Nước lên!” “Lụt rồi!”, đám trẻ con trong xóm hét váng lên rồi rồng rắn chạy ra rạch rau muống. Hai ngày mưa tầm tã cộng với nước từ thượng nguồn đổ xuống, rồi thủy điện xả lũ, nước đang lên dần, liếm ngọn rau muống, nhích dần lên bờ cỏ, tràn qua gờ đất, leo lên từng chút một vào con đường bê tông của xóm. Phía trên cầu, nước đổ về con rạch cuồn cuộn xuôi dòng. Phía dưới là đoạn chảy ra sông Ba xuôi về cửa biển, nhưng nước lại ngược lên, chọn xóm nhỏ này làm điểm cư trú. Người dân nơi đây đã quen với lũ lụt, nền nhà ai cũng cao. Nước cứ len lỏi qua các ngõ ngách, dâng lên. Và xóm nhỏ trở thành ốc đảo trong lòng thành phố.
Chiều, nước càng lên khi mưa tuôn ào ạt, mây đen kéo mờ trời, tối kịt. Sáng bảnh mắt, vườn đã ngập sâu và nước bình yên ngừng nghỉ sau chặng tuôn ào ạt, sôi réo sùng sục phăng phăng đổ về. Nước uể oải phù sa nằng nặng, nắng chênh chếch xuyên qua tán lá heo heo gió. Thằng bé nhà bên đã vác rựa ra vườn chuối ngã rạp để kết bè; con bé nhỏ hơn xé vở xếp thuyền giấy thả trôi theo dòng. Và những đứa nhỏ ở các nhà liền kề cũng thả thuyền trong tiếng cười reo thích thú. Tôi lội nước bạc ra mở cổng, gạt đống rác rến vương vãi tấp lên các thanh sắt nhìn ra lối nhỏ nước dâng và ngạc nhiên thích thú: Một chuỗi dài thuyền giấy được kết nối bằng sợi chỉ trắng, thuyền nào cũng chở toàn hoa, từ hoa giả bằng vải li ti đến hoa thật như bươm bướm, xương rồng bát tiên, dâm bụt, hoa cỏ trắng hái ở các vườn. Hai dãy thuyền hoa ngược nhau từ hai sân nhà và gặp nhau trong sân cạn nước làm bến. Trò chơi đám cưới mùa lũ râm ran tiếng cười của nhóm con gái đang ở trọ đi học bày trò vì không có việc gì làm. Tôi mỉm cười nhìn những chiếc thuyền hoa bừng sáng hoà vào các tia nắng lẻ loi lấp ló xuyên qua những tầng mây và nghĩ về một thời của mình với những trò chơi lúc mùa lũ đi ngang trong lòng phố thị.
Mỗi năm lũ đổ về vài lần, lòng đường ngập sâu cả mét, chợ họp tận ngã Năm với ghe thuyền thênh thang chèo chống qua các dãy phố. Bọn tôi “trưng dụng” thùng phuy lẫn ván gỗ, chặt thêm vài thân chuối làm bè và chính những cây chuối ấy sẽ là phao cứu sinh nếu chẳng may bè vỡ. Vậy là chống chèo, tranh nhau đến thăm các cô bạn gái nhà ngập nước. Họ cảm động lắm, vì nghỉ học mà có bạn đến thăm, mang theo cả cóc, ổi, khoai lang luộc, bắp nướng... Có khi bọn tôi còn đi chợ giùm nên cô nào cảm kích, bỏ qua mọi chuyện bọn tôi quậy phá ở trường.
Nước dần rút, bè không chống nữa, bọn tôi lại rủ nhau đi lội nước trong phố. Các cô bạn nhỏ cười reo thích thú, xắn quần tận gối phô làn da đỏ hồng vì lạnh. Và tôi cũng vô tư nắm lấy tay cô bé mà mình để ý, rủ nhau đi lên cầu Đà Rằng, tháp Nhạn xem nước cuộn về cửa biển, xem những mái nhà nhấp nhô trên cánh đồng trắng nước và những cánh chim bay về phía núi... mà không bị cô ấy lườm nguýt.
Chiều tối, nước trong xóm rút dần. Mấy ông bạn kêu tôi đến nhà một ông bạn trong xóm. Cả ngày họ rủ nhau đi bắt rắn bị trôi dạt tấp vào bụi tre, bờ cỏ, ngọn cây để về làm món nhậu. Mùi thịt nướng thơm lừng chen trong tiếng dội bùn ì oạp của các nhà, toả lan trong gió se sắt khi nước dần rút ra lạch Bầu Hạ xuôi về phía cửa biển. Lại một cơn mưa đổ đến, cơn mưa giũ bùn. Nó đổ ào ào rồi tạnh ráo. Bất chợt tôi nhớ những chiếc thuyền hoa sặc sỡ trong cơn lũ vừa đi qua cùng những trò chơi tinh nghịch một thời khi lũ đổ về xóm nhỏ.
Tản văn của HUỲNH THẠCH THẢO
