Trong sâu thẳm tâm hồn của mỗi người chúng ta hẳn đều vấn vương những buổi chiều xuân của thời thơ ấu, nơi quê nhà.

Chiều xuân thủa ấy, nhìn mẹ lui cui kho thịt trên bếp, lửa bập bùng ánh nghiêng nghiêng lên nét mặt dãi dầu năm tháng của mẹ, lòng ta tràn ngập niềm yêu thương. Cha đi làm xa trở về trong chiều ba mươi mang lỉnh kỉnh quà cho mẹ, cho con. Ôi! Chiều xuân ấy ta chìm đắm trong muôn vàn hạnh phúc. Ngoài sân, đầu ngõ mai vàng nở sớm, cánh mỏng non tơ rung lên trong những cơn gió phóng khoáng, mát lành…

Minh họa: HƯNG DŨNG

Ngày cuối năm, phía sau hè, mẹ và chị canh lửa nồi bánh tét thật to. Những đòn bánh tét tròn, dài ú nu xanh màu lá chuối với nhân đậu xanh, mỡ hành treo trên sào làm cho ta thòm thèm vị thơm ngọt, béo bùi đến quánh miệng khi cắn vào khoanh bánh tròn dày được cắt ra từng miếng.

Rồi chiều ba mươi lại đến… Năm nay ta không về quê được. Nơi có khu vườn yên tĩnh với mái nhà thân thương, đơn sơ, cũ kỹ như tuổi đời của nó. Nơi ấy có một người mẹ hiền đang ngóng trông con. Chị ta có chồng nơi xa xôi lắm, mấy năm rồi vẫn chưa về! Cha đã sớm ra đi bỏ lại mẹ cô quạnh trong ngôi nhà vắng với vô vàn kỷ niệm. Mẹ chỉ buồn nhưng ít khi khóc, bởi hình như mẹ đã hiểu được lẽ vô thường của sinh - lão - bệnh - tử. Ta nhớ hoài mỗi bữa cơm, mẹ không bao giờ quên bới cho cha một chén đầy với đôi đũa và đơm miếng đồ ăn ngon nhất trong mâm. Những ngày giáp Tết có lẽ đó là lúc mẹ nhớ cha nhất khi ta và chị còn ở nhà với mẹ. Bây giờ mẹ lại nhớ thêm chị và ta!

Những mùa xuân xa nhà hay phiêu bạt nơi đất khách quê người vì cuộc sống, vì kế sinh nhai, có một buổi chiều xuân nào đó lòng ta quay quắt nhớ về mẹ hiền, nhớ ánh mắt bao dung của người cha vô vàn kính yêu… Quê hương trong buổi chiều xuân hiện về với ánh lửa bếp bập bùng, củi cháy lách tách, thịt kho hột vịt tỏa khói thơm lừng; nồi bánh tét, bánh chưng xanh sôi réo; hoa mai vàng nở ngan ngát trong gió chớm xuân; nắng trong như mật phủ trùm lên núi sông, vạn vật. Và sâu lắng tâm hồn ta buổi ấy còn mơ mộng, nhớ nhung về một bóng hình…

Ôi, ta nhớ những mùa xuân xưa! Ta nhớ cha, mẹ và chị. Ta nhớ con sông nhỏ trước nhà, cội mai vàng, bờ tre, tiếng chim trong vườn và nhớ lắm ánh lửa bập bùng của những buổi chiều xuân thời thơ ấu.

HOÀNG THÁM