Minh họa: HƯNG DŨNG
Vì vậy, chúng tôi phải quan sát cho kĩ để phát hiện cho hết những cửa hang, rồi lấy đất cày bịt kín những cửa hang phụ, chỉ chừa cửa hang chính và một cửa hang phụ. Cửa hang phụ thì dùng chà di dí chặt vào đó, còn cửa hang chính thì bắt đầu đào đất từ ngoài vào trong. Đào đất được một lúc, nếu trong hang có chuột, thì chuột chắc chắn tìm cách thoát ra ngoài bằng cửa hang phụ, nơi chúng tôi đã đặt chà di, thế là bắt được chuột. Nếu không đào đất từ cửa chính, thì dùng nước ở các ao hồ gần đó đổ vào miệng hang, đổ nước đến khi nào chuột không thở được thì trồi ra khỏi hang bằng cửa chính hay cửa phụ, lúc đó chúng tôi bắt chuột bằng chà di đã đặt vào miệng hang hay đuổi bắt bằng tay. Thông thường săn bắt chuột như thế, sau khi ăn thỏa thuê tại ruộng, mỗi buổi chúng tôi còn chia nhau vài chục con chuột lớn .
Cách ăn chuột của chúng tôi là chọn những chú chuột tơ, cỡ vài ba lạng dùng rơm rạ thui cho chuột cháy hết lông, sau đó lột da, mổ bụng bỏ bộ lòng, chặt đầu, bỏ đuôi rồi dùng muối hột đã giã nhuyễn với ớt chà xát đều vào thân chuột, để thấm độ mươi, mười lăm phút thì dùng lửa rơm, rạ nướng chuột. Khi thấy da chuột có màu vàng, mỡ tuôn ra đều, mùi thơm phưng phức thì ăn được. Mùa hè có miếng thịt chuột nướng thì phải nhớ đời, bởi vị mặn, vị cay, vị béo ngọt dẻo quánh trong miệng. Món chuột đồng của bọn trẻ chăn bò chúng tôi là vậy, còn món ăn chuyên nghiệp của người dân quê tôi chế biến từ chuột đồng thì đủ kiểu, chuột kho sả ớt, chuột chiên xù, chuột xào lăn, chuột luộc chấm mắm gừng …
Mới đây, tôi ghé thăm quê nhà, gặp mấy ông bạn cùng thời chăn bò, bắt chuột. Qua nhâm nhi ly rượu, kể lại kỷ niệm xưa xung quanh món thịt chuột. Mấy ông bạn của tôi khẳng định như đinh đóng cột. Thịt chuột ở đâu không biết chứ ở quê tôi ngon nhất là những chú chuột sống ở những đọt tre mỡ. Những con chuột sống ở đây là lúc đã gặt xong lúa hè thu, chuột không còn thức ăn ngoài đồng thì kéo vào sinh sống ở các bụi tre mỡ trong làng để kiếm miếng ăn là những lá tre non. Có lẽ vì thức ăn của chuột lúc này chủ yếu là lá tre, măng tươi nên con nào, con nấy rất rắn chắc, không mập béo như lúc ở ngoài đồng, nên thịt của nó ăn cũng rất ngon, vừa dẻo, vừa dai lại có mùi thơm đặc trưng.
Món chuột đồng, có thể nói là đặc sản ở quê tôi, còn săn bắt chuột đồng là góp phần cùng với những người nông dân ở đây vệ sinh đồng ruộng sau mỗi vụ mùa và cũng là một thú vui của bọn trẻ ở đồng quê một thời.
* Chà di: Là dụng cụ làm bằng tre dùng để bắt chuột ở quê tôi.
ĐẮC HOA
