Những ngày này, ở huyện miền núi Sơn Hòa bà con đồng bào dân tộc thiểu số đang tất bật với việc thu hoạch đám sắn, rẫy mía cho kịp ngày tết. Năm nay được mùa, nhà nào cũng tính chuyện ăn tết có “đốt” heo, “đốt” bò. Không khí tết đang tràn ngập khắp các buôn làng...

Xuân ở vùng cao

BUÔN MỚI RỘN KHÔNG KHÍ TẾT

Sau những ngày mưa do áp thấp nhiệt đới, bà con lại lên rẫy chặt mía, nhổ mì. Ma Ny ở buôn Xây Dựng (xã Suối Trai) năm nay trồng rẫy mía hơn 2,5 ha, cây nào cũng cao gấp đôi chiều cao thân người, chắc nịch. Ma Ny vừa vác bó mía to đưa lên cộ bò, vừa cười ha hả: “Tranh thủ ngớt mưa, tôi vừa chặt được hơn 18 tấn. Gia đình đã thuê xe chở một chuyến xuống nhà máy rồi. Nhờ được giá, đến 430.000 đồng/tấn, nên thu nhập của gia đình cũng kha khá. 1ha mía thu được 40 triệu, trừ chi phí mình còn 25 triệu”.

Ma Ny chỉ có hai người con, cả hai đều đi học xa. Mấy ngày này, Mí Ny chuẩn bị sẵn đồ ăn thức uống để các con về nhà ăn Tết. Ma Ny cười thật tươi: “Nhà nào cũng tổ chức ăn tết như ở dưới xuôi. Bán mía rồi người ta bắt đầu mua heo, mua gà về đón Tết”.

Lúc Ma Ny cùng với các bà con khác đang chặt mía, nhổ mì thì Ma Chanh đã thu hoạch xong lúa mùa. Nhà Ma Chanh làm hơn 1ha lúa nước, mỗi mùa thu hoạch 40 bao, không những đủ ăn cho cả nhà gồm 2 vợ chồng và 4 đứa con, mà còn có dư để bán sắm tết. Nhờ làm ăn khá nên ở buôn Xây Dựng này, Ma Chanh là một trong những người có nhà mới đẹp nhất. Ngôi nhà mái bằng, rộng hơn 100 mét vuông, nền gạch hoa sáng bóng, được ông xây năm 2006 với chi phí 145 triệu đồng. Ma Chanh tự hào khi nói về nơi ở mới: “Sống ở đây tốt hơn trước kia, nhà cửa cũng có, đất ở thì thoải mái. Chuẩn bị ăn tết năm nay, nhà tôi sắm đồ cho mấy đứa con, mua bánh, kẹo, trà đầy đủ. Tết năm nay tôi tính “đốt” bò để mừng một năm làm ăn dư dả”.

Từ tháng 11 âm lịch, các oi, các mí đã lên núi lấy men rừng về ủ rượu ché. Nhà ít thì 1-2 ché, nhiều có đến 5 - 7 ché. Con heo đen cũng được nuôi béo ngậy, chỉ chờ đến ngày tết là thịt. Ma Chanh cho biết, không chỉ ăn tết ở nhà, đêm giao thừa bà con tập trung về nhà văn hóa của buôn để đánh cồng chiêng, nhảy aráp, nghe thanh niên ca hát đợi đến giao thừa. Sáng sớm mùng 1 cả làng mặc quần áo mới đến nhà văn hóa chào cờ, rồi những ngày tết sau đó, thanh niên các buôn tập trung về xã để thi đấu thể thao...

Ma Giáo, Chủ tịch UBND xã Suối Trai, nói: “Đón Tết, mỗi thôn tổng vệ sinh, trang trí cổng làng để buôn làng ra hội mùa xuân. Mỗi nhà đều có treo cờ Tổ quốc và tổ chức ăn tết vui vẻ, không có nhà nào thiếu ăn. 5-10 hộ chung nhau lại “đốt” bò để có thực phẩm trong những ngày tết thì vui vẻ hơn. Không có bò thì con heo, con gà, nhà nào cũng có...”.

Người dân Sơn Hòa thu hoạch mía trong những ngày giáp Tết - Ảnh: N.TRƯỞNG

SẮC XUÂN Ở VÙNG CĂN CỨ CŨ

Cuối năm, chúng tôi về xã Sơn Long - vùng đất nằm trên cao nguyên Vân Hòa, một căn cứ cách mạng tỉnh Phú Yên trong những năm kháng chiến. Bình minh đang lên ở Sơn Long, sương tan đẫm sắc lá, nắng hanh trải vàng xua tan cái lạnh của tiết đông tàn để sắc hoa vạn thọ, hoa giấy... trước sân nhà khoe sắc. Chúng tôi đến trụ sở UBND xã, gặp ông Phan Thanh Giảng, Phó Chủ tịch HĐND xã Sơn Long. Ông cho biết: Toàn xã có gần 1.000ha diện tích các loại cây trồng. Trong đó diện tích mía 313ha, cao su 281ha và sắn 268 ha. Năm vừa rồi, bà con nông dân thu hoạch mía sản lượng 31.000 tấn, còn sắn có năng suất bình quân 18 tấn/ha. Toàn xã có gần 900 con bò, trong đó có 322 bò lai. Đời sống vật chất tinh thần của nhân dân Sơn Long khởi sắc hơn.

Đáng mừng hơn là Sơn Long hôm nay đã có trường cấp 2 - 3. Ông Nguyễn Văn Tiến ở Phong Cao tâm sự với chúng tôi: “Thiếu gạo, đói cơm còn có thể chạy vạy được, chứ còn đói chữ thì đành bó tay. Có trường cấp 3 gần nhà, bà con trong xã động viên nhau cố gắng cho con đi học hết lớp 12. Năm học này trường cấp 2-3 Nguyễn Bá Ngọc ở xã Sơn Long có 97 học sinh lớp 10 và khối 11 có 70 học sinh. Toàn xã có 560 hộ, nhưng đã có 461 gia đình văn hóa và 2 thôn đạt danh hiệu văn hóa cấp huyện.

Còn vui đón Tết Mậu Tý, nhân dân các địa phương ở Sơn Long chuẩn bị như thế nào? Ông Phan Thanh Giảng cho biết: Tết này, bà con đã chuẩn bị sẵn sàng trước ngày 20 tháng Chạp. Họ về Tuy Hòa, vào Củng Sơn mua sắm bánh mứt, áo quần... Bà con trong thôn xóm, cứ 2-3 gia đình hùn mua một con heo 30-40 kg, chia nhau thịt để ăn tết. Xã cũng đã vận động nhân dân tùy lòng hảo tâm đóng góp tiền hoặc gạo để giúp đỡ những người khó khăn về lương thực. Sơn Long nỗ lực không để bất cứ người dân nào thiếu đói trong dịp Tết này.

LÊ BIẾT - LÊ KHA