Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), dịch vụ chăm sóc sức khỏe nghèo nàn đã ảnh hưởng đến sự tiến bộ trong việc cải thiện chăm sóc sức khỏe ở tất cả các quốc gia trên toàn cầu, dù quốc gia đó có mức thu nhập cao, trung bình hay thấp. Đây là nhận định dựa theo các báo cáo của WHO và Ngân hàng Thế giới (WB).
Hiện nay, tình trạng chẩn đoán không đúng, lỗi trong kê đơn và cho thuốc, điều trị không phù hợp hoặc không cần thiết, thiếu kỹ năng thực hành hoặc thực hiện kỹ thuật không an toàn; người cung cấp dịch vụ không được đào tạo hoặc đào tạo không tương xứng với việc cung cấp dịch vụ, thiếu kinh nghiệm trong cung cấp dịch vụ… đang khá phổ biến ở hầu hết quốc gia.
Tình trạng này càng tồi tệ hơn ở các quốc gia có mức thu nhập trung bình. Tại các quốc gia này, 10% bệnh nhân trong các bệnh viện bị nhiễm khuẩn bệnh viện so với 7% ở các quốc gia có mức thu nhập cao, dù cho nhiễm khuẩn bệnh viện có thể tránh được dễ dàng bằng cải thiện tình trạng vệ sinh, kiểm soát tốt nhiễm khuẩn bệnh viện và sử dụng kháng sinh hợp lý…
Cung cấp dịch vụ y tế chất lượng là yêu cầu mang tính toàn cầu cho hệ thống y tế của tất cả quốc gia trên thế giới. Báo cáo nhấn mạnh về mối liên quan giữa bệnh tật và chăm sóc y tế chất lượng thấp làm gia tăng chi phí không đáng có cho các gia đình cũng như của cả hệ thống y tế.
Đã có nhiều tiến bộ trong cải thiện về chất lượng y tế như tỉ lệ sống sót của bệnh nhân ung thư, tim mạch đã tăng lên. Tuy nhiên, gánh nặng kinh tế và chi phí xã hội do chất lượng chăm sóc y tế nghèo nàn làm cho tình trạng bệnh tật, sức khỏe kém dẫn đến năng suất lao động thấp…, làm tổn thất hàng ngàn tỉ đô la Mỹ mỗi năm theo ước tính.
Từ đó, WHO kêu gọi sự cam kết mang tính toàn cầu “Mọi người phải được cung cấp dịch vụ y tế - Bất kỳ ai, bất kỳ nơi đâu khi họ cần”. WHO cũng đưa ra những dẫn chứng cụ thể về cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng thấp ở một số quốc gia. Tại 7 quốc gia có thu nhập thấp và trung bình ở châu Phi, các nhân viên chăm sóc sức khỏe chỉ dành thời gian để khám bệnh bằng 1/3-3/4 so với thời gian cần thiết, thời gian hướng dẫn lâm sàng và hướng dẫn cho người bệnh thực hiện dưới 45% so với thời gian cần thiết…
WHO kêu gọi Bộ Y tế và cán bộ y tế tham mưu cho Chính phủ về cải thiện chất lượng dịch vụ y tế; công dân và bệnh nhân khẩn cấp thúc đẩy cải thiện chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe có chất lượng. Chính phủ nên ban hành các chính sách và chiến lược quốc gia về chất lượng dịch vụ. Cơ quan y tế cần tập trung đào tạo những chuyên gia giỏi, nhiều kinh nghiệm để đào tạo mở rộng trong toàn hệ thống. Nhân viên y tế cần quan tâm đến người bệnh, cung cấp thông tin, hướng dẫn dịch vụ để người bệnh sử dụng dịch vụ có hiệu quả.
Những khuyến cáo trên của WHO cho thấy dịch vụ chăm sóc sức khỏe tác động rất nhiều đến sức khỏe và từ đó tác động đến sự phát triển kinh tế - xã hội ở mỗi quốc gia nói riêng, toàn thế giới nói chung. Chất lượng dịch vụ bao gồm cả trang thiết bị, trình độ chuyên môn của người cung cấp, thái độ giao tiếp, hướng dẫn chăm sóc người bệnh cũng như sự tương tác giữa người cung cấp và bệnh nhân. Để cung cấp dịch vụ chất lượng cao cần giải quyết tất cả các yếu tố nói trên. Đó cũng là một giải pháp phát triển kinh tế của quốc gia và của toàn thế giới.
BS NGUYỄN VINH QUANG
Giám đốc Trung tâm TTGDSK Phú Yên
(Dựa theo WHO - 5 July 2018 News Release Geneva)
