Nhận bàn giao tài sản đấu giá và tiến hành đầu tư dự án tại Khu công nghiệp An Phú (TP Tuy Hòa) từ năm 2014 nhưng đến nay, Công ty TNHH Nguyên Thông vẫn chưa được ký hợp đồng thuê đất. Nguyên nhân là do khoản nợ tiền thuê đất gắn với kết cấu hạ tầng tại lô đất B7-4 Khu công nghiệp An Phú - nơi doanh nghiệp mua lại tài sản trên đất - vẫn chưa được các bên liên quan giải quyết dứt điểm.

ĐẦU TƯ 2 NĂM NHƯNG CHƯA CÓ QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT

Tháng 6/2014, qua đấu giá thành, Công ty TNHH Nguyên Thông mua được phần tài sản trên đất tại lô B7-4 Khu công nghiệp An Phú (TP Tuy Hòa) của DNTN Tuxonilo với giá gần 1,4 tỉ đồng. Sau đó, doanh nghiệp này đã nhận bàn giao tài sản đấu giá gồm nhà xưởng sản xuất nhựa, nhà kho, nhà bảo vệ, căn tin, tường rào, đường nội bộ... Tháng 10/2014, Công ty TNHH Nguyên Thông được Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên cấp giấy chứng nhận đầu tư dự án Nhà máy chế biến hạt điều và ép dầu điều tại lô B7-4 Khu công nghiệp An Phú. Từ đó đến nay, doanh nghiệp này đã đầu tư 3,5 tỉ đồng xây dựng cơ sở vật chất, nhà xưởng khang trang; đồng thời đầu tư thêm 4 tỉ đồng để trang bị máy móc hiện đại, phục vụ hoạt động sản xuất.

Theo ông Phạm Phi Hùng, Giám đốc Công ty TNHH Nguyên Thông, từ đầu năm 2016, nhà máy chế biến hạt điều và ép dầu điều tại Khu công nghiệp An Phú của công ty bắt đầu đi vào sản xuất với công suất khoảng 300 tấn nguyên liệu/tháng, tạo việc làm cho 50 lao động tại nhà máy và khoảng 100 lao động ở các khu vực vệ tinh với mức lương bình quân 3 triệu đồng/người/ tháng. Tuy nhiên, vì đến nay, các bên liên quan chưa thanh toán khoản nợ tiền thuê đất gắn với hạ tầng tại lô B7-4 nên công ty vẫn chưa được ký hợp đồng thuê đất. Do đó, công ty cũng không thể thế chấp tài sản trên đất và các thiết bị máy móc để vay vốn ngân hàng. Điều này đẩy doanh nghiệp vào tình trạng thiếu vốn lưu động, không có tiền mua nguyên liệu dự trữ để sản xuất liên tục, làm giảm năng lực hoạt động và sức cạnh tranh trên thị trường.

“Hiện nay, thị trường đầu ra của sản phẩm nhân hạt điều xuất khẩu rất tốt, giá cả tăng so với năm ngoái. Bên cạnh đó, Công ty TNHH Nguyên Thông cũng đã ký hợp đồng với các khách hàng, đảm bảo đủ đơn hàng sản xuất đến cuối năm. Tuy nhiên, nếu tình trạng nói trên kéo dài, doanh nghiệp sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc tìm vốn để mua nguyên liệu làm hàng, ảnh hưởng đến khả năng xuất khẩu cũng như uy tín của đơn vị”, ông Phạm Phi Hùng nói.

Công ty TNHH Nguyên Thông vẫn chưa được ký hợp đồng thuê đất tại lô B7-4 Khu công nghiệp An Phú dù đã đầu tư và sản xuất từ lâu - Ảnh: L.HẢO

ĐƠN VỊ NÀO PHẢI TRẢ KHOẢN NỢ TIỀN THUÊ ĐẤT?

Theo Trung tâm Dịch vụ công ích Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên, trước đây, đơn vị này có ký hợp đồng cho DNTN Tuxonilo thuê lại quyền sử dụng đất gắn với kết cấu hạ tầng tại lô B7-4 Khu công nghiệp An Phú để triển khai dự án Sản xuất túi xốp nilon. Sau đó, DNTN Tuxonilo đã thế chấp tài sản gắn liền với đất tại lô đất nói trên cho Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Phú Yên (BIDV Phú Yên) để vay vốn sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, vì kinh doanh thua lỗ nên ngày 30/10/2012, DNTN Tuxonilo ngừng hoạt động, toàn bộ tài sản gắn liền với đất của doanh nghiệp này đã được ngân hàng tiếp quản và lập thủ tục bán đấu giá tài sản. Đến ngày 15/6/2014, việc bán đấu giá thành công, tài sản gắn liền trên đất nói trên được bàn giao cho Công ty TNHH Nguyên Thông (đơn vị mua tài sản đấu giá).

Ông Đặng Việt Hùng, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ công ích Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên, cho biết: Đơn vị xác định tiền thuê lại đất gắn với kết cấu hạ tầng tại lô B7-4 Khu công nghiệp An Phú đến ngày 15/6/2014 là hơn 6.200 USD. Số tiền này ngân hàng phải thanh toán vì theo Thông báo 765/ TB-UBND ngày 12/11/2014 của UBND tỉnh thì “…tiền bán tài sản phải ưu tiên thanh toán các khoản nợ liên quan tới hợp đồng thuê lại đất của bên thế chấp tài sản. Ngân hàng bán được tài sản phải có trách nhiệm trả hết các khoản nợ này để doanh nghiệp mua lại tài sản được tiếp tục lập thủ tục thuê lại đất khu công nghiệp”. Đồng thời căn cứ vào khoản 2 Điều 68 Nghị định 163/2006/NĐ- CP của Chính phủ về giao dịch đảm bảo “Trong trường hợp chỉ thế chấp tài sản gắn liền với đất mà không thế chấp quyền sử dụng đất thì khi xử lý tài sản gắn liền với đất, người mua, người nhận chính tài sản gắn liền với đất đó được tiếp tục sử dụng đất. Quyền và nghĩa vụ của bên thế chấp trong hợp đồng về quyền sử dụng đất giữa bên thế chấp và người sử dụng đất được chuyển giao cho người mua, người nhận chính tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp có thỏa thuận khác” thì từ thời điểm ngân hàng tiếp quản tài sản thế chấp gắn liền trên đất của DNTN Tuxonilo, ngân hàng phải tiếp quản luôn nghĩa vụ trả nợ tiền thuê đất của doanh nghiệp này.

Tuy nhiên, theo ông Lê Minh Phương, Giám đốc BIDV Phú Yên, việc Trung tâm Dịch vụ công ích Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên yêu cầu ngân hàng trích tiền phát mại tài sản thế chấp để trả các khoản nợ tiền thuê đất, sử dụng hạ tầng của DNTN Tuxonilo là không hợp lý. Vì theo quy định tại khoản 3 Điều 47 Luật Thi hành án dân sự năm 2008 “Số tiền thu được từ việc bán tài sản cầm cố, thế chấp hoặc bán tài sản mà bản án, quyết định tuyên kê biên để bảo đảm thi hành một nghĩa vụ cụ thể được ưu tiên thanh toán cho nghĩa vụ được bảo đảm đó sau khi trừ các chi phí thi hành án”. “Căn cứ vào quy định này thì số tiền thu được từ việc xử lý tài sản bảo đảm của DNTN Tuxonilo sẽ được ưu tiên để thanh toán cho các nghĩa vụ của doanh nghiệp này tại ngân hàng, trường hợp sau khi thanh toán, nếu vẫn còn dư tiền thì mới tiếp tục sử dụng để thanh toán cho các nghĩa vụ khác. Tuy nhiên, số tiền DNTN Tuxonilo nợ BIDV Phú Yên gần 3,6 tỉ đồng, trong khi số tiền bán tài sản đảm bảo chỉ gần 1,4 tỉ đồng, ngân hàng vẫn chưa thu đủ nợ nên không có trách nhiệm trích tiền phát mại tài sản để trả nợ thay cho doanh nghiệp nữa”, ông Lê Minh Phương nói.

DOANH NGHIỆP CHỊU THIỆT, NHÀ NƯỚC THẤT THU

Ông Lê Minh Phương cho biết thêm, theo quy định tại khoản 2 Điều 189 Luật Đất đai 2013 và điểm c khoản 1 Điều 175 Luật Đất đai 2013 về quyền và nghĩa vụ của tổ chức kinh tế sử dụng đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm thì tổ chức kinh tế, tổ chức sự nghiệp công lập được Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hàng năm được bán tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất thuê khi có đủ điều kiện quy định; người mua tài sản được Nhà nước tiếp tục cho thuê đất theo mục đích đã được xác định. Như vậy, Trung tâm Dịch vụ công ích cho Công ty TNHH Nguyên Thông thuê lại đất là phù hợp với quy định của Luật Đất đai. Còn việc trung tâm cho rằng ngân hàng không trả nợ tiền thuê đất của DNTN Tuxonilo thì trung tâm không giải quyết cho Công ty TNHH Nguyên Thông được tiếp tục thuê đất sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp này.

Trong khi đó, ông Lê Văn Thành, Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên, cho rằng Trung tâm Dịch vụ công ích trực thuộc ban đã làm đúng quy trình theo Thông báo 765 của UBND tỉnh và Nghị định 163 của Chính phủ. Ngoài ra, trong biên bản thỏa thuận thi hành án, ngân hàng đã thống nhất trả nợ thay cho DNTN Tuxonilo đến thời điểm kê biên tài sản (ngày 15/7/2013) là 83,7 triệu đồng. Tuy nhiên, đến nay, ngân hàng vẫn chưa trả được đồng nào. “Theo quy định, Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên có thể yêu cầu doanh nghiệp dừng hoạt động và di dời toàn bộ tài sản đã mua để hoàn trả mặt bằng khu đất cho Nhà nước vì 2 năm nay, doanh nghiệp sử dụng đất tại khu công nghiệp mà chưa ký hợp đồng thuê đất. Tuy vậy, ban vẫn tạo điều kiện cho Công ty TNHH Nguyên Thông hoạt động theo đúng tinh thần hỗ trợ trong Năm Doanh nghiệp 2016”, ông Thành nói.

Trong khi BIDV Phú Yên và Trung tâm Dịch vụ công ích đang đôi co về việc đơn vị nào sẽ phải trả khoản nợ tiền thuê đất gắn với kết cấu hạ tầng tại lô B7-4 Khu công nghiệp An Phú thì Nhà nước đang thất thu ngân sách (khoản nợ tiền thuê đất cũ chưa được thanh toán, khoản tiền thuê đất mới cũng chưa thể thu). Còn doanh nghiệp mua tài sản phát mại thì không thể yên tâm đầu tư khi vẫn chưa hoàn thiện được thủ tục thuê đất để sản xuất, kinh doanh. “Công ty TNHH Nguyên Thông đã đầu tư hàng tỉ đồng để xây dựng nhà xưởng khang trang nhưng lại chưa có quyền sở hữu tài sản trên đất, chưa được chuyển quyền sử dụng đất thì làm sao yên tâm sản xuất, đẩy mạnh xuất khẩu. Vì vậy, công ty đề nghị các bên liên quan sớm giải quyết vấn đề này để chúng tôi có thể khẳng định quyền sở hữu đối với khối tài sản trên đất mà doanh nghiệp đã bỏ tiền ra đầu tư”, ông Phạm Phi Hùng bộc bạch.

LÊ HẢO