Văn xuôi Phú Yên năm 2006 có sự khởi sắc. Sách văn xuôi tác giả Phú Yên in nhiều từ Trung ương đến địa phương, có tác giả giật giải ở các cuộc thi tầm quốc gia, có tác giả trở thành “hiện tượng” trên báo... Tuy nhiên, điều đáng quan tâm là quanh đi quẩn lại vẫn là những tên tuổi cũ.
Là một người viết, dĩ nhiên ai cũng quan tâm đến sự ấm lạnh của văn đàn. Tôi cũng vậy. Tất nhiên không phải bằng đôi mắt của nhà phê bình, mà bằng cảm nhận của người sáng tác.
Sách được tài trợ xuất bản trong năm 2006 của các tác giả Phú Yên – Ảnh: KIM LONG
Trong năm 2006, văn đàn cả nước đã xôn xao từ truyện vừa “Cánh đồng bất tận” - hiện tượng trong năm của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, đến những ồn ào ở Hội nghị những người viết văn trẻ và gần đây là việc có 2 tác giả từ chối nhận giải thưởng Hội Nhà văn... đã tạo nhiều dư luận trái chiều trong đời sống văn học. Tuy nhiên, qua đó có thể thấy rằng thành tựu văn chương năm 2006 vẫn chưa đọng lại ở thơ, mà phần rôm rả chỉ là văn xuôi. Trông người lại ngẫm đến ta...
Ở Phú Yên, những việc nổi đình đám như thế thì chưa có, nhưng các cây bút vẫn âm thầm sáng tác và công bố tác phẩm của mình. Người thì cứ đều đều cho ra gần chục tập sách như nhà văn Huỳnh Thạch Thảo, người lại lâu lâu giật giải “trạng nguyên” ở Trung ương như Đoàn Việt Hùng, cá biệt có người tạo ra hiện tượng trên báo chí như Ngô Phan Lưu...
Chỉ sơ sơ như vậy cũng đủ để tự hào. Nhưng chưa hết, bên cạnh đó còn có những cú hích, những phong trào tạo đà cho hoạt động sáng tạo văn học nghệ thuật.
Nói đến văn học ở một địa phương, thường người ta nghĩ ngay đến vai trò của Hội Văn học nghệ thuật tỉnh. Và trong năm 2006, bên cạnh các hoạt động khác, Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Phú Yên đã tổ chức và phối hợp tổ chức hai hoạt động có tác dụng thúc đẩy sáng tạo văn học nghệ thuật, đặc biệt là văn xuôi, cho các tác giả trong tỉnh. Đó là tổ chức cuộc thi truyện ngắn chào mừng 395 năm Phú Yên (1611-2006) trên tạp chí Văn nghệ Phú Yên; phối hợp với Ủy ban toàn quốc liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam mở trại sáng tác VHNT miền Trung-Tây Nguyên tại Phú Yên.
Cuộc thi truyện ngắn đã trải qua một năm tính từ ngày phát động. Theo đánh giá của Ban tổ chức: “...cuộc thi viết truyện ngắn chào mừng 395 năm tỉnh Phú Yên đã gặt hái nhiều kết quả tốt đẹp. 11 tác phẩm được trao giải là những truyện có chất lượng, phản ánh được nhiều mặt của đời sống và cho thấy được sự trưởng thành của tỉnh nhà qua các thời kỳ lịch sử. Các tác phẩm được chọn đăng trên Tạp chí Văn nghệ Phú Yên còn có tác dụng giúp đông đảo bạn đọc ôn lại truyền thống hào hùng của dân tộc và cổ vũ thế hệ trẻ tiếp bước các thế hệ cha ông xây dựng một tỉnh Phú Yên giàu và đẹp.
Xét từ góc độ nghệ thuật, cuộc thi này có sự góp mặt của nhiều cây bút viết truyện có nghề như Ngô Phan Lưu, Đoàn Việt Hùng, Phương Trà, Dương Long, Lê Hồng Sửu…”
Như vậy, một mặt chúng ta chúc mừng cho thành công nhất định của cuộc thi, nhưng mặt khác cũng có nghĩa những tác giả viết có chất lượng chưa phải là những gương mặt mới, những phát hiện mới trong đợt này! Điều này chỉ có thể chờ đợi ở thời gian.
Về trại sáng tác VHNT miền Trung-Tây Nguyên, hội viên Phú Yên có hai tác giả “nộp quyển” truyện ngắn là Ngô Phan Lưu và Huỳnh Văn Quốc, được nhà văn Đỗ Kim Cuông “khen” chung trong bài viết “Văn xuôi miền Trung-Tây Nguyên, những tín hiệu đáng mừng”!
Trong năm 2006, một hoạt động khác của Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Phú Yên là hỗ trợ xuất bản sách hằng năm cho hội viên. Trong số 11 tập sách văn học có 2 tác giả truyện ngắn: Tác giả Trần Quốc Cưỡng với tập “Hoàng hôn màu lá mạ” (NXB Hội Nhà văn) gồm những tác phẩm đã đăng trên rất nhiều báo ở Trung ương và các tỉnh; tác giả Nguyên Đạt với tập “Món quà từ trái tim” do Hội đứng tên xuất bản, cũng tập hợp nhiều tác phẩm đã in trên các báo. Nếu như Trần Quốc Cưỡng hay khai thác những chất liệu bất ngờ từ cuộc sống, thì Nguyên Đạt lại thường chăm chút những gì gần gũi như chính cuộc đời mình. Cũng trong năm nay, nhà báo lão thành Bằng Tín cho ra mắt bạn đọc tập truyện ngắn và bút ký “Chung thuỷ” do Hội xuất bản. Đây là tập văn xuôi mang tính tổng kết một quá trình duyên nợ với văn chương của ông. Vì tác giả không dành nhiều thời gian cho sáng tác nên tập sách này hơi mỏng. Tuy vậy, văn phong của tập này giản dị, trong sáng, đượm tình người.
Trong dịp kỷ niệm 395 năm Phú Yên, Hội LH VHNT đã xuất bản 3 tập sách chào mừng, trong đó có tập truyện “Ngọn cờ quân thứ” của nhà văn Trần Huiền Ân, viết về anh hùng Lê Thành Phương. Tập truyện lịch sử này cũng vừa được NXB Trẻ xuất bản. Đề tài lịch sử là một trong những thế mạnh của nhà văn trong việc mô tả các chi tiết, dựng lại không khí của một thời đã qua.
Nếu như ở Phú Yên có cuộc thi truyện ngắn của Hội LH VHNT, thì ở Hội Nhà văn Việt
HUỲNH VĂN QUỐC
