So với các huyện, thành phố trong tỉnh, Sông Hinh có tỉ lệ đất đai được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) - còn gọi là “sổ đỏ”- thuộc loại thấp. Mục tiêu đến cuối năm 2010 cơ bản hoàn thành việc cấp GCNQSDĐ của UBND Sông Hinh đặt ra khó thành hiện thực, nếu những vướng mắc, khó khăn chậm giải quyết.

 

Khu tái định cư Buôn Chao (xã Ea Bá) cần được cấp “sổ đỏ” cho hộ dân đến định cư  - Ảnh: N.TRƯỜNG

 

Theo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Sông Hinh, trên địa bàn huyện có 63.067 ha đất các loại cần được cấp GCNQSDĐ. Trong số 38.932,4 ha do cá nhân và hộ gia đình sử dụng thuộc thẩm quyền cấp GCNQSDĐ của UBND huyện, đã cấp GCNQSDĐ được 21.904,3 ha chiếm 54,1%; thấp nhất là nhóm đất phi nông nghiệp gồm đất ở đô thị SEMLA và đất ở nông thôn, với 29,9% diện tích được cấp GCNQSDĐ.

Là một huyện miền núi với hơn 45% dân số là người dân tộc thiểu số, đời sống còn khó khăn, Sông Hinh lại tiếp nhận đồng bào di cư tự do từ miền núi phía bắc nảy sinh thêm tình trạng du canh, phát rừng làm rẫy, lấn chiếm, chuyển nhượng đất đai trái phép khiến việc quản lý đất đai trên địa bàn huyện thêm khó khăn, phức tạp. Tại xã Ea Bá, có 195 hộ được giao hơn 1.360 ha đất lâm nghiệp để trồng rừng nhưng qua kiểm tra, mới sử dụng 34 ha được trồng rừng. Diện tích còn lại, hơn 1.300 ha đất rừng bị bỏ không dẫn đến người dân tự do lấn chiếm, làm rẫy. Hơn nữa đồng bào dân tộc thiểu số lại chưa quan tâm nhu cầu có “sổ đỏ”, nhất là đối với đất ở nên mới có 23% diện tích đất ở khu vực nông thôn được cấp “sổ đỏ” cũng là một thực trạng “góp phần” vào việc cấp GCNQSDĐ của huyện đạt tỉ lệ thấp. Trên địa bàn huyện còn 29.052,9 ha chưa cấp GCNQSDĐ chiếm 74,6%.

 

Thực hiện kế hoạch 11/KH-UBND về việc cấp GCNQSDĐ đến năm 2010 trên địa bàn tỉnh Phú Yên, tháng 4/2009, UBND huyện Sông Hinh đã xây dựng Kế hoạch cấp GCNQSDĐ trên địa bàn huyện với mục tiêu đến cuối năm 2010, có trên 90% diện tích đất đai các loại được cấp GCNQSDĐ lần đầu. Diện tích đất đai cần được cấp GCNQSDĐ còn lại trên địa bàn huyện khá lớn (74,6%), trong khi việc quản lý đất đai còn có những mặt bất cập là thách thức không nhỏ trong việc thực hiện mục tiêu trên đối với huyện miền núi này. Ông Hoa Minh Châu, Trưởng phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Sông Hinh cho biết: Chúng tôi đã tham mưu UBND huyện triển khai đầy đủ các công việc cần thiết cho đợt cấp GCNQSDĐ lần này như thành lập Ban chỉ đạo, tổ chuyên môn, xây dựng kế hoạch của huyện, xã; tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ tham gia việc cấp GCNQSDĐ… Tuy nhiên, tình hình chung của huyện có không ít khó khăn ảnh hưởng đến tiến độ cấp GCNQSDĐ do công tác quản lý đất đai từ huyện đến cơ sở trong nhiều năm qua chưa được quan tâm đúng mức như: Năng lực của Văn phòng đăng ký đất đai huyện, cán bộ địa chính xã còn hạn chế về nhân sự lẫn chuyên môn; trên địa bàn huyện còn 5/11 xã, thị trấn chưa hoàn chỉnh việc đo đạc lập bản đồ địa chính, các xã còn lại thì biến động đất đai quá lớn lại chưa được cập nhật chỉnh lý; việc đo đạc, lập bản đồ địa chính, quy hoạch sử dụng đất, lập kế hoạch sử dụng đất từ huyện đến xã chậm làm khó khăn cho việc quản lý; việc cấp “sổ đỏ” theo các Nghị định số 64/NĐ-CP, số 163/NĐ-CP, số 181/NĐ-CP trước đây không thực hiện đúng theo trình tự thủ tục quy định như không kiểm tra thực trạng sử dụng đất, không cắm mốc thực địa dẫn đến tranh chấp, khiếu kiện về nguồn gốc, thời gian sử dụng đất đai ở nhiều xã, gây khó khăn đến công tác cấp đổi lại GCNQSDĐ lần này.

 

Huyện Sông Hinh đang từng bước tháo gỡ những tồn tại trên để đẩy nhanh tiến độ cấp GCNQSDĐ. Tuy nhiên, qua thực tế cho thấy, mục tiêu cấp 23.715 GCNQSDĐ với diện tích 19.351 ha được UBND huyện đặt ra trong năm nay khó hoàn thành. Trước mắt, huyện chỉ có thể triển khai cấp GCNQSDĐ ở những xã đã hoàn chỉnh hồ sơ địa chính, còn những xã khác thì phải đợi vì chưa biết lúc nào việc đo đạt lập bản đồ địa chính mới thực hiện do chờ… kinh phí. Nâng cao nhận thức của nhân dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số về sự cần thiết của GCNQSDĐ cũng là một giải pháp không kém phần quan trọng đặt ra với huyện Sông Hinh để mọi người dân chủ động tham gia kê khai, đăng ký lập thủ tục cấp “sổ đỏ”. Công tác tuyên truyền vận động đó không chỉ là công việc của ngành chức năng mà đòi hỏi có sự tham gia của cả hệ thống chính trị từ huyện đến thôn, buôn. Việc cấp GCNQSDĐ không chỉ xác lập quyền sử dụng đất của cá nhân, hộ gia đình, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của họ mà còn đưa công tác quản lý đất đai đi vào nề nếp, đồng thời còn làm cơ sở để giải quyết tranh chấp có thể xảy ra sau này. Một bộ phận người dân chưa “mặn mà” với “sổ đỏ” còn có nguyên nhân phải làm nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước. Đã có không ít trường hợp người dân làm thủ tục cấp GCNQSDĐ nhưng đến khi cơ quan chức năng  yêu cầu nộp lệ phí thì… trả lại “sổ đỏ”. Nên chăng cần có chính sách lệ phí cấp GCNQSDĐ đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số, các xã đặc biệt khó khăn.

 

Sông Hinh cần có sự hỗ trợ của tỉnh trong công tác này. Đối với những diện tích giao cho tổ chức thuộc thẩm quyền cấp GCNQSDĐ của UBND tỉnh gồm 24.600 ha đất lâm nghiệp do các nông lâm trường sử dụng, 527 ha đất chuyên dùng do các cơ quan, đơn vị sử dụng cũng cần được Sở Tài nguyên - Môi trường và các ngành liên quan của tỉnh hướng dẫn thủ tục để được nhận “sổ đỏ”, qua đó giúp Sông Hinh đạt mục tiêu cơ bản hoàn thành cấp GCNQSDĐ đối với tất cả các loại đất vào năm 2010.

 

NGUYÊN TRƯỜNG