Nhiều bậc phụ huynh và thầy cô giáo đều có cùng băn khoăn: Vì sao học sinh ngày nay rất hạn chế trong việc giao tiếp.
Có nhiều trẻ nhút nhát, thiếu mạnh dạn trong các hoạt động học tập, vui chơi và sinh hoạt cộng đồng. Các em thường e dè, ít nói trước đám đông. Trong học tập, các em ngại phát biểu, dè dặt trước bạn bè, diễn đạt không trôi chảy, thiếu kỹ năng trong giao tiếp. Chính vì vậy, ngay từ nhỏ khi bắt đầu nhận biết, hiểu được lời chỉ bảo, răn dạy của người lớn thì lúc đó cha mẹ nên dạy cho trẻ những ứng xử chuẩn mực. Dần dần thói quen ấy sẽ ăn sâu vào tiềm thức trẻ, cứ gặp những tình huống cần giao tiếp là các em tự giác ứng xử theo những phép tắc, chuẩn mực mà người lớn đã dạy.
Cha mẹ nên tạo nhiều cơ hội cho trẻ vận dụng đầu óc suy nghĩ giải quyết rắc rối của bản thân với bạn bè, bởi nhờ đó về sau trẻ mới sẵn sàng tự giải quyết những điều phức tạp khác xảy ra trong cuộc sống. Đồng thời, luôn luôn khuyến khích tinh thần tự lực cho trẻ. Và hãy cho trẻ hiểu rằng, việc nhờ một ai đó giúp sức sau khi bản thân đã vắt óc suy nghĩ mà vẫn không tìm ra được giải pháp là hoàn toàn đúng đắn và được hoan nghênh.
Bên cạnh đó, cha mẹ tìm nhiều cơ hội trò chuyện cùng con trẻ (khi đưa các con đi công viên, đi chơi, khi đi ăn uống hay mua sắm…), khuyến khích trẻ nhận xét và nói lên cảm tưởng về người và việc xung quanh. Hãy tận dụng tất cả những dịp tốt để quan tâm, gần gũi với trẻ. Và việc nêu các câu hỏi về sự việc đang diễn ra xung quanh sẽ giúp trẻ có được những nhận thức sâu sắc nhất trong cuộc đời sau này của chúng.
Khi trẻ đến trường, các thầy cô giáo cần tạo cơ hội cho các em tham gia các hoạt động ngoại khóa, chú trọng học tập theo hình thức hoạt động đội, nhóm, tạo nhiều cơ hội để trẻ thể hiện mình. Phát triển kỹ năng giao tiếp sẽ giúp các em tự tin trong học tập, có khả năng làm việc theo sở trường, không nhút nhát, rụt rè trước đám đông, biết mạnh dạn nêu ý kiến, quan điểm của mình...
Hình thành được kỹ năng giao tiếp, ứng xử cho trẻ đã khó, giữ nó còn khó hơn. Thế nên, lời nói, cách ứng xử, xử sự của người lớn cũng cần phải đặc biệt chú ý, mẫu mực, nghiêm túc. Do vậy, người lớn luôn là tấm hương sáng, đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình giúp trẻ hình thành kỹ năng giao tiếp tốt ngay từ những năm tháng đầu đời.
TRẦN MINH HUY
(phường 8, TP Tuy Hòa)
