Trong cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta, nhiều người đã anh dũng hy sinh, hoặc đã bị thương tật, những người còn sống đã trở về đời thường cùng nhau góp phần vào công cuộc xây dựng quê hương đất nước.

Nếu chiến tranh là gian khổ, bom đạn chết chóc, thì cũng chính từ trong lửa đạn, đã rèn luyện sản sinh ra những con người dám hy sinh vì đại nghĩa, xem cái chết nhẹ tựa lông hồng, để rồi trong cuộc sống đời thường họ vẫn luôn giữ tính thủy chung trong sáng của người cách mạng.

Dù trong chiến tranh hay trong hòa bình, họ vẫn luôn luôn gắn bó yêu thương, dù gian khổ xa cách họ vẫn không quên nhau. Lúc nào họ cũng tin yêu vào cuộc sống, vào con người.

Xin ghi lại đây câu chuyện tình cảm gắn bó thủy chung giữa những người cách mạng lão thành, đã một thời chung lưng đấu cật vào sanh ra tử.

Quen nhau trong chiến khu, biết nhau trong công tác, hai cụ Nguyễn Xuân Túc (tức Năm Lợi) ở xã Hòa Thịnh, và cụ Tạ Tấn Tây (tức Bảy Tây) ở xã Hòa Tân thân nhau như anh em ruột. Suốt những năm chiến tranh gian khổ cũng như sau những năm đất nước hòa bình thống nhất, hai cụ lúc nào cũng đồng tâm đồng chí, đồng vui đồng khổ. Trong quan điểm, các cụ đấu tranh để đi đến thống nhất. Trong công tác, các cụ nhiệt tình cẩn thận, nêu cao tinh thần trách nhiệm. Trong quan hệ, các cụ được bạn mến dân tin, ít khi mất lòng người khác.

Khi đã về hưu, các cụ thường lặn lội thăm viếng nhau. Một hai tháng không gặp, các cụ nhớ nhau da diết hình như thiếu vắng một cái gì trong lòng. Vậy là các cụ lại đi tìm nhau, ôn chuyện cũ, kể chuyện xưa, nhận xét bình luận… Trong những bữa cơm chủ đãi khách, tuy đạm bạc nhưng mặn mà tình nghĩa. Tách trà nóng mời nhau, không cao sang nhưng nghe ấm áp trong lòng.

Về văn hay chữ đẹp thì cụ Bảy có thừa, nhưng ý tứ sâu sắc tế nhị thì cụ Năm không thiếu. Hình như hai cụ có trên đời này là để bổ sung cho nhau, giúp nhau hoàn thiện. Tâm hồn các cụ lúc nào cũng chứa chan một thứ tình người rất đặc biệt, gần gũi trong sáng thủy chung.

Rồi thời gian lặng lẽ đi qua, tuổi già sức yếu của các cụ cũng đã đến. Cái tuổi ngoài 80 không cho phép các cụ đi lại thăm nhau như ý muốn. Trong lòng các cụ luôn nhớ nhau mà không thể đi thăm nhau được. Người ở cuối sông, người ở đầu sông cùng nhớ cùng thương mà không được gặp. Có lần để vơi nỗi nhớ, cụ Bảy đã làm bài thơ gởi tặng cụ Năm. Đây là nguyên văn bài thơ cụ Bảy gởi cụ Năm, tháng 6 năm 1977.

            ƯỚC MONG

Lâu ngày nhớ lắm cụ Năm ơi!

Bức xúc cho nên viết mấy lời

Một thăm: sức khỏe luôn đầy đủ

Hai ước: vui tươi sống với đời

Ba đừng: day dứt chi vô ích

Bốn mãi: đó đây thăm viếng chơi

Thành thật nỗi lòng xin thông cảm

Tuổi già được vậy, thật tuyệt vời.

                                    Thân ái.

                                    Tạ Tấn Tây.

Đã gần 10 năm, cụ Năm trân trọng giữ kỹ bài thơ như một kỷ vật quý giá trong đời, mặc dù mắt cụ không còn đọc được nữa. Lúc nhớ người bạn tri kỷ, cụ Năm sai con cháu đọc lại bài thơ cho cụ nghe. Cụ hứa, có dịp sẽ nhờ người chở đi thăm cụ Bảy, nhưng chưa kịp thực hiện thì người bạn đồng hành đồng chí đã từ giã cõi đời ra đi về bên kia thế giới để lại bao nhiêu thương tiếc.

Để ghi lại tình cảm sâu sắc đối với người bạn chí thân vừa ra đi, cụ Năm làm bài thơ ngắn, như là lời tâm tình tri kỷ để tưởng niệm người bạn già rất mực thân thiết, đã vĩnh viễn ra đi vào cõi vĩnh hằng. Sau đây là bài thơ của cụ Năm để tưởng nhớ cụ Bảy.

             TÌNH GIÀ

         Tưởng niệm cụ Bảy Tây

Làm sao thăm được cụ Bảy ơi!

Tuổi cao sức yếu khó đi chơi

Biết vậy mà sao lòng cứ nhớ

Tình già xin mượn mấy vần thơ…

Xin mượn vần thơ gởi tình già

Thơ chưa đổ vận tình phôi pha

Cụ về bên ấy lòng có nhớ

Kẻ ở bên này dạ xót xa.

Chúc cụ lên đường vui cảnh lạ

Tôi ôm kỷ niệm ấm tình già

Bao năm gian khổ luôn gắn bó

Tình người cách mạng đẹp như hoa.

                                    Thân mến

                               Nguyễn Xuân Túc

Người lược ghi câu chuyện may mắn đã được nghe kể về mối quan hệ gắn bó, tình cảm trong sáng thủy chung của hai cụ trong suốt cuộc đời làm cách mạng. Cho đến hơi thở cuối cùng, các cụ vẫn trân trọng thương nhớ nhau. Những lời thăm hỏi, những vần thơ chân tình gởi cho nhau, tuy ngắn gọn nhưng cũng đủ để lắng đọng chút tình cảm đầy kính trọng trong lòng bạn bè, trong mỗi chúng ta đối với hai cụ. Cuộc sống vốn chứa đựng nhiều bất trắc đổi thay, có được chút hơi ấm tình người, tình bạn như hai cụ thật đáng trân trọng ngưỡng mộ.

NGUYỄN HÒA THỊNH