Những ngày cuối năm, tôi thường theo dõi các bản tin về những hành trình trở về quê ăn tết. Cả triệu người từ các đô thị lớn bắt đầu hành trình không mệt mỏi, kiếm một chỗ trên xe đò, xe lửa để có thể về kịp quê nhà, nơi họ đã ra đi cả năm trời vì cuộc mưu sinh. Họ về quê ăn tết, thực ra là sum họp gia đình. Những hành trình ấy có khi rất vất vả, không giống như người ta đi du lịch. Nhưng chỉ cần có một chỗ ngồi hành trình sum họp ấy đối với họ đã là hạnh phúc.

Tết, đó không đơn giản là kết thúc một năm và khởi đầu năm mới, mà còn là sự đoàn tụ, gặp gỡ và chia sẻ. Cảm giác nôn nao khi tết đến không hề phân biệt hoàn cảnh hay lứa tuổi, thời gian hay không gian. Nó tự khắc đến trong thẳm sâu lòng người, khi những ngọn gió xuân nhẹ nhàng, khi cỏ cây tươi thắm và phố phường rực rỡ sắc hoa. Tết, để trong căn nhà rộng trở nên chật và ấm áp, để bếp lửa đỏ hồng, để tiếng cười rộn rã… Bao nhiêu đó là lòng tràn ngập niềm vui.

Tôi nhớ những mùa tết cũ xa lắc xa lơ, khi hai đứa con gái còn nhỏ. Cả gia đình tôi chở nhau trên một chiếc xe máy, chen ra phố, đôi khi chỉ loanh quanh rồi vào quán nước. Đêm giao thừa cả nhà đều thức, đợi giờ khắc chuyển giao năm cũ sang năm mới. Có đêm cả nhà ngủ quên trong tiếng ồn ã của phố, tiếng rộn ràng ca nhạc trên tivi. Ngày mùng một tết, cha mẹ con cái cùng đi thăm mộ. Dừng chân ở hàng hoa trước cổng nghĩa trang, mua vài bó hoa đặt lên mộ, “thủ” sẵn ít tiền lẻ để cho mấy cô cậu bé cầm cái chổi đót, lựa ngôi mộ nào có người đến thăm là xăng xái quét bụi. Rồi cả gia đình cùng về nhà ngoại, ăn bữa cơm đầu năm cùng cả nhà, dẫu chỗ ngồi đã kín, phải loay hoay tìm cách để ngồi nhưng lòng lại rất vui.

Những mùa tết cũ trôi qua, con cái lớn lên rồi lấy chồng, ở tận Sài Gòn và Hà Nội; đi thăm mộ chỉ còn hai vợ chồng. Ngẫm lại thì đó là quy luật của cuộc sống, vạn vật luôn thay đổi huống chi là những mùa tết đi qua. May mà công nghệ hiện đại, muốn thấy mặt nhau chỉ cần vào máy, bấm nút, nhưng vẫn là khoảng cách. Giờ đây, ngày tết đối với gia đình tôi bắt đầu từ… mùng hai tết, khi hai đứa con gái trở về nhà chúc tết cha mẹ. Đêm cuối năm, căn nhà vẫn đang đợi tết, dẫu ngoài ngõ bao người chộn rộn, bao người đã kéo nhau đi xem bắn pháo hoa.

Những ngày cuối năm, tôi hay ra sân ga xem những sum vầy, tôi ra quốc lộ xem những chuyến xe nối liền những trái tim. Tết là phải trở về, dẫu căn nhà chỉ là một mái lá đơn sơ nơi làng quê hiu quạnh. Có thể sau đó sẽ lại bắt đầu một năm mới đầy lo toan, có thể hành trình sum họp ấy vô cùng vất vả. Nhưng tết là phải trở về.

KHUÊ VIỆT TRƯỜNG