập nghiệp gần 20 năm nay. Anh Đức có một bộ sưu tập độc đáo chủ đề “Hồn thiêng đất Việt” hướng về đại lễ 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội.
Nghệ nhân Lê Cao Trọng Đức bên tác phẩm “Huyền thoại Kim Quy” - Ảnh: Nhân vật cung cấp
Nổi bật trong số này là bộ tác phẩm 4 con rồng bằng gỗ lũa giống hình tượng rồng của các triều đại Lý, Trần, Lê, Nguyễn. “Rồng đời Lý” trong bộ sưu tập của anh Đức dài 5,5m, nặng khoảng 600kg, uốn lượn nhiều khúc hình chữ S, dáng mềm dẻo, thanh thoát giống như rồng đang bay lên. “Rồng đời Trần” là một lũa rễ hương dài 5,1m, nặng 500kg; đầu đường bệ uy nghi, mào lửa ngắn, miệng há rộng, thân oằn xuống, đuôi uốn khúc nhẹ, chân mạnh mẽ. “Rồng đời Lê” cũng bằng lũa gỗ hương, dài khoảng 3m, nặng 100kg có đầu to, mũi rất lớn, không có mào lửa nhưng có bờm lớn, hai chân có những móng sắc nhọn chìa ra phía trước, đầu ngoảnh lại có dáng bay xuống. “Rồng đời Nguyễn” có dáng không dài nhưng uốn lượn với độ cong lớn, dáng rồng chầu, đầu to, mũi sư tử, miệng há nhe nanh…
Ông Đỗ Phượng, Chủ tịch Trung ương Hội Sinh vật cảnh Việt
Ngoài ra, Lê Cao Trọng Đức cũng sưu tầm được một tác phẩm đá – lũa khá độc đáo được anh đặt tên là “Huyền thoại Kim Quy”, gồm một con rùa đá đen nặng khoảng 1 tấn, được Đức tìm thấy hồi tháng 9/2009 nơi lòng hồ thủy điện Sông Ba Hạ và thanh kiếm mang tên “Thuận Thiên” bằng gỗ lũa cây trâm xe. Mới đây nhất, Đức tìm thấy một hòn đá xanh đen cao nửa thước, rộng 35cm có vân đá vàng mang hình tượng như một bản đồ hình chữ S, trong đó có hình một con rồng đang bay lên, được anh đặt tên là “Đất Việt hóa rồng”…
|
Mong được tài trợ để trưng bày Cả hai nghệ nhân Nguyễn Đình Vượng, Lê Cao Trọng Đức đều bày tỏ mong muốn được mang những tác phẩm đá cảnh, gỗ lũa của họ giới thiệu nhân đại lễ 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội và dịp 400 năm Phú Yên. “Tuy nhiên, chúng tôi không biết liên hệ với cơ quan nào để được hướng dẫn thủ tục và tìm nhà tài trợ, bởi lẽ có bao nhiêu tiền đều đổ vào niềm đam mê này rồi” – anh Nguyễn Đình Vượng bộc bạch. |
NGUYỄN QUỐC KHƯƠNG
