Mùa mưa đến. Từ trong căn chòi mấp mé cạnh bờ sông, ánh đèn lon chập chùng phát ra ánh sáng tờ mờ trong mưa giăng nhàn nhạt. Mắc vó xong, ba thả vó xuống dòng sông nước đang đục ngầu. Cứ năm, mười phút ba từ từ nhấc vó lên. Mấy con cá trôi, cá diếc, cá đá giãy đành đạch. Nhẹ nhàng kéo vó vào, tay giữ gọng còn tay kia nắm tấm vó vừa rảy rảy vừa thâu lại cho cá dồn vào rốn vó, ba tóm lấy bỏ vào cái đục.
Khuya, ba bảo: “ Giăng mùng ngủ đi con”. Tôi nằm trong căn chòi nhấc vó. Đêm tịch mịch. Tiếng nước chảy qua họng cống vọng lại từ phía con đường nội đồng. Hôm nào nước lớn chậm, ba nhấc vó suốt đêm, tờ mờ sáng xách đục cá về...
Đôi lúc nước lớn vào ban ngày, ba đi dọc bờ sông tìm chỗ nước ăn sâu vào triền soi cạnh lùm lau sậy thả vó. Biết ba đứng ngoài mưa trong gió râm ran lạnh, mẹ nấu vội mấy củ sắn, khoai lang đem cho ba ăn ấm bụng. Mưa to. Nước đầu nguồn sông Cái đổ về mạnh, mới thấy ngập mắt cá, loay hoay một chặp đã lên đến đầu gối. Không kịp rã vó, ba hối hả vác nguyên cả chà cả gọng về. Đến nhà, nhìn ra phía dòng sông nước đã băng đồng. Mẹ tôi ra sau hè lấy quần áo khô cho ba thay rồi dụm thêm khúc củi gộc vào bếp lửa cho ba ngồi ấm. Chiều mưa tạnh, làng khói un muỗi bò vón lại trên ngọn cây trước ngõ, mẹ ngã cái nong tre ra giữa sân, cả nhà xúm xít bên mâm cơm với món cá trôi kho tiêu, cá đá kẹp vỉ nướng vàng ruộm... Bữa ăn ngon tuyệt.
Ba tôi theo ông theo bà mới đó mà đã 5 năm. Do bận công việc cơ quan nên bao mùa mưa trôi qua tôi không đi nhấc vó. Cái gọng vó ba gác sau chái bếp cho khỏi mối mọt vẫn còn “chắc nụi”, cái tấm vó ba gói trong 3 lớp bao tải buộc chặt treo lủng lẳng trên sàn nhà sợ “ông tý” chui vào vẫn còn nguyên. Hôm rồi có người bạn cũ của ba nài nỉ hỏi mua lại gọng vó. Tôi đem chuyện này thưa với mẹ. Im lặng hồi lâu, mẹ bảo: “Đây là vật dụng cả đời ba gắn bó, bắt con tôm, con cá nuôi con ăn học. Con cất giữ vật làm kỷ niệm. Giàu có gì mà bán”.
MẠNH HOÀI
