Sinh con ra, cha mẹ nào cũng muốn con mình lanh lợi, học hành giỏi giang, có tính trung thực, không nói dối. Thế nhưng, đâu phải cứ mong muốn, cứ giáo dục là được, bởi trong cuộc sống đôi khi chính cha mẹ lại làm hỏng con mình bởi những điều mà họ không nên làm. Những hành động vô tình, lời nói thiếu ý thức trong cách hành xử hằng ngày mà họ không ngờ đã vô tình ảnh hưởng xấu tới con cái.

Ở trường, học sinh được thầy cô giáo dạy nhiều điều tốt để hình thành nhân cách - Ảnh: T.THÀNH

Cha mẹ luôn là tấm gương sáng, là “thước đo” chuẩn mực để con cái noi theo. Vì vậy, khi cha mẹ nói dối với mọi người, thậm chí là với chính con mình thì trước sau gì chúng cũng sẽ bắt chước. Tôi từng chứng kiến một gia đình mà cả hai vợ chồng thi thoảng vẫn nói dối nhau, từ những chuyện rất nhỏ trong cuộc sống. Ví như, người vợ trốn ra quán ăn hàng thì lại bảo với chồng là đi sang nhà hàng xóm để mượn cái này, hỏi cái kia… Có lần, chị ấy đi mua mấy bộ quần áo mới bằng tiền của mình bỏ ra nhưng lại nói dối chồng, con là của chị gái, em gái cho hay là một ai đó tặng… Cách nói dối của chị như đã thành thói quen với chồng và các con.

Còn với người chồng, có lần đi uống bia với mấy anh hàng xóm ở quán, vậy mà khi về nhà vợ hỏi anh chồng lại nói là đi đánh cờ. Việc uống bia với đánh cờ là hoàn toàn khác nhau, chính cậu con trai học lớp 5 của anh đã “méc” với mẹ rằng: “Ba nói đánh cờ là sao? Lúc chiều đi ngang qua quán bia nhà cô Bảy, con thấy ba cùng mấy bác hàng xóm đang cụng ly vui vẻ mà…”. Hay có lần, có bác hàng xóm sang đòi nợ, nhưng anh bảo con nói với bác là “Ba cháu không có nhà…”

Nói dối là điều không nên, nhất là nói dối trước mặt con trẻ thì càng nguy hiểm. Ở trường học, các em nhỏ luôn được dạy tính trung thực, nên khi ở gia đình, nếu các em cũng được tiếp thu từ cha mẹ đức tính tốt đẹp này thì chắc chắn trẻ con hình thành tính trung thực. Đó là sự kết hợp các môi trường giáo dục.

Trong cuộc sống, cha mẹ là người nói dối mà lại mong có những đứa con trung thực, điều đó là hoàn toàn không thể. Chính vì vậy, muốn con cái mình hình thành ngay từ nhỏ đức tính trung thực, thật thà thì chính cha mẹ phải là những người sống mẫu mực đầu tiên.

NGUYỄN TIẾN THÀNH

(phường 9, TP Tuy Hòa)