Đó là Câu lạc bộ (CLB) Nghệ thuật Tuồng 10/5 huyện Phú Hòa (CLB 10/5), hay bao quát hơn là vùng đất Phú Hòa trù phú với nhiều người tâm huyết, đam mê với loại hình nghệ thuật truyền thống lâu đời của dân tộc cùng sự quan tâm đặc biệt của cấp ủy, chính quyền và các ban ngành, hội đoàn thể và người dân địa phương.
Ông Huỳnh Trọng Thống, Giám đốc Trung tâm VH-TT huyện Phú Hòa cho biết: “CLB 10/5 ra đời từ khi huyện Phú Hòa được thành lập. Người có nhiều tâm huyết và công sức để gầy dựng CLB là cố nghệ nhân Lê Hữu Phước.
Là người gắn bó với sân khấu tuồng từ khi còn “trên núi”, sau khi nghỉ hưu ông đã vận động, tập hợp những người yêu thích nghệ thuật tuồng, thành lập CLB do ông làm chủ nhiệm và duy trì hoạt động, phát triển đến nay”.
Thuận lợi của CLB 10/5 là được sự quan tâm của Huyện ủy, UBND huyện và của Phòng VH-TT; các thành viên CLB đều rất tâm huyết và có chuyên môn hát, biểu diễn tuồng, chủ yếu là người đi trước truyền dạy lại cho người đi sau.
Một trong những trụ cột của CLB 10/5 là nghệ nhân Đào Thị Thu Sen. Là người gốc Bình Định, theo cha học nghệ thuật và hát tuồng từ khi còn bé, sau khi lấy chồng về Hòa Quang Bắc, tuy hàng ngày làm công việc đồng áng nhưng chị vẫn thường xuyên xuất hiện trên sân khấu tuồng vào mỗi dịp hát án, hát lăng ở các làng biển trong và ngoài tỉnh. Và không chỉ tham gia một mình, chị còn truyền “nghề” lại cho chồng, cho con, cho hàng xóm và góp cho CLB những 3 thành viên trong gia đình.
Hàng năm, UBND huyện cấp kinh phí cho CLB 10/5 thông qua Hội VHNT huyện 40 triệu đồng. Khoản kinh phí này không lớn, nhưng có lẽ đây là địa phương duy nhất trong tỉnh có sự quan tâm đặc biệt đến việc bảo tồn và phát triển một loại hình nghệ thuật đã từng mai một. Nghệ nhân Đào Thị Thu Sen chia sẻ: “Nguồn kinh phí được cấp chỉ dành để tập tuồng mới và biểu diễn phục vụ nhân dân địa phương (15-20 suất). Ban chủ nhiệm CLB đều làm việc kiêm nhiệm, không lương, không phụ cấp. Các thành viên trong CLB, từ diễn viên, nhạc công, kỹ thuật, hậu đài… không được hưởng chế độ phụ cấp ưu đãi nghề nghiệp (chế độ độc hại) như các đoàn chuyên nghiệp. Anh chị em đến với CLB chủ yếu là vì yêu tuồng. Một số thành viên thường đi làm ăn xa nên khi cần tập luyện với nhau gặp nhiều khó khăn. Mỗi suất diễn của CLB phục vụ nhân dân là từ 18-23 giờ. Từ hóa trang, phục trang, biểu diễn cho đến khi kết thúc, tẩy trang là khoảng 7 tiếng đồng hồ. Tuy nhiên “hợp đồng” với các xã, thị trấn chi trả (hỗ trợ) cho CLB tất tần tật chỉ 4 triệu đồng. Bình quân mỗi suất diễn, thu nhập chỉ 140.000 đồng/người (tức 20.000 đồng/người/giờ)”.
Thu nhập không đáng là bao, nhưng vì niềm đam mê, những thành viên CLB 10/5 sẵn sàng bỏ cả việc nhà để tập luyện, biểu diễn phục vụ nhân dân địa phương và tham gia các hội thi, hội diễn. Nghệ nhân Phương Liên chia sẻ: “Chúng tôi rất tự hào khi CLB 10/5 được đại diện cho tỉnh tham gia biểu diễn phục vụ các hoạt động, sự kiện văn hóa của địa phương. Đơn cử, trung tuần tháng 2/2018, CLB biểu diễn tại Bảo tàng Phú Yên phục vụ đón Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các nhà đầu tư trong và ngoài nước về dự hội nghị xúc tiến đầu tư của tỉnh.
Mới đây, đại diện cho tỉnh tham gia Hội diễn Nghệ thuật Tuồng không chuyên toàn quốc do Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam phối hợp với Bộ VH-TT-DL tổ chức tại “đất Tuồng” Bình Định, CLB 10/5 xuất sắc giành huy chương vàng toàn đoàn cùng 1 huy chương vàng và 1 huy chương bạc cá nhân”.
“Hoạt động của CLB 10/5 đã góp phần đưa loại hình nghệ thuật sân khấu tuồng đến với đông đảo người dân địa phương, nhất là thế hệ trẻ, để họ khám phá cái hay, cái đẹp, cái tinh túy của bộ môn nghệ thuật rất độc đáo mà cha ông ta để lại; góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Không chỉ phục vụ nhu cầu hưởng thụ văn hóa lành mạnh cho nhân dân địa phương, các vở diễn do CLB dàn dựng, biểu diễn mang đậm tính nhân văn, nhắc nhở mọi người luôn sống sao cho phải đạo làm người, hướng tới chân, thiện, mỹ”, ông Huỳnh Trọng Thống khẳng định.
HIẾU VY
