Vụ hè thu 2018, Trung tâm Khuyến nông Phú Yên phối hợp với HTX Sơn Thành Tây (huyện Tây Hòa) triển khai mô hình trồng đậu phộng trên diện tích 7ha, tại thôn Sơn Thọ. Vùng đất này, vụ hè thu thiếu nước, ruộng bỏ hoang, thế nhưng đậu phộng “chịu” trồng trên đất hạn nên đã mang lại lợi nhuận trên 7 triệu đồng/ha.
Trồng trên đất bỏ hoang
Bà Nguyễn Thị Nhuệ, một nông dân ở thôn Sơn Thọ tham gia mô hình trồng đậu phộng cho hay: Khi tôi cày bừa gieo hạt xong đến giai đoạn đậu phộng ra hoa, đâm tia thì gặp thời tiết nắng nóng, tôi e ngại vùng này trồng đậu phộng không có ăn vì năm ngoái có người trồng đậu phộng nhưng không có hạt chỉ lấy dây. Thế nhưng khi bơm tưới nước cho đậu phộng, về sau khi đậu phộng già nhổ lên, một bụi đếm có 19 hạt, trong đó có 12 hạt chắc.
Còn ông Nguyễn Đình Trung, cũng tham gia trồng đậu phộng cho rằng, ruộng đậu phộng nhà ông nhổ lên cân tại ruộng đạt 45,1 tạ/ha. “Vùng này khi đậu già thì gặp mưa liên tục gây tình trạng ngập úng cục bộ, ruộng đậu phộng no nước, mà khi dây đậu “chạy lá chân” (sắp thu hoạch) gặp mưa thì tiếp tục ra lá đọt nên hạt đậu lâu già “nằm” lâu dưới đất dễ bị kiến dương ăn. Thế nhưng nhờ mô hình áp dụng kỹ thuật bón vôi nên năng suất vẫn đạt cao”, ông Trung nói.
Ông Ngô Trọng Luật, Chủ tịch Hội Nông dân xã Sơn Thành Tây cho hay: Đây là vùng đất nông nghiệp, nông dân chuyên sản xuất lúa nước trong vụ đông xuân, còn vụ hè thu bỏ hoang. Nguyên nhân do hệ thống nước tưới cho cánh đồng được lấy từ kênh Chánh Nông chỉ đủ cung cấp nước cho lúa vụ đông xuân, riêng vụ hè thu thì không đủ nước tưới.
Vì vậy, trên cánh đồng này, vụ hè thu đất bỏ hoang rất nhiều, nay chuyển sang trồng đậu phộng thu lãi cao. Đây là một trong những mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa, màu kém hiệu quả thành công tại xã Sơn Thành Tây.
Tiếp tục chuyển đổi cơ cấu cây trồng
Tại hội thảo mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng (đậu phộng) trên đất trồng lúa, màu kém hiệu quả, tổ chức tại xã Sơn Thành Tây, ông Phạm Đình Tân, nông dân thị trấn Củng Sơn (huyện Sơn Hòa) tham quan mô hình cho hay: “Tấc đất tấc vàng” nhưng cánh đồng này trước đây bỏ hoang, nay nhờ mô hình cây đậu phộng “chịu” được trên đất khô cằn mang lại hiệu quả kinh tế cho nông dân. Mong rằng ngành chức năng và địa phương tiếp tục triển khai mô hình để nông dân vùng lân cận tiếp tục thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng trong những năm tới.
Bà Ngô Thị Bích Diễm, cán bộ Trung tâm Khuyến nông Phú Yên cho hay: Vùng đất Sơn Thọ chỉ triển khai mô hình sản xuất lúa 1 vụ đông xuân, còn vụ hè thu bỏ hoang nên rất phí. Do vậy, Trung tâm Khuyến nông Phú Yên thí điểm mô hình trồng đậu phộng và đạt kết quả tốt, năng suất đạt 45,1 tạ/ha.
Hiện tại, giá bán đậu phộng tươi là 12.000 đồng/kg, tổng thu ruộng mô hình trên 54,1 triệu đồng/ha, còn tổng chi ruộng mô hình là 47 triệu đồng/ha, lợi nhuận trên 7 triệu đồng/ha. Trong khi đó, trên diện tích đất triển khai mô hình, năng suất lúa bình quân vụ đông xuân đạt thấp, 4-5 tấn/ha, nông dân không có lợi nhuận; còn vụ hè thu không sản xuất lúa được do thiếu nước.
Như vậy mô hình đã giải quyết được bài toán về hiệu quả kinh tế cho bà con nông dân địa phương, giúp bà con tăng gia sản xuất, nâng cao thu nhập. Ngoài ra, mô hình cũng tạo tiền đề cho phong trào tăng gia sản xuất, tận dụng khả năng sản xuất tối đa của đất.
Ông Trương Quang Tuấn, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Phú Yên cho biết: Mô hình trồng đậu phộng trên đất trồng lúa, màu kém hiệu quả năm 2018 tại xã Sơn Thành Tây, giúp nông dân mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên những vùng đất bỏ hoang không đủ nước canh tác trong vụ hè thu.
Mô hình đã góp phần quan trọng làm thay đổi nhận thức, tập quán canh tác cho bà con nông dân trực tiếp tham gia và tạo điều kiện cho hàng trăm bà con nông dân trong vùng tham quan học tập về việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên những vùng đất trồng lúa thiếu nước tưới hoặc canh tác cây màu hiệu quả chưa cao.
Thời gian tới, UBND huyện Tây Hòa cần chỉ đạo Phòng NN-PTNT huyện, UBND cấp xã tăng cường tuyên truyền, phổ biến nhân rộng mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng (đậu phộng) trên đất lúa, màu kém hiệu quả để đạt hiệu quả kinh tế hơn.
LÊ TRÂM
