Sau khi thành lập vào ngày 20/1/1954, B15 (Trung đội Đặc công đầu tiên) của tỉnh Phú Yên với lối đánh xuất quỷ nhập thần đã làm rúng động giặc Pháp và cả một hệ thống ngụy quân ngụy quyền đóng trên địa bàn tỉnh Phú Yên. Đặc biệt, trận đánh vào Sở Chỉ huy 24 tiểu đoàn Pháp đóng tại TX Tuy Hòa vào ngày 20/6/1954 đã ghi vào trang sử quê hương như một nét son chói lọi…
Ông Trần Công Khánh cho biết: Chùa ông là nơi ngày trước Sở Chỉ huy 24 tiểu đoàn Pháp đóng - Ảnh: H.ANH
Trước khi diễn ra trận đánh vào Sở Chỉ huy 24 tiểu đoàn Pháp, Tỉnh đội Phú Yên nhận được chỉ đạo từ Quân khu 5 với nội dung: Luồn sâu đánh vào kho tàng, phá hủy phương tiện chiến tranh, đánh vào cơ quan đầu não của địch để chia lửa cùng chiến dịch Điện Biên Phủ. Tỉnh đội Phú Yên đã giao trách nhiệm đơn vị B15 chủ đạo đánh trận này. Sau khi nắm tình hình, tin tức từ cơ sở cách mạng, Ban chỉ huy Trung đội Đặc công Phú Yên nhận thấy, đây là trụ sở của bọn chỉ huy Pháp nên được chúng xây dựng rất kiên cố với nhiều lớp hàng rào kẽm gai dày đặc cùng hệ thống bố phòng chặt chẽ. Để bảo vệ cho sở chỉ huy của địch đóng tại chùa Ông dưới chân núi Nhạn, giặc Pháp cho xây dựng nhiều căn cứ cố thủ, thường xuyên có quân án ngữ chung quanh theo nhiều hướng trên địa bàn TX Tuy Hòa. Phía đông bắc có chùa Hồ Sơn; phía tây bắc có sân bay Chóp Chài và nhà thờ Thiên Chúa giáo (cũ); phía đông nam là phường 5, 6 và 7 (sau giải phóng phường 6 và 7 sáp nhập lại gọi là phường 6). Ga Tuy Hòa cũng có lính canh gác rất nghiêm ngặt. Điều khó nhất lúc này đối với quân ta chính là cách bố phòng của địch quá chặt chẽ. Trong khi đó, quân ta với một lực lượng mỏng, chỉ có B15 với quân số chưa tới 30 người. Vì vậy, Quân khu 5 đã tăng cường một B thiếu đặc công do đồng chí Nguyễn Đoàn, chỉ huy; Tỉnh đội Phú Yên điều thêm Đại đội 3 bộ binh thuộc Tiểu đoàn 365 kết hợp với B15 tham gia trận này. Sau khi được điều động, quân số tạm ổn; nhưng muốn đánh trận này chắc ăn nhất, quân ta chia thành 6 mũi tiến công đánh vào các căn cứ của địch đóng tại các địa điểm như sân bay Chóp Chài và nhà thờ Thiên Chúa giáo; ga Tuy Hòa; lô cốt đầu cầu Ông Chừ; núi Chẻ, sát chân núi Nhạn; Sở chỉ huy địch tại chùa Ông và một mũi đánh vào kho xăng, bãi xe. Trận này do đồng chí Nguyễn Đoàn là cán bộ đại đội chỉ huy. Đồng chí Lê Văn Đại được giao nhiệm vụ cắm cờ đỏ sao vàng lên đỉnh Tháp Nhạn. Sau khi tìm nhập, 4 mũi bí mật tiến vào các căn cứ địch bằng đường cống thoát nước ô tô, tàu lửa; còn 2 mũi đánh sân bay Chóp Chài và nhà ga Tuy Hòa hành quân xuyên qua đường ruộng và băng qua động cát tại nhà thờ nên bọn Pháp không hề hay biết. Đúng giờ G, mũi do đồng chí Nguyễn Đoàn bắn pháo hiệu. Chỉ sau 10 phút nổ súng tấn công, quân ta đã làm chủ hoàn toàn thế trận. Tại kho xăng của địch (ở tại địa điểm phía sau Nhà văn hóa Diên Hồng bây giờ) do tổ của đồng chí Nguyễn Chát, B phó B15 chỉ huy đã dùng bộc phá đốt kho xăng hàng triệu lít cháy 3 ngày đêm. Tại bãi xe của chúng (bây giờ là Công viên Diên Hồng) là mũi đồng chí Lê Đức Tân chỉ huy cũng đã tiêu diệt, đốt cháy hoàn toàn 150 chiếc xe GMC của giặc sau khi đã đánh tiêu diệt căn cứ địch ở ga Tuy Hòa. “Lúc đó chúng tôi chứng kiến bọn Pháp thua đau, rối loạn hàng ngũ và bỏ chạy. Nhìn lên đỉnh Tháp, lá cờ đỏ sao vàng tung bay phấp phới, lửa từ kho xăng và bãi giữ xe của chúng bốc lên sáng rực cả bầu trời, trong lòng chúng tôi sướng lắm”, ông Khánh nói.
Trận đánh vào Sở Chỉ huy 24 tiểu đoàn Pháp do B15 phối hợp cùng một B thiếu và Đại đội 3 của Tiểu đoàn 365 đã thực hiện thắng lợi dưới sự chỉ đạo của Quân khu. Trận này, ta bắt nhiều tù binh Pháp, thu một khẩu cối 81, phá hủy nhiều phương tiện vũ khí chiến tranh và kho tàng của địch; khẳng định cách đánh táo bạo vào hậu cứ địch, đánh vào những mục tiêu then chốt tiêu diệt nhiều sinh lực địch. Đồng thời, tại trận này cũng thể hiện khả năng hợp đồng tác chiến giữa các lực lượng, đánh nhiều mục tiêu trên một khu vực nhưng vẫn giữ được yếu tố bí mật, bất ngờ và giành thắng lợi vẻ vang…
THU HÀ
(Ghi theo lời kể của ông Trần Công Khánh,
nguyên chiến sĩ Trung đội Đặc công đầu tiên của Phú Yên)
