1. Vào đầu thập niên 1980, khi còn là một học sinh trung học chuyên Văn của tỉnh học tại Trường PTTH Nguyễn Huệ, tôi thường cùng các bạn trong lớp theo cô giáo Nguyễn Thị Hồng đến dự các đêm thơ ở Tuy Hòa, trong đó có đêm thơ Nguyên tiêu. Lúc bấy giờ, đêm thơ này còn tổ chức ở Thư viện Hải Phú, những cơn gió lạnh len lỏi vào căn phòng ấm áp những bánh mứt, nước trà cùng trái tim thơ của những nhà thơ và những người yêu thơ. Hình ảnh đẹp ấy đã nhen nhóm trong tôi ngọn lửa tình yêu thi ca.

Đêm thơ Nguyên tiêu Phú Yên lần thứ 30 - Ảnh: T.HẢO

Về sau, khi đã vào Nha Trang rồi TP Hồ Chí Minh tiếp tục học tập và làm việc, mỗi khi có điều kiện tôi đều tranh thủ về với đêm thơ Nguyên tiêu quê nhà, để được nghe thơ, đọc thơ và gặp gỡ bạn bè trên núi Nhạn. Từ Thư viện Hải Phú đến Nhạn tháp, thơ Nguyên tiêu Phú Yên đã chuyển mình lên những cung bậc mới, xúc cảm hơn, thăng hoa hơn. Tôi thực sự biết ơn những người đã đề xướng, tổ chức, quảng bá và giữ mãi ngọn lửa thơ Nguyên tiêu Phú Yên. Tôi cũng cảm thấy tự hào khi trò chuyện với các bạn thơ trong và ngoài nước về truyền thống lâu bền của thơ Nguyên tiêu quê nhà. Chính hình ảnh đẹp của thơ Nguyên tiêu Phú Yên là một trong những động lực lớn đưa tôi dấn thân vào con đường thi ca.

2. Dân tộc Việt Nam là một dân tộc yêu thơ. Từ khi Ngày Thơ Việt Nam ra đời vào năm 2003, dường như tỉnh thành nào cũng tổ chức đêm thơ Nguyên tiêu. Tuy nhiên, không phải tỉnh thành nào cũng có được những đêm thơ Nguyên tiêu được tổ chức đều khắp ở các huyện, thành phố, thậm chí đến cấp xã phường như Phú Yên. Mà hiện tượng này đã diễn ra từ lâu, chứ không phải đợi có Ngày Thơ Việt Nam thì các địa phương ở Phú Yên mới tổ chức.

Điều đó chứng tỏ người Phú Yên không chỉ có trái tim nồng nàn đối với nàng thơ, mà còn sớm biết cách tôn vinh thơ, biến thơ trở thành một nghi lễ, một sinh hoạt văn hóa truyền thống vừa có tính nghệ thuật, vừa có tính nhân văn, vừa có tính giải trí. Tôi nghĩ rằng không phải người Phú Yên nào leo núi Nhạn đêm Nguyên tiêu cũng yêu thơ và cũng để nghe thơ. Nhưng tôi tin rằng không người Phú Yên nào không mong muốn một lần được đến với đêm thơ Nguyên tiêu trên núi Nhạn. Đó là nét đẹp, là sức hút, là động lực văn hóa mà chỉ có Đêm thơ trên Nhạn tháp mới có được.

Chính bề dày lịch sử của Đêm thơ Nguyên tiêu Phú Yên là bệ phóng, là tiền đề, là động lực cho các đêm thơ cấp huyện, cấp xã phường sớm diễn ra hầu khắp trong tỉnh.

Không dừng ở đó. Tiếng vang từ Đêm thơ Nguyên tiêu Phú Yên cùng với đêm thơ Nguyên tiêu Quảng Ninh còn là nguyên nhân, là động lực quan trọng góp phần để Hội Nhà văn Việt Nam quyết định chọn rằm tháng Giêng hàng năm làm Ngày Thơ Việt Nam. Người Phú Yên và những người yêu quý đất Phú trời Yên có quyền tự hào về điều đó.

Để Đêm thơ Nguyên tiêu Phú Yên tiếp tục thu hút đông đảo công chúng, chúng ta phải luôn tìm cách đổi mới công tác tổ chức, sao cho đêm thơ có tính nhân văn hơn, có ý nghĩa thiết thực hơn. Thơ Nguyên tiêu chẳng những chỉ có đọc và ngâm thơ, triển lãm thơ, hội thảo thơ, thả thơ mà còn cần phải có những hành động thiết thực gắn với đời sống dân sinh, tạo thành một động lực văn hóa giàu sức sống có tính cộng hưởng bền lâu trong trái tim con người.

Bằng di sản 30 năm của Đêm thơ Nguyên tiêu Phú Yên, tôi tin đêm thơ nhất định sẽ còn làm được nhiều điều kỳ diệu hơn nữa, trở thành một động lực văn hóa tinh thần quan trọng cho mỗi người con sinh trưởng trên mảnh đất trù phú.

PHAN HOÀNG