Nhồi máu cơ tim là bệnh lý nguy hiểm đe dọa đến con người bằng cái chết đến nhanh và đột ngột. Quả tim chúng ta được nuôi dưỡng bằng một hệ mạch máu gọi là hệ mạch vành. Khi mạch vành bị tắc sẽ làm ngưng trệ dòng máu đến nuôi dưỡng cơ tim, tim không được cung cấp máu sẽ dẫn đến nhồi máu cơ tim, hoại tử cơ tim gây tử vong.
Nguyên nhân nhồi máu cơ tim là do mỡ lắng đọng ở thành mạch vành, chúng tạo ra những mảng xơ vữa. Dần dần lớp mỡ này dày lên, làm cho lòng mạch vành hẹp lại gây cản trở dòng máu lưu thông. Kết hợp với cục máu đông sẽ dẫn đến tắc hoàn toàn mạch vành và nhồi máu cơ tim xảy ra.
Những đối tượng dễ bị nhồi máu cơ tim:
Tăng huyết áp: Người bị tăng huyết áp có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao gấp 3 lần đối với nam giới và 6 lần đối với nữ giới. Huyết áp càng cao thì nguy cơ bị nhồi máu cơ tim càng nhiều.
Béo phì: Người béo phì có nguy cơ mắc nhồi máu cơ tim cao hơn 40% so với những người bình thường.
Đái tháo đường: Theo thống kê của các chuyên gia tim mạch, cứ 5 người nhồi máu cơ tim thì có 2 người mắc bệnh đái tháo đường. Ở Việt Nam số người đái tháo đường bị nhồi máu cơ tim là hơn 70%.
Hút thuốc lá: Thuốc lá là kẻ thù số 1 của tim mạch, “kẻ sát nhân” lạnh lùng. Theo thống kê thì có 67,5% bệnh nhân nhồi máu cơ tim nghiện thuốc lá.
Ngoài ra, tình trạng stress, lười vận động cũng là yếu tố dễ dẫn đến nhồi máu cơ tim.
Triệu chứng nhồi máu cơ tim: Biểu hiện điển hình thường gặp ở bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim là có cảm giác đau thắt chặt ở giữa ngực, lan ra cánh tay, vai, cổ, răng, hàm. Một số người chỉ có cảm giác đau nhẹ ở vùng dưới xương ức dễ nhầm với đau dạ dày. Nguy hiểm hơn, có những bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim thầm lặng, không có triệu chứng đau ngực rõ ràng. Những trường hợp này xảy ra chủ yếu ở người già, hoặc người bị đái tháo đường. Các triệu chứng có thể kèm theo như toát mồ hôi, buồn nôn, khó thở, mặt tái nhợt, chóng mặt và bất tỉnh.
Khi có các biểu hiện triệu chứng trên, nhất là ở những người dễ bị nhồi máu cơ tim, người bệnh cần được đưa đi cấp cứu tại các bệnh viện càng sớm càng tốt.
Cách phòng, chống nhồi máu cơ tim:
Không hút thuốc lá: Tránh hút thuốc lá là cách tốt nhất để duy trì sức khỏe và phòng chống nhồi máu cơ tim, ung thư phổi và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác.
Giữ cân nặng ở mức phù hợp: Tăng cân sẽ kéo theo tăng hàm lượng cholesterol trong máu, gây ra nhiều chứng bệnh nguy hiểm nhất là nhồi máu cơ tim. Vì vậy, rất quan trọng khi bạn giữ được cân nặng ở mức phù hợp.
Chế độ dinh dưỡng hợp lý, giảm thức ăn có chất béo: Không nên ăn nhiều thịt; chỉ 5 đến 8 muỗng cà phê dầu hoặc mỡ dùng để chế biến thức ăn trong 1 ngày; cố gắng chế biến thức ăn ít hoặc không có chất béo như luộc, hạn chế dùng đồ rán; không nên ăn phủ tạng động vật như gan, não, thận, tim…; cần ăn nhiều rau, quả.
Tập thể dục đều đặn: Tập thể dục đều đặn vừa có thể giúp phòng, chống nhồi máu cơ tim vừa cho bạn một sức khỏe tốt. Bất cứ bạn lựa chọn phương pháp tập thể dục nào cũng cần thiết và nên làm. Cố gắng tập thể dục 3 đến 4 lần/tuần, mỗi lần 30 đến 60 phút. Trước khi tập luyện, tốt nhất bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ.
Tránh căng thẳng: Căng thẳng có thể làm hại tim hoặc làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh khác. Hãy thư giãn một chút trong giờ làm việc, vào ban đêm và trong những ngày nghỉ. Đây là cách tốt để phòng chống nhồi máu cơ tim.
Hạn chế uống rượu bia: Một số nghiên cứu cho thấy dùng rượu với mức độ vừa phải (1 đến 2 cốc/ngày) có thể giúp bảo vệ quả tim của bạn, phòng chống nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên, nếu uống nhiều hơn, điều này sẽ làm hại đến cơ thể.
Kiểm tra sức khỏe thường xuyên: Kiểm tra sức khỏe thường kỳ là rất quan trọng, đặc biệt đối với những người có yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, tăng cholesterol máu, đái tháo đường, tiền sử gia đình nhiều người bị nhồi máu cơ tim.
BS CHÂU KHẮC TOÀN
(Bệnh viện Đa khoa Phú Yên)
