Trưa ngày 30-4-1975, Sở chỉ huy tiền phương Quân đoàn 2 tiến vào Sài Gòn. Lúc này dân chúng đi ngược xuôi rất đông. Dinh Độc Lập đã ở phía trước mặt. Thật sung sướng đến trào nước mắt. Cả đoàn xe chỉ huy phóng nhanh tới. Chúng tôi thấy xe tăng và bộ binh của lực lượng thọc sâu đã triển khai kín xung quanh dinh Độc Lập. Lúc này, các đồng chí chỉ huy mũi thọc sâu đang dẫn Dương Văn Minh đến đài phát thanh tuyên bố đầu hàng vô điều kiện.

Các đồng chí Nguyễn Hữu An, Hoàng Đan, Nguyễn Công Trang và Nam Long vào đứng ở giữa dinh Độc Lập trao đổi. Khoảng hơn 12 giờ, đồng chí Bùi Tùng và đồng chí Phạm Xuân Thệ đưa Dương Văn Minh từ đài phát thanh về. Dương Văn Minh đi vào phòng rộng có nội các ngụy quyền gồm Nguyễn Văn Huyền, Phó tổng thống; Vũ Văn Mẫu, Thủ tướng đứng dậy. Ông Minh ngồi ghế giữa hai ông Huyền và ông Mẫu. Ngồi cạnh Mẫu còn có Phó thủ tướng ngụy quyền Lê Văn Hảo. Các ông ghé đầu trao đổi điều gì, tôi đứng dậy nói: “Yêu cầu các ông ngồi nghiêm túc, không được bàn bạc”. Nghe tôi nhắc, mọi người ngồi im lặng. Đồng chí Hàm, Cục phó Cục Chính trị quân đoàn và đồng chí Hân, Trưởng phòng bảo vệ, đi vào nói: “Ta đi ghi danh sách nội các chính quyền Sài Gòn”. Đồng chí Hàm phân công tôi và đồng chí Hân ghi theo lời hỏi của đồng chí, lưu ý ghi rõ tên chức vụ, quê quán của từng thành viên trong nội các.

Xe tăng quân giải phóng đánh chiếm dinh Độc Lập ngày 30 - 4 - 1975 - Ảnh: Tư liệu

Chúng tôi ghi danh sách xong, đồng chí Hoàng Đan thay mặt Mặt trận giải phóng miền Nam Việt Nam nói chuyện với nội các ngụy quyền Sài Gòn. Đồng chí nói rõ chính sách khoan hồng của Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, điều quan trọng là đồng chí trấn an tinh thần cho họ yên tâm. Sau đó đồng chí chỉ thị cho tôi đưa ông Dương Văn Minh đi gặp gia đình vợ con trong vòng 15 phút. Đến căn phòng bên cùng tầng 2 tôi gõ cửa, một người chừng trên dưới 60 tuổi mở cửa.

Dương Văn Minh bước vào đóng cửa lại. 15 phút sau, ông mở cửa đi ra. Gặp tôi, ông đưa tay lên ngực: “Xin cám ơn…”. Tôi đưa Dương Văn Minh trở về phòng ngồi. Một lúc sau, Tư lệnh Nguyễn Hữu An gọi tôi xuống, chỉ thị tôi tìm một phòng riêng tách mấy ông Dương Văn Minh, Nguyễn Văn Huyền, Vũ Văn Mẫu và Lê Văn Hảo sang đó để có điều kiện cho họ nghỉ ngơi. Tôi đến chỗ các ông đó ngồi và nói: “Tôi mời ông Minh, ông Huyền, ông Mẫu và ông Hảo theo tôi sang phòng bên nghỉ”. Nghe tôi nói, các ông chần chừ nhìn nhau với con mắt nghi ngờ. Tôi nói ngay: “Các ông yên tâm, đây là sự ưu đãi đối với các ông, sang phòng có giường để các ông nằm nghỉ, cách mạng không làm gì đâu”. Khi đó Dương Văn Minh đứng dậy và mấy ông kia cũng đứng dậy đi theo. Tôi đưa các ông vào một phòng ở góc trái tầng 2, phòng có 3 giường một, Phó thủ tướng ngụy Lê Văn Hảo tỏ ra là bậc trung thành, ông nhanh nhảu đưa mỗi ông vào một giường còn ông ghép hai cái bàn lại để nằm.

Cơm chiều xong, Sở chỉ huy Quân đoàn 2 rút ra trường cảnh sát quốc gia Thủ Đức, còn một bộ phận, trong đó có tôi, do đồng chí Thái Cán, Tham mưu phó quân đoàn chỉ huy, ở lại canh giữ nội các và chuẩn bị bàn giao. Mãi đến 23 giờ ngày 30-4-1975, Quân đoàn 2 mới bàn giao xong toàn bộ nội các Sài Gòn và dinh Độc Lập cho đơn vị bạn. Xong việc, chúng tôi chuyển sang ngủ tại Bộ Nội vụ Sài Gòn và sáng ngày 1 tháng 5, chúng tôi trở về đội hình quân đoàn ở Thủ Đức.

Đại tá PHẠM NGỌC SƠN