Trong khi hầu hết các ngân hàng thương mại trên địa bàn Phú Yên đều triển khai dịch vụ bảo hiểm tỉ giá nhằm hạn chế rủi ro do biến động thị trường ngoại tệ, thì rất ít doanh nghiệp của tỉnh quan tâm đến dịch vụ này. Thực tế đã có doanh nghiệp mất hàng tỉ đồng do biến động tỉ giá giữa đồng nội tệ (VND) và ngoại tệ.
Nếu USD tăng so với VND thì doanh nghiệp nhập khẩu sẽ bị thiệt hại do chênh lệch tỉ giá, ngược lại, đó là điều bất lợi cho doanh nghiệp xuất khẩu. Thời gian qua, tỉ giá USD trên thị trường biến động thất thường, có thời điểm doanh nghiệp phải mua USD ngoài thị trường tự do với giá cao hơn nhiều so với giá niêm yết tại các ngân hàng. Một doanh nghiệp chuyên chế biến nông sản xuất khẩu tại khu công nghiệp Hòa Hiệp cho biết, đầu tháng 4/2009, khi tỉ giá ở mức 17.250 VND/USD, công ty đã nhập hơn chục tấn nguyên liệu. Thế nhưng khi hàng về tới cảng, công ty không “thu xếp” được USD, vay và mua ở ngân hàng đều không được nên phải gom ở “chợ đen” với giá 18.100 VND/USD. Trước đó, có thời điểm tỉ giá lên trên 18.000 VND/USD cũng khiến cho doanh nghiệp lao đao do chênh lệch giữa giá USD bán cho ngân hàng và giá mua USD để mua nguyên liệu phục vụ sản xuất, kinh doanh.
Theo lãnh đạo một số ngân hàng thương mại, để hạn chế rủi ro do biến động tỉ giá, các doanh nghiệp Phú Yên có thể sử dụng dịch vụ bảo hiểm tỉ giá. Thế nhưng, nghịch lý là trong khi nhiều ngân hàng triển khai dịch vụ này thì nhiều doanh nghiệp lại không sử dụng; nguyên nhân vì lâu nay tỉ giá được Ngân hàng Nhà nước “bảo hộ” và tỉ giá VND/USD thường dao động với biên độ nhỏ nên phần lớn doanh nghiệp chủ quan, ỷ lại. Tuy nhiên, thời gian gần đây, tỉ giá tiền tệ trong và ngoài nước liên tục biến động nên tình hình đã khác. Đại diện Ngân hàng Nhà nước tại Phú Yên cho biết, nếu sử dụng dịch vụ bảo hiểm tỉ giá, các doanh nghiệp có thể không mất hàng tỉ đồng mỗi năm. Nhưng vì mất phí dịch vụ 1-2% trên tổng số tiền mua bảo hiểm, nên hầu hết doanh nghiệp đều không muốn sử dụng dịch vụ!
Theo dự báo của các chuyên gia kinh tế, tình hình ngoại tệ những tháng còn lại của năm 2009 sẽ còn biến động mạnh, do đó sẽ tiếp tục gây sức ép đối với doanh nghiệp. Tình hình đó, bảo hiểm tỉ giá sẽ là một trong những công cụ hữu hiệu để giảm rủi ro cho doanh nghiệp.
NGỌC QUANG
