Bạn đọc Trần Ngọc (TP Tuy Hòa) gọi điện thoại đến Phòng Bạn đọc Báo Phú Yên hỏi: Bài “Trách phận” phổ theo điệu bài chòi có phải do nghệ sĩ hài Hoài Linh sáng tác?
Về nội dung này, Báo Phú Yên trả lời như sau:
Bài “Trách phận” hiện nay được lưu truyền khá rộng rãi. Do ca từ “có duyên” lại phổ theo làn điệu bài chòi Nam Trung Bộ, có nhiều thổ âm, thổ ngữ “đặc sệt” vùng đất Phú Yên nên nhiều người đặt luôn tên cho bài hát này là “nẫu ca”. Người hát bài “nẫu ca” khá hay là nghệ sĩ hài Hoài Linh. Tuy nhiên, Hoài Linh không phải là tác giả của bài “Trách phận” mà Nguyễn Hữu Ninh và Phan Bá Chức mới là đồng tác giả bài hát này.
Phiếu chi của Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam - chi nhánh phía Nam - Ảnh: DƯƠNG THANH XUÂN |
Nhạc sĩ Phan Bá Chức đang sống tại TP Hồ Chí Minh kể trong một bài viết trên Báo Người Lao động: Hồi còn học trung học đệ nhị cấp (tương đương bậc THPT bây giờ) ở trường Nguyễn Huệ (TP Tuy Hòa), tôi có người bạn cùng ở trong ban ca Về nguồn tên là Nguyễn Hữu Ninh. Năm đó, chúng tôi rủ nhau đi thăm thú nhiều nơi, cùng thấy cảnh các cô gái quê đi làm sở Mỹ về nhà bỏ chồng, anh Ninh bèn đặt lời dựa theo giai điệu dân ca bài chòi: “Thân này trách thân này, thân sao cái lận đận này. Mình này trách mình này, số phận chớ sao hẩm hiu. Chớ bởi thân tui, tui cực khổ tui eo nghèo nên vợ tui nó không ở nữa mà nó theo cái nẫu rầu...”. Sau đó, anh em chia tay, tôi hát lại theo cách riêng của mình, có sửa đổi một số đoạn mà anh Ninh không hề hay biết. Vì không có dịp gặp lại nhau nên khi in bài hát này tôi xin phép được làm đồng tác giả. Anh Nguyễn Hữu Ninh đã qua đời tại huyện Đông Hòa. Thật ra, ca khúc này qua nhiều người hát, đã bị “tam sao thất bản”. Nhưng không sao, lúc viết bài hát này, cả anh Nguyễn Hữu Ninh và tôi đều nghĩ “hát chơi thôi mà”. Giai điệu buồn mà lời lẽ lại khá có duyên nên nó thường giúp tôi có thêm bạn bè trong những cuộc vui.
Như vậy, tác giả bài “Trách phận” không phải của nghệ sĩ hài Hoài Linh mà là Nguyễn Hữu Ninh và Phan Bá Chức. Cả hai là đồng tác giả. Thời gian trước, có thông tin thiếu chính xác và ác ý, cho rằng nhạc sĩ Phan Bá Chức đã “cướp công” của Nguyễn Hữu Ninh. Thực tế không phải vậy. Mới đây nhà báo Dương Thanh Xuân (Báo Phú Yên) có gặp nhạc sĩ Phan Bá Chức tại TP Hồ Chí Minh và nhạc sĩ này đã “nhờ” nhà báo chuyển tiền bản quyền âm nhạc cho gia đình anh Nguyễn Hữu Ninh tại khu phố Phú Hiệp 3, thị trấn Hòa Hiệp Trung (huyện Đông Hòa).
Được biết, nhiều năm qua, theo định kỳ, Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam - chi nhánh phía Nam tại TP Hồ Chí Minh thường xuyên chi trả tiền bản quyền sử dụng bài hát “Trách phận” cho cả hai tác giả, và nhạc sĩ Phan Bá Chức luôn chuyển tiền về Phú Yên cho gia đình Nguyễn Hữu Ninh.
PHÒNG BẠN ĐỌC