“Những đoàn tàu xình xịch lao đi/ ngược hướng miền Trung tuổi nhỏ/ chới với sau lưng từng cơn bão nhớ/ chới với sau lưng mùa xuân tha hương…”. Chẳng hiểu sao mỗi độ trước và sau Tết, đón rồi tiễn người thân về Nam, tôi lại nhớ mấy dòng thơ của một anh bạn miền Trung “tha hương”. Dẫu biết sống xa quê hay gần quê ấy là do công chuyện làm ăn, sở thích và sự lựa chọn của mỗi người, thế nhưng tôi cứ mãi bâng khuâng trước những cuộc chia tay với người thân…

Minh họa: HƯNG DŨNG

Trước Tết, những chuyến bay - tàu - xe từ miền Nam về Trung luôn kìn kìn chật ứ, chuyến ngược thì trống không; sau Tết thì ngược lại. Trước Tết, người người thân quen đón nhau rộn rã, sau Tết thì bịn rịn không dứt. Thế mới biết, sức hút của quê nhà lớn đến nhường nào!

Chuyện công danh gắn với vùng đất sống luôn đau đáu trong mỗi người ở tuổi hai mươi, thế nên mới có nhiều người trẻ đi về chốn đô hội để tìm cơ hội khẳng định mình, dẫu biết trụ được ở xứ người phải đâu như trở bàn tay! Vất vả lắm, khổ khó đến cùng cực trong buổi ban đầu nhưng tấm gương của bao người thành đạt chính là chất xúc tác. Công danh và miếng cơm từ thời… bắt còng cho đến thời a còng (@) luôn là điều hệ trọng. Ai đi cứ đi, ai ở cứ ở, đi không được thì về…

Sau những năm tháng bon chen, đến tuổi ba - bốn mươi, tình quê lại làm lòng người bồn chồn, da diết. Cũng có người càng xa lâu tình quê càng nhạt, thế nhưng phần nhiều thì điều ấy lại nồng đượm như rượu mạnh ủ lâu. Bạn tôi bảo, sống ở Sài Gòn lâu lắm rồi nhưng trong lòng vẫn đau đáu nhớ quê, cứ thấy cái gì mang hơi hướm quê nhà là vồ lấy; lời ăn tiếng nói cũng dứt khoát không thay đổi.

Bạn tôi phải cơ cực bao năm ở xứ người mới có được công ăn việc làm tàm tạm và một chút tiếng tăm, giờ bắt đầu hơi “mỏi”. Còn đứa cháu tôi thì đi Bình Dương làm thợ may công nghiệp. Ăn tết rồi, nó muốn ở lại tìm việc quanh quất nơi quê vì hết chịu nổi cảnh làm ca thâu đêm mà dư dật chẳng là bao. “Để coi công ty tìm công nhân ở đâu mà làm…” (?) - nó nói. Thằng anh nó thì vào quận 1… chạy bàn cho một quán nhậu, còn chỗ trọ của tụi nó thì phải nói là không đủ để… thở. Thấy tôi la làng lúc vô thăm, nó cười hì hì: “Còn hơn mẹ con cô Năm, mỗi đêm ngủ ba ngàn đồng, lạng quạng mất đồ như chơi…”. Mẹ con cô Năm hành phương Nam để… bán vé số, rã cẳng hết ngày rồi về khu “trọ chuột” cạnh ga Sài Gòn với vuông chiếu “ba ngàn” qua đêm, có năm đang ngủ thì bị lấy trộm, mất sạch mấy triệu bạc gom góp chuẩn bị về quê ăn tết với chồng con…

Ôi, cơm áo không đùa với… khách quê! Thế nên, mỗi mùa Tết, sự sum họp của những gia đình này thực sự vui… hơn Tết! Tíu ta tíu tít quấn quýt tối ngày. Mâm cơm tết cũng đủ đầy như ai. Hỏi chuyện cuộc sống, làm ăn thì đều ổn cả, vì vất vả mưu sinh riết rồi mọi nhọc nhằn trở nên quen thuộc, cũng như người ở quê đã quen sống chung với bao thử thách của thiên nhiên…

ĐÀO ĐỨC TUẤN