Mỹ ngụy bị thất bại thảm hại trong “Chiến tranh đặc biệt”. Cuối năm 1965 mở ra một tình hình mới, một triển vọng lớn toàn miền
Một bộ phận cán bộ, đảng viên đâm ra chủ quan, khinh địch, mất cảnh giác trong sinh hoạt. Hiện tượng bỏ sản xuất miền núi là điều không thể chấp nhận được.
Do thắng lợi dồn dập mà chưa thấy khó khăn, chưa thấy hết âm mưu của địch. Chúng còn tiềm lực quân sự, kinh tế mạnh. Mỹ có thể tìm mọi cách vực quân ngụy dậy. Mỹ có thể nhảy vào cuộc chiến đụng đầu với ta như tinh thần Nghị quyết TW Đảng lần thứ XII (tháng 12/1965) đã nói rõ: “Chúng ta phải chuẩn bị sẵn sàng, chủ động đánh phủ đầu Mỹ-Ngụy lẫn bọn lính chư hầu của chúng, quyết giữ vững vùng giải phóng” cần phải thấy trước!
Thực tế ấy đang diễn ra từng ngày càng rõ nét, thế nhưng Thường trực Tỉnh ủy lại chỉ đạo không tập trung; kẻ ở đồng bằng, người ở miền núi. Văn phòng Tỉnh ủy dời hết chỗ này qua chỗ khác. Mỗi lần các ngành địa phương xin ý kiến chỉ đạo chẳng biết đâu mà tìm. Thủ trưởng và cán bộ chủ chốt của một số ban, ngành xung quanh tỉnh cách làm việc cũng tương tự, càng gần tới tết, tư tưởng xuống đồng bằng bỏ miền núi không phải không có hiện tượng đáng trách.
Hôm ấy tôi và anh Quýt chủ nhiệm hậu cần Phân khu ra Phú Yên công tác gặp một tiểu đoàn lính ngụy đổ bộ xuống Phong Cao (xã Sơn Long) có tính chất thăm dò lực lượng ta ở vùng căn cứ mà không nổ phát súng nào cả, chúng ở lại khoảng vài tiếng đồng hồ rồi theo đường mòn rút xuống An Lĩnh một cách im lặng, chẳng ai cản trở chúng.
Địch rút, hai chúng tôi đến xin gặp Thường trực Tỉnh ủy bàn kế hạch hậu cần phục vụ chiến dịch (Đông Xuân 1965-1966). Kết cuộc chẳng gặp ai. Bí thư thì ở An Dân, An Nghiệp; Phó Bí thư thì ở Sơn Long. Chờ lâu hết gạo ăn đành quay trở lại Tuy Hòa 1.
Đó là chuyện ở tỉnh, còn chuyện mất cảnh giác ở Phân khu và Hội đồng Chi viện Tiền phương liên tỉnh cũng khá trầm trọng.
Nếu như mỗi ngày đúng 5 giờ sáng ăn cơm xong, 7 giờ xuống cơ sở công tác đã thành thói quen. Thế mà hôm đó mưa phùn, trời lạnh cứ đinh ninh chẳng có chuyện gì! Ráng ngủ tới 7 giờ sáng mới dậy. Bỗng nhiên 5 giờ 30 nghe đạn pháo lớn từ thị xã Tuy Hòa bắn lên khu vực bìa núi Quảng trường xã Hòa Mỹ. Pháo lớn vừa ngừng, tiếp đến máy bay phản lực đến dội bom dọn đường để đổ quân, từng cột khói đen bốc lên mù mịt, mấy anh lính hậu cần, Văn phòng Phân khu nhớn nhác chạy ra chạy vào. Cán bộ Hội đồng Chi viện thì chưa kịp súc miệng rửa mặt đã xuống hầm núp. Tiếng bom đạn vừa dứt, vội chạy vào nhà mang súng, bận quần áo dài và sắp xếp đồ đã thấy từng đoàn máy bay trực thăng đổ quân cách chỗ ở của cơ quan chúng tôi khoảng 500m.
Trong thế bị động, mạnh đứa nào đứa ấy chạy. Nếu chạy vào bìa rừng sẽ dậm phải bom bi hoặc bị bom nổ chậm, mà chạy theo mương dẫn thủy. May quá anh em chúng tôi đều bận quần áo bà ba đen, quen thạo địa hình, máy bay dù có phát hiện chúng cũng tưởng là dân thường đi làm ruộng nên chạy trót lọt. Còn đám lính cận vệ Văn phòng Bộ Tư lệnh mặc quần áo lính, không thông thạo địa hình, mang súng ống, đồ đạc cồng kềnh bị máy bay trực thăng vũ trang phát hiện đuổi bắn chết và bị thương một số.
Cuộc đổ quân trong vòng một tiếng đồng hồ với ý đồ thăm dò rồi lên trực thăng chuồn ngay. Địch đổ quân lần này không giống như ở Phong Cao (Sơn Hòa), chúng biết ỏ phía Sơn Hòa, Tuy An không có bộ đội chủ lực, khi rút lui chúng kéo nhau đi bộ. Còn ở Tuy Hòa 1 chúng biết có bộ đội chủ lực, chúng đi bằng máy bay trực thăng.
Những hiện tượng thăm dò của địch như thế cũng dự đoán sắp tới tình hình địch chúng nó sẽ làm gì để chúng ta có kế hoạch đối phó?
(Còn nữa)
CAO XUÂN THIÊM
