Tuy không phải là nơi mình sinh ra, nhưng tôi luôn xem Phú Yên là quê hương thứ hai của mình. Bởi lẽ, tôi khôn lớn, trưởng thành và gắn bó với gia đình tại chính nơi đây.
Bãi cát hoang vu trước đây giờ đã là khu dân cư
sầm uất ở TP Tuy Hòa - Ảnh: M.NGUYỆT
KÝ ỨC TUỔI THƠ
Ba tôi quê Quảng Ngãi. Năm 1949, ông tham gia kháng chiến chống Pháp, chiến đấu trên chiến trường miền Tây Phú Yên và các tỉnh Tây Nguyên từ năm 1949 đến năm 1954. Sau đó, ông tập kết ra Bắc. Trong thời gian làm chỉ huy trưởng công trình thủy điện Na Han ở Cao Bằng, một tỉnh biên giới của Tổ quốc, ba tôi đã gặp mẹ tôi, một cô gái Hà thành thoát ly gia đình tham gia cách mạng và anh em tôi đã được sinh ra ở đó. Năm 1979, do nhu cầu công tác cần tăng cường đào tạo cán bộ ngành Xây dựng cho các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên, gia đình tôi chuyển từ Hà Nội vào trường Trung học Xây dựng số 6 đóng tại thị xã Tuy Hòa, Phú Yên. Đối với ba tôi, Phú Yên không chỉ có ngôi trường ba tôi đến công tác mà mảnh đất này còn rất sâu nặng nghĩa tình đối với ông vì trong cuộc kháng chiến chống Pháp, ba tôi đã cùng đồng đội từng sống và chiến đấu trên mảnh đất này.
Lần đầu tiên đặt chân đến Tuy Hòa, tôi chỉ hơn 10 tuổi. Dẫu vậy, trong ký ức tuổi thơ của mình, tôi không bao giờ có thể quên được cảm xúc và những kỷ niệm sâu sắc ấy. Tôi nhớ như in, thị xã Tuy Hòa lúc đó còn rất bé nhỏ, hậu quả chiến tranh để lại rất nặng nề. Con đường từ ga Tuy Hòa xuống biển rất hoang sơ, hai bên đường toàn là dây thép gai và cây gai bàn chải. Khu tập thể gia đình của cán bộ giáo viên nhà trường là một dãy nhà cấp bốn, trước mặt là một bãi cát trắng. Cứ vào mùa gió Lào, từng đợt gió cuốn theo cát bay mù mịt. Cái nắng, cái gió Tuy Hòa vào mùa tháng 6, tháng 7 mới nóng bức, gay gắt làm sao. Cuộc sống thời bao cấp rất khó khăn, thiếu thốn. Gia đình nào trong khu tập thể cũng rủ nhau đi cào lá dương về làm chất đốt. Tôi quên sao được những ngày hè nhọc nhằn, vất vả nhưng đầy ắp kỷ niệm tuổi thơ. Sáng sớm, tôi cùng với các bạn trong khu tập thể chuẩn bị những chiếc cào sắt, đôi quang gánh. Ngày ấy, những khu rừng dương bạt ngàn được trồng ven biển thị xã để chắn gió cát. Từ sáng sớm đến khi mặt trời đứng bóng, chúng tôi ai cũng cào được một gánh lá dương. Ngồi nghỉ dưới những tán dương xanh, trong lòng chúng tôi ai cũng mơ ước về một tương lai tốt đẹp, mà ở đó chúng tôi không phải đi cào lá dương như lúc này.
PHÚ YÊN - MẢNH ÐẤT ANH HÙNG
Năm tháng dần trôi, tốt nghiệp cấp III, tôi thi đậu vào trường Đại học Sư phạm Quy Nhơn. Năm 1990, ra trường, tôi xin vào công tác tại Công an tỉnh Phú Yên. Càng công tác lâu trong ngành bao nhiêu tôi lại càng thêm tự hào, yêu ngành, mến nghề bấy nhiêu. Là một chiến sĩ Công an công tác ở lĩnh vực tuyên truyền, do đặc thù nghề nghiệp nên tôi có may mắn được đến mọi miền trên mảnh đất Phú Yên. Nhờ đó tôi hiểu sâu sắc rằng trên mảnh đất thân thương này, mỗi tên làng, tên đất, tên sông đều ghi đậm bao chiến công hào hùng của quân và dân Phú Yên nói chung, của lực lượng An ninh Phú Yên trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Đó là chiến công của Đại đội An ninh vũ trang tỉnh Phú Yên trong trận chống càn ở Hòn Giang, Sơn Hòa năm 1969. Với tinh thần dũng cảm, mưu trí, một lực lượng nhỏ tác chiến độc lập, Đại đội An ninh vũ trang Phú Yên đã đánh thắng cuộc càn quét lớn của địch, bảo vệ an toàn vùng căn cứ cách mạng. Đó là những đóng góp của lực lượng An ninh Phú Yên trong việc bảo vệ địa đạo Gò Thì Thùng ở xã An Xuân, huyện Tuy An.
Tôi đã đến mảnh đất anh hùng này vào dịp địa đạo Gò Thì Thùng đón nhận Di tích lịch sử cấp quốc gia vào ngày 3/2/2009. Mỗi tấc đất nơi đây đều thấm đượm biết bao mồ hôi, xương máu của những người chiến sĩ cách mạng kiên trung, đặc biệt có sự đóng góp quan trọng của lực lượng An ninh Phú Yên trong công tác bảo vệ bí mật địa đạo Gò Thì Thùng. Đó là những đóng góp to lớn của lực lượng An ninh Phú Yên trong việc bảo vệ tuyệt đối an toàn bến Vũng Rô, nơi tiếp nhận vũ khí chi viện cho chiến trường miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Với tinh thần chiến đấu kiên cường, bằng trí thông minh và lòng quả cảm, lực lượng An ninh Phú Yên đã góp phần bảo vệ việc tiếp nhận và vận chuyển hơn 200 tấn vũ khí về căn cứ an toàn, góp phần vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Những chuyến tàu “không số” đã trở thành huyền thoại trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta. Hơn ba mươi lăm năm chiến tranh đã đi qua, trải qua bao biến cố thăng trầm của lịch sử, bến Vũng Rô - mảnh đất huyền thoại năm xưa, nay đã trở thành một bến cảng giàu tiềm năng kinh tế của khu vực miền Trung và Tây Nguyên. Đi dọc bãi biển vào buổi chiều lộng gió, trong lòng tôi vô cùng tự hào về truyền thống hào hùng của thế hệ cha anh đi trước. Máu của các anh hùng liệt sĩ Công an nhân dân Nguyễn Anh Hào, Nguyễn Thế Bảo, Nguyễn Kim Vang và biết bao anh hùng liệt sĩ Công an đã góp phần tô thắm truyền thống đấu tranh bất khuất của quê hương. Càng hiểu sâu sắc về truyền thống cách mạng, tôi càng khâm phục ý chí quật cường của quân và dân Phú Yên và càng mến yêu, gắn bó với mảnh đất này. Từ đó, tôi càng thêm yêu công việc của mình. Đã từ lâu, tôi tự nhủ với lòng mình phải cố gắng học tập, công tác thật tốt để không phụ lòng các thế hệ cha anh đã không tiếc máu xương vì độc lập tự do cho Tổ quốc và cũng để tri ân cho mảnh đất đã nuôi tôi khôn lớn, trưởng thành.
SỰ ÐỔI MỚI KỲ DIỆU TRÊN MẢNH ÐẤT ANH HÙNG
Mỗi lần xuống cơ sở tác nghiệp, tôi luôn cảm nhận được sự thay da đổi thịt từng ngày của quê hương mình. Từ những buôn làng miền núi xa xôi như xã Phú Mỡ, Soi Nga, huyện Đồng Xuân; xã Ea Ly, Ea Lâm, huyện Sông Hinh; xã Cà Lúi, Phước Tân, huyện Sơn Hòa đến những xã miền biển… cơ sở hạ tầng đều được đầu tư nâng cấp. Điện lưới quốc gia đã về đến tận thôn, buôn, đường sá được rải nhựa và bê tông hóa, thôn buôn nào cũng có trường học và trạm xá xã. Kinh tế phát triển, an ninh trật tự ổn định, cuộc sống của bà con các dân tộc không ngừng được cải thiện và nâng cao. Nhìn những rẫy mì, rẫy bắp xanh ngút ngàn tầm mắt, những đàn bò lững thững về buôn vào lúc chiều tà, ai cũng cảm nhận được cuộc sống thanh bình ấm no của bà con nơi đây. Đặc biệt, Tuy Hòa khi mới tái lập tỉnh chỉ có vài khu phố, đường sá chật hẹp. Giờ đây, Tuy Hòa đã trở thành một thành phố trẻ năng động. Các con đường được mở rộng khang trang, những khu nhà cao tầng mọc lên san sát. Đại lộ Hùng Vương như một dải lụa vắt ngang giữa thành phố.
(Xem tiếp trang 10)
Cầu Hùng Vương nghiêng mình soi bóng dưới dòng nước sông Ba làm cho cảnh vật của quê hương Phú Yên càng thêm thơ mộng. Cánh đồng lúa Tuy Hòa cò bay thẳng cánh là vựa lúa của miền Trung. Các khu công nghiệp Hòa Hiệp, khu công nghiệp bắc Sông Cầu đã và đang thu hút nguồn đầu tư lớn từ các nhà doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Phú Yên hiện có nhiều danh lam thắng cảnh được xếp hạng di lịch sử văn hóa cấp quốc gia như vịnh Xuân Đài, đầm Ô Loan, gò Thì Thùng, cảng Vũng Rô… cùng với những lễ hội truyền thống như lễ hội cầu ngư, đua thuyền sông nước Tam Giang, lễ dâng hương đập Đồng Cam… Người dân Phú Yên chân chất, hiền hòa và giàu lòng mến khách. Đó là những tiềm năng du lịch của quê hương Phú Yên được ví như nàng tiên đang trong giấc ngủ. Hy vọng rằng trong Năm Du lịch quốc gia Duyên hải Nam Trung Bộ - Phú Yên 2011, “nàng tiên” ấy sẽ được đánh thức, thu hút nhiều khách du lịch và các nhà đầu tư trong và ngoài nước về với quê hương đất Phú.
Hàng ngày đi trên con đường Độc Lập, nghe tiếng sóng biển vỗ rì rào, ngắm nhìn cảnh bình minh rực rỡ, nhìn những công trình đang hối hả xây dựng mà lòng tôi rộn rã niềm vui. Cách đây trên ba mươi năm, chính nơi đây là rừng dương bạt ngàn mà tuổi thơ tôi đã từng gắn bó thì nay đã trở thành khu đô thị sầm uất. Thế mới biết bàn tay, khối óc của con người mới kỳ diệu làm sao. Tôi cũng tự hào rằng: Sự phát triển vượt bậc của quê hương hôm nay luôn có sự đóng góp tích cực của lực lượng Công an Phú Yên, những chiến sĩ Công an luôn thầm lặng hy sinh, góp sức mình vì sự bình yên của cuộc sống, cho những cánh đồng lúa trĩu bông, cho mạch sống quê hương đang ngày đêm tuôn chảy không ngừng. Tuổi trẻ Công an Phú Yên hôm nay đã và đang viết tiếp truyền thống hào hùng của thế hệ cha anh đi trước, góp sức mình xây dựng quê hương Phú Yên ngày càng bình yên, giàu đẹp.
KIM PHƯỢNG
