Mưa, lạnh kéo dài gần tháng qua, cộng với việc nông dân chưa có ý thức phòng tránh đói và rét cho trâu, bò đã làm nhiều gia súc ở các huyện miền núi trong tỉnh bị chết. Trước thực trạng này ngành chức năng đã “ra quân” khắc phục tình trạng này, nhưng chưa mang lại hiệu quả.

Phần lớn chuồng trại chăn nuôi gia súc của bà con vùng đồng bào dân tộc thiểu số đều không được che chắn, nền đất lầy lội không có chỗ cho gia súc nằm. - Ảnh: T.HƯƠNG

CHƯA HIỆU QUẢ

Để chủ động phòng chống đói rét, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại có thể xảy ra, mới đây Chủ tịch UBND tỉnh đã có chỉ thị yêu cầu sở NN và PTNT, UBND các huyện, thị xã, thành phố triển khai thực hiện ngay một số công tác phòng chống dịch bệnh, đói và rét cho gia súc, gia cầm và đã được UBND các cấp triển khai thực hiện. Tuy nhiên, hiện một số thôn, buôn thuộc các xã vùng cao ở huyện Sông Hinh đã xảy ra tình trạng bò chết do thiếu ăn và lạnh. Ông Nguyễn Khắc Sự, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Sông Hinh cho biết: “Đến thời điểm này, số lượng trâu bò chết do đói và rét trên địa bàn hiện chưa thể thống kê được con số cụ thể. Số gia súc bị chết đa phần là bò nghé của bà con vùng đồng bào, tập trung chủ yếu ở thị trấn Hai Riêng, xã Ea Bia...”. Cũng theo lời ông Nguyễn Khắc Sự, nguyên nhân đến thời điểm này mà ngành chức năng vẫn chưa nắm được con số chính xác là bởi cán bộ cơ sở chưa gửi báo cáo lên. 

Chủ tịch UBND xã Ea Bia, Y Lý cho biết: “Toàn xã đã có 15 con bò chết do thiếu thức ăn và lạnh. Trong đó đa số là bò dưới 6 tháng tuổi, vì phải đi ăn quá xa nên không đủ sức khỏe chống rét”. Theo nhiều người dân ở buôn Lê Diêm, thị trấn Hai Riêng, hơn 10 ngày nay, sau mỗi đêm thức dậy, họ phát hiện từ 1-2 con bò bị chết. Trưởng buôn Lê Diêm, H Bin cho biết: “Hiện số bò bị chết của cả buôn khoảng 15 con, đa số là bò ốm yếu và còn nhỏ”. 

Y Thảo, cán bộ phụ trách chăn nuôi của Phòng NN-PTNT huyện Sông Hinh lo ngại: “Nếu thời tiết không ấm lên, mưa lạnh kéo dài thêm nữa thì số bò bị chết do đói và rét của huyện sẽ tăng cao trong thời gian sắp tới”.

Ý THỨC NGƯỜI DÂN CHƯA CAO

Để đảm bảo sức khỏe cho gia súc vào mùa đông, Phòng NN-PTNT huyện Sông Hinh đã triển khai một số chương trình trồng cỏ voi và cỏ VA06, tổ chức nhiều buổi học để hướng dẫn cho bà con cách lưu trữ rơm rạ sau mỗi mùa vụ, ủ lá sắn, mía để duy trì nguồn thức ăn lâu dài cho gia súc. Tuy nhiên, hầu hết các đàn bò của bà con đồng bào dân tộc thiểu số hiện nay vẫn được nuôi theo kiểu chăn thả, nguồn thức ăn chính là dựa vào đồng cỏ tự nhiên chứ chưa có thói quen trữ thức ăn để bổ sung cho gia súc khi đến mùa đông lạnh. Mí Tét ở buôn Lê Diêm, thị trấn Hai Riêng cho biết: “Xưa nay chúng tôi đã quen với việc chăn bò ra đồng ăn cỏ rồi nên không cần phải dự trữ thức ăn thêm nữa”. Đây cũng chính là thói quen của hầu hết bà con vùng đồng bào dân tộc thiểu số huyện Sông Hinh. Sau mỗi mùa vụ thu hoạch lúa, bà con không chịu giữ và phơi khô số rơm rạ như đã được hướng dẫn mà vẫn giữ thói quen đốt sạch đi như trước nay. Mí Quí ở buôn Dành B, xã Ea Bia giải thích: “Lâu nay bà con chúng tôi đã quen việc đốt rơm rạ sau khi thu hoạch nên giờ rất khó thay đổi. Mà dường như bò miền này cũng không thích ăn rơm nên cũng chẳng thấy ai cho chúng ăn rơm bao giờ”.

Nhiều năm nay khi phong trào phát rẫy, trồng mía, sắn phát triển mạnh và cho thu nhập ổn định nên người dân thi nhau phát nương làm rẫy. Đồng cỏ tự nhiên ngày càng thu hẹp, không thể đáp ứng đủ nguồn thức ăn cho gia súc. Trâu bò thường xuyên bị thiếu đói, gặp thời tiết không thuận lợi, mưa lạnh như hiện nay dẫn đến bò có sức khỏe kém như nghé, bò già sẽ kiệt sức và chết. Bên cạnh đó, người chăn nuôi vẫn chưa quan tâm đến việc giữ ấm cho gia súc của mình. Hiện trên toàn huyện Sông Hinh chỉ có khoảng 60% các hộ chăn nuôi xây dựng chuồng trại cho gia súc nhưng lại rất sơ sài, không được che chắn đúng cách, nền chuồng nhớp nháp, sình lầy nên trâu bò không có chỗ nằm phải đứng suốt ngày đêm, càng làm suy kiệt thêm sức khỏe.

Ông Hoàng Kim Chung, Trưởng Trạm Thú y huyện Sông Hinh cho biết: “Trong thời tiết mưa lạnh như hiện nay, trâu bò lại thường xuyên bị thiếu đói và rét, mỗi ngày lại phải vượt một quảng đường hơn 3km để đi ăn nên rất dễ bị kiệt sức dẫn đến chết”.

TUYẾT HƯƠNG - HỒ NHƯ