Gần đây, tình trạng khai thác vàng trái phép tại xã Sông Hinh (huyện Sông Hinh) tái diễn ngày càng phức tạp, gây thất thoát tài nguyên, hủy hoại môi trường. Dù chính quyền, các lực lượng chức năng huyện Sông Hinh đã ra sức truy quét song tình trạng trên vẫn chưa được giải quyết triệt để.
Các lực lượng chức năng trục xuất các đối tượng khai thác vàng trái phép ra khỏi khu vực rừng - Ảnh: N.CƯỜNG
MỞ CHIẾN DỊCH TRUY QUÉT
Ngày 10/9, trong vai những người đi hái trái đỏ, ông Ma Van- Phó bí thư Huyện ủy Sông Hinh- làm trưởng đoàn một đoàn thị sát tình hình khai thác vàng trái phép tại khu vực Suối Pháp thuộc địa phận thôn Suối Dứa, xã Sông Hinh. Tại đây, mọi hoạt động khai thác vàng trái phép vẫn ngang nhiên diễn ra bình thường. Từng tốp trâu được các đối tượng khai thác thuê từ người dân địa phương vẫn miệt mài vận chuyển đá dạng (đá quặng có vàng) bằng dụng cụ chuyên dùng tự chế từ các hầm đá về nơi tập kết để xay. Ba máy xay vận hành hết công suất gầm gừ, ngấu nghiến từng bao đá một.
Một cửa hầm khai thác vàng trái phép ở xã Sông Hinh (huyện Sông Hinh) - Ảnh: N.CƯỜNG
Sau khi thị sát tình hình, huyện Sông Hinh quyết định lập ban chuyên án truy quét khu vực khai thác vàng trái phép Suối Pháp. Để bảo đảm bí mật, huyện Sông Hinh chủ trương tác chiến độc lập, xuất quân lúc 3 giờ sáng ngày 17/9 từ nhiều hướng khác nhau. Khi tiếp cận khu vực Suối Pháp trời còn mù sương, rừng núi âm u nhìn chưa rõ mặt người. Thế nhưng, khi lực lượng bao vây, các đối tượng khai thác vàng trái phép đã bỏ trốn. Toàn bộ máy móc, thiết bị dùng để khai thác vàng cũng được cất dấu, vận chuyển ra khỏi địa bàn. Tại hiện trường, chỉ còn gần 2 tấn đá dạng, 11 đối tượng trông coi lán trại cùng một số đồ dùng cá nhân khác. Lực lượng chức năng đã nhanh chóng thu gom, tiêu hủy một số vật dụng, dụng cụ phục vụ cho việc khai thác vàng; phân công lực lượng áp tải 11 đối tượng về xã lập biên bản trục xuất ra khỏi địa phương. Riêng số lượng đá dạng, do chưa có phương tiện vận chuyển nên tạm thời để nguyên tại hiện trường. Khi đoàn công tác đang hội ý rút kinh nghiệm, trinh sát báo về cho biết số lượng đá dạng đã bị bọn “vàng tặc” lấy đi gần hết. Với địa hình rừng núi hiểm trở, lại quá quen thuộc đường đi lối lại, bọn “vàng tặc” tỏ ra rất lỳ lợm.
CHÍNH QUYỀN XÃ KHÔNG THỂ TRUY QUÉT TRIỆT ĐỂ
Chính quyền xã Sông Hinh cho biết: Hiện tại trên địa bàn xã này có tám nhóm khai thác vàng trái phép với số lượng hàng trăm người. Trong đó, khu vực Suối Pháp có năm nhóm, còn lại hai nhóm ở Suối Giang và một nhóm ở Suối Dứa cũ. Những đối tượng của tám nhóm này chủ yếu là người di cư từ tỉnh Thái Nguyên vào. Để thuận tiện cho việc khai thác, các nhóm “vàng tặc” thường móc nối với một số người dân địa phương, đội quân xe thồ ở thị trấn Hai Riêng (huyện Sông Hinh) để vận chuyển đá, cung cấp lương thực, thực phẩm, nguyên, nhiên liệu vào nơi cư trú khi cần thiết. Do có lực lượng chân rết khá dày tại địa phương làm “nhiệm vụ” theo dõi, báo tin nên hầu hết các đợt truy quét của các ngành chức năng đều bị lộ. Những đối tượng này đã kịp thời tẩu tán máy móc, thiết bị và trốn đi nơi khác; hiện trường chỉ có những người trông coi lán trại và những đồ dùng ít giá trị.
Hầm khai thác vàng rất quy mô của các đối tượng khai thác vàng trái phép - Ảnh: N.CƯỜNG
Khi lực lượng chức năng truy quét, chốt chặn nhiều ngày, các nhóm “vàng tặc” lại được sự che giấu của một số gia đình tại địa phương. Trong khi đó, chính quyền xã Sông Hinh chưa làm tốt việc đăng ký, kiểm tra tạm vắng, tạm trú. Trong 13 đợt tổ chức truy quét, lực lượng chức năng của xã Sông Hinh chỉ tiêu hủy được một số máy móc, thiết bị, đồ dùng của “vàng tặc”, còn việc trục xuất một số đối tượng liên quan khỏi địa phương thì hầu như chưa làm được. Theo báo cáo của UBND xã Sông Hinh, qua 13 đợt truy quét, địa phương này đã trục xuất gần 600 lượt người tại các điểm khai thác vàng ở địa phương. Tuy nhiên, thực tế cho thấy số đối tượng “vằng tặc” làm việc tại các điểm khai thác vàng trái phép không giảm. Cứ mỗi lần truy quét, xã Sông Hinh lập biên bản yêu cầu ra khỏi địa phương nhưng những đối tượng này có ra hay không thì xã không nắm được. Ông Trần Ngọc Thuân - Chủ tịch UBND xã Sông Hinh- thừa nhận địa phương này chưa làm tốt công tác đăng ký, kiểm tra tạm vắng, tạm trú, quản lý số đối tượng khai thác vàng trái phép tại địa phương.
Tình trạng khai thác vàng trái phép tại xã Sông Hinh đã hình thành một hệ thống đường đi lại chằng chịt phục vụ cho việc vận chuyển đá từ các hầm về máy xay. Cùng với hệ thống “giao thông nội vùng” là đủ loại hầm vàng, lán trại rất quy mô, kiên cố, gây ra hệ quả cây cối bị tàn phá vô tội vạ. Trong khoảng 20 ha nơi đang diễn ra việc khai thác vàng trái phép, rừng Suối Pháp bị triệt hạ như một trận bom càn. Những cây có đường kính lớn được hạ xuống để xẻ ván lót sạp, làm dụng cụ đỡ hầm; cây nhỏ hơn thì dùng làm khung lán trại, giá đỡ hầm. Cây cối bị chặt hạ, núi rừng bị đào bới cùng với những hóa chất dùng để chưng cất vàng đã và đang tàn phá nghiêm trọng tài nguyên môi trường xã Sông Hinh.
Khu vực lán trại khá quy mô do các đối tượng khai thác vàng trái phép dựng trên đỉnh núi khu vực Suối Pháp, xã Sông Hinh, huyện Sông Hinh - Ảnh: N.CƯỜNG
Trước tình trên, huyện Sông Hinh đang tiếp tục triển khai nhiều biện pháp nhằm chấm dứt nạn khai thác vàng trái phép tại xã Sông Hinh.
NGỌC CƯỜNG
