Giữa bộn bề cuộc sống, ký ức ngày thơ như một khoảng nhớ riêng dành. Những dòng hồi tưởng miên man chạy dọc dài nỗi nhớ về một bến đỗ mang tên “ngày thơ”. Và nơi bến đỗ êm đềm ấy có một đoạn ký ức riêng dành cho những chiếc áo ngày Tết.

Minh họa: TRẦN QUYẾT THẮNG

Ngày ấy chưa có điều kiện như bây giờ, chỉ lo cái ăn thôi đã phải cân nhắc, đong đếm nên việc mua sắm quần áo dường như chỉ khi nào thật cần như vào năm học mới hay vào dịp Tết. Mà đặc biệt nhất có lẽ là Tết, những đứa trẻ luôn háo hức được mặc quần áo đẹp để đi chơi xuân cùng chúng bạn. Cảm giác ấy bắt đầu từ những ngày đầu tháng Chạp, khi ngọn gió đã se lạnh, man mác. Lũ trẻ nhận ra mùa gió bằng những điều thật giản dị như cánh đồng cỏ lau cạnh bờ sông bung hoa nở trắng hay giàn đậu rồng bên hiên đung đưa những chùm quả xanh um. Gió tràn ra đồng, buổi sớm mai mẹ khoác thêm một lớp áo xuống ruộng khi sương đêm còn đọng trên những chùm hoa cỏ may nhỏ nhắn.

Cảm giác nôn nao bắt đầu lớn dần lên khi những tờ lịch trên tường cứ vơi dần, vơi dần… Cho đến một hôm, người lớn trong nhà bảo hôm sau sẽ đi sắm sửa quần áo thì những đứa trẻ vỡ òa sung sướng.

Trong một lần ra khơi, ba tôi đã không trở về. Tôi lớn lên quen dần với ngôi nhà không có bóng dáng người đàn ông. Thương mẹ, tôi luôn cố gắng học hành và sống tiết kiệm, không hề phung phí hay đua đòi. Lên lớp 6, tôi từ trường làng ra ngoài thị xã học. Giáp Tết năm đó, tôi và mẹ vẫn loay hoay với bao công việc.

Tôi chuẩn bị cho mẹ một món quà bất ngờ, dẫu không lớn lao nhưng có lẽ đó là món quà đầu tiên mà tôi tặng. Một chiếc áo len tôi tự tay móc trong những đêm chờ mẹ đã ngủ say. Chiếc áo màu xanh rêu có đôi chỗ còn sai nốt nhưng mẹ rưng rưng nước mắt khi cầm. Chiếc áo ấy bây giờ mẹ vẫn treo trong tủ như kỷ niệm trong mùa xuân của những năm khốn khó. Năm ấy tôi cũng rất bất ngờ vì được nhận quà. Dì tôi ở thành phố về thăm ngoại, mua đủ thứ bánh kẹo, quần áo cho mấy đứa con cháu, trong đó tôi được hai chiếc đầm nhung mềm mại. Một chiếc màu cam, một chiếc màu hồng đều có phần váy bồng bềnh, phần cổ màu trắng được may tỉ mỉ. Tôi đã đem cho một cô bạn cùng xóm chiếc màu hồng. Đó là người tôi chơi rất thân, đang sống với bà ngoại vì bố mẹ đã chia tay nhau. Tôi vẫn nhớ đôi mắt bồ câu tròn xoe long lanh, ngân ngấn nước của cô bạn khi mân mê chiếc váy màu hồng dịu ngọt. Lòng tôi bỗng thấy ấm áp lạ kỳ.

Bây giờ cuộc sống đã đủ đầy, cái cảm giác chờ sắm quần áo tết không còn như trước bởi không phải đợi đến Tết người lớn mới đi sắm đồ cho bọn trẻ. Nhưng trẻ con ở thời điểm nào cũng thích đồ mới, đôi khi không phải vì món đồ mà vì chúng biết được sự yêu thương của người lớn gửi vào từng món đồ ấy. Ngày cuối năm, mọi người tụ họp về nhà ông bà; khoảng sân trước nhà được kê thêm hai chiếc giường tre để gói bánh tét. Mẹ đã chăm chút vườn chuối từ mấy tháng trước. Những ngày gió lớn, mẹ gọi điện lên bảo sợ gió sẽ làm rách những tàu lá xanh non. Nghe mà thấy thương mẹ vô cùng vì những chút chăm như thế! Bà cụ hàng xóm, dù cao tuổi, vẫn qua phụ; nụ cười móm mém hiền hậu đến là thương. Mỗi người một công đoạn, người thì chẻ tre, chuốt lạt để gióng và buột vòng quanh bánh. Người thì lo phần nhân bánh như ướp chuối, ướp nhân thịt mỡ. Tôi ngồi lau từng tấm lá chuối cho sạch sẽ. Những đứa trẻ xúng xính váy áo mới chạy chơi trên khoảng sân ngập nắng. Tôi lại nhớ đến “đứa trẻ” tôi ngày nào cũng hồn nhiên trong mùi thơm áo mới khi xuân về. Gió xuân thi thoảng thổi ngang từng đợt mát rượi; những câu chuyện kể vui buồn năm cũ, những lời hỏi thăm nhau cứ rỉ rả theo từng đòn bánh.

Mùa xuân về trong miên man ngọn gió. Gió bình yên qua những cánh đồng trải dài tít tắp, len vào những cội mai già trước ngõ. Gió khẽ chạm cánh cửa thời gian, khép dần một năm và hân hoan đón chào năm mới trong vui tươi rộn rã. Những cây mai sau bao ngày âm thầm tích lũy dòng nhựa trong thân bắt đầu cho ra những chùm hoa vàng rực. Sắc vàng lung linh như màu nắng mùa xuân làm lòng người dâng tràn bao cảm xúc.

PHONG DƯƠNG