Báo Phú Yên số ra ngày 25/2/2016 có bài viết “Phạt tiền các hành vi vi phạm vệ sinh môi trường: Tại sao không?” của bạn đọc Nguyễn Văn Long (phường Xuân Phú, TX Sông Cầu). Là người dân Tuy Hòa, lâu nay, tôi cũng rất tâm tư về những hành vi chưa đẹp của một số người làm ảnh hưởng đến việc xây dựng đô thị xanh - sạch - đẹp của thành phố quê hương. Vì vậy, tôi đồng tình với đề xuất phạt tiền của tác giả; đồng thời xin hiến kế thêm một số biện pháp góp phần làm Tuy Hòa sạch và đẹp hơn.
Lâu nay, tôi và một số bạn bè hưu trí hay uống cà phê sáng ở một quán trên đường Điện Biên Phủ (phường 7, TP Tuy Hòa). Mỗi lần uống, nhìn sang bên kia đường, tôi thường thấy một đoạn phố sạch sẽ. Trong khi đó, cũng trên đường này, nhiều đoạn không được như vậy. Tìm hiểu thì được biết, các hộ trên đoạn phố này thường xuyên nhắc nhau làm vệ sinh cho đường sạch đẹp. Một số người sau khi quét xong phần đường trước nhà mình, tiện tay quét luôn phần của hàng xóm. Mỗi khi thấy rác hay bao nilon ở đâu bay tới, họ thu gom tức thì. Nhờ vậy, đoạn đường ngắn này luôn sạch sẽ, nhìn rất “đã mắt”. Hôm ấy, tình cờ gặp chị lao công phụ trách quét đường Điện Biên Phủ, tôi nghe chị nói rằng: Nếu nhà nào ở TP Tuy Hòa cũng chăm lo cảnh quan môi trường như các hộ trên đoạn đường này thì tụi em đỡ vất vả biết bao…
Chạy xe máy một vòng trên các tuyến đường, tôi được biết việc làm tương tự như các hộ kể trên ở đường Điện Biên Phủ cũng được nhiều hộ ở TP Tuy Hòa quan tâm thực hiện tuy chưa phổ biến. Do vậy, các hình ảnh gây mất mỹ quan đô thị do xả rác bừa bãi vẫn chưa được khắc phục hiệu quả. Vì thế theo tôi, bên cạnh biện pháp phạt tiền (phải đầu tư, triển khai bài bản, khoa học theo từng bước và đòi hỏi nguồn nhân lực), vấn đề căn cơ và lâu dài nhất vẫn là phải làm sao khơi dậy được tính tự giác, tự nguyện chăm lo bảo vệ, gìn giữ môi trường sống của người dân. Chính quyền phải làm thế nào để hàng ngày, hàng giờ, từng người, từng nhà đều nhận thức được rằng cần chung tay làm cho Tuy Hòa thực sự trở thành thành phố đáng sống về nhiều mặt trong tương lai, trong đó có môi trường yên bình, sạch đẹp.
Tôi xin đề xuất một số biện pháp cụ thể dưới đây:
Thứ nhất, trong bình chọn gia đình văn hóa, khu phố (thôn) văn hóa hàng năm, các phường, xã nên đánh giá nghiêm túc việc gìn giữ cảnh quan, môi trường của các đơn vị, hộ gia đình. Kiên quyết không công nhận những thôn, khu phố, các hộ chưa thực hiện tốt nội dung này dù các phần việc khác, nội dung khác có thể xuất sắc hơn. Lâu nay, vấn đề này chưa được các cấp quan tâm thực hiện quyết liệt mà nhiều nơi thậm chí còn xem nhẹ.
Thứ hai, trong các cuộc sinh hoạt, hội nghị, họp dân, các trưởng khu phố (thôn) cần thường xuyên nhắc nhở từng nhà phải giữ “sạch sân, sạch vườn, sạch đường, sạch phố”; duy trì tốt các hoạt động vệ sinh đoạn phố, tuyến phố, đường làng định kỳ trong dân, trong các chi đoàn TNCS Hồ Chí Minh ở cơ sở. Ban nhân dân các khu phố (thôn) nên theo dõi, ghi nhận cụ thể hộ nào còn để xảy ra các hành vi vi phạm trong bảo vệ môi trường để cuối năm xét và bầu chọn gia đình văn hóa đảm bảo công bằng, khách quan, đạt tiêu chuẩn, yêu cầu đề ra.
Cuối cùng, trong gia đình, cha mẹ, ông bà phải nêu gương sáng cho con cháu, thường xuyên có những hành vi tốt khuyến khích, động viên lớp trẻ tích cực tham gia bảo vệ, gìn giữ vệ sinh môi trường. Ở khu phố (thôn), cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức cũng phải nêu gương sáng; kiên quyết không hút thuốc lá, không khạc nhổ, xả rác bừa bãi, thấy nhà, thấy ngõ chưa sạch thì quét…; đồng thời phải nhắc nhở khi con cháu và hàng xóm, láng giềng có những việc làm, hành vi tùy tiện, bừa bãi trong ứng xử với môi trường. Một khi các gương sáng được nhân rộng, các việc làm tốt được phổ biến, tất yếu sẽ góp phần đẩy lùi hiệu quả các mảng tối, việc trái trong các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Cùng với triển khai quyết liệt, mạnh mẽ, đồng bộ các hoạt động của cơ quan chức năng (trong đó có việc phạt tiền các hành vi xâm hại), việc khơi dậyvà duy trì thường xuyên tinh thần tự giác, tự nguyện của cán bộ, nhân dân cùng tham gia bảo vệ môi trường sẽ góp phần quan trọng, quyết định để xây dựng Tuy Hòa trở thành đô thị văn minh xanh, sạch, đẹp đúng nghĩa như Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố nhiệm kỳ 2015-2020 đã đề ra.
NGUYỄN VĂN TÂN
(phường 7, TP Tuy Hòa)